Ca dao Việt Nam - tác giả, bố cục, tóm tắt, nội dung, dàn ý - Ngữ văn lớp 6 Cánh diều
Tác giả tác phẩm Ca dao Việt Nam - Ngữ văn lớp 6
Qua bài học về tác giả, tác phẩm Ca dao Việt Nam Ngữ văn lớp 6 Cánh diều gồm nội dung chính về tác giả, bố cục, tóm tắt tác phẩm, dàn ý chi tiết, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, phương thức biểu đạt sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm tác phẩm Ca dao Việt Nam.
I. Ca dao
- Khi đọc ca dao, các em cần lưu ý:
+ Định nghĩa: Ca dao là một hình thức thơ ca dân gian truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam.
+ Hình thức: Ca dao sử dụng nhiều thể thơ, trong đó nhiều bài viết theo thể lục bát. Mỗi bài ca dao ít nhất có hai dòng.
+ Nội dung: Ca dao thể hiện các phương diện tình cảm, trong đó có tình cảm gia đình. Ba bài ca dao sau là về tình cảm gia đình.
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
1. Thể loại: Ca dao
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Kho tàng ca dao người Việt, tập I, 2001
3. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
4. Bố cục:
- 3 phần
+ Phần 1: Khổ thơ 1: Bài ca dao về tình cảm giữa cha mẹ và con
+ Phần 2: Khổ thơ 2: Bài ca dao về tình cảm cội nguồn
+ Phần 3: Còn lại: Bài ca dao về tình cảm giữa anh em
5. Giá trị nội dung:
Ba bài ca dao trong văn bản thể hiện tình cảm gia đình: đó là tình cảm giữa cha mẹ với con, tình cảm cội nguồn và tình cảm anh em.
6. Giá trị nghệ thuật:
- Thể thơ lục bát nhịp nhàng, biểu cảm.
- Sử dụng thành công biện pháp tu từ so sánh.
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
1. Bài ca dao về tình cảm giữa cha mẹ và con:
(1) Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài Biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chính chữ ghi lòng con ơi!
→ Tác dụng của biện pháp so sánh:
+ Tăng sức gợi tả gợi cảm cho câu ca dao.
+ Nhấn mạnh sự hy sinh lớn lao của cha mẹ dành cho con cái, tình yêu bao la.
2. Bài ca dao về tình cảm cội nguồn:
(2) Con người có cố, có ông,
Như cây có cội, như sông có nguồn.
→ Tác dụng của biện pháp so sánh:
+ Tăng sức gợi tả gợi cảm cho câu ca dao.
+ Nhấn mạnh mỗi con người đều có cội nguồn, phải biết ơn và trân trọng.
3. Bài ca dao về tình cảm anh em:
(3) Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
→ Tác dụng của biện pháp so sánh:
+ Tăng sức gợi tả gợi cảm cho câu ca dao.
+ Nhấn mạnh tình cảm anh em gắn bó với nhau, nhắc nhở anh em trong cùng nhà phải hòa thuận, yêu thương để cha mẹ yên lòng.