Soạn bài Ôn tập về văn bản thuyết minh ngắn nhất
Soạn bài Ôn tập về văn bản thuyết minh
I. Ôn tập lí thuyết
Câu 1 (trang 35 sgk Văn 8 Tập 2): Vai trò và tác dụng của văn bản thuyết minh trong đời sống
- Văn bản thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức cho con người bằng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thích.
Câu 2 (trang 35 sgk Văn 8 Tập 2): Văn bản thuyết minh có những tính chất khác với văn tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận:
- Tự sự chủ yếu là kể; miêu tả chủ yếu là tả; biểu cảm chủ yếu là bộc lộ cảm xúc, thái độ, tình cảm; nghị luận chủ yếu là lập luận bày tỏ quan điểm; thuyết minh chủ yếu trình bày, giải thích, giới thiệu, không bộc lộ nhiều tình cảm, tránh chủ quan, tránh đa nghĩa, có thể gây hiểu lầm.
Câu 3 (trang 35 sgk Văn 8 Tập 2): Muốn làm tốt bài văn thuyết minh, cần phải chuẩn bị tư liệu bằng cách quan sát trực tiếp, thu thập tài liệu liên quan qua sách vở, các phương tiện thông tin, xây dựng bố cục bài thuyết minh theo trình tự hợp lí. Phải làm nổi bật điều mình muốn thuyết minh: đặc điểm, tính chất, cách sử dụng, … Điều đó phụ thuộc vào mục đích thuyết minh và đối tượng được thuyết minh.
Câu 4 (trang 35 sgk Văn 8 Tập 2): Những phương pháp thuyết minh thường gặp:
- Nêu định nghĩa, giải thích
- Liệt kê
- Nêu ví dụ
- So sánh
- Dùng số liệu
- Phân tích, phân loại
II. Luyện tập
Câu 1 (trang 35 sgk Văn 8 Tập 2): Cách lập ý và lập dàn bài
a. Giới thiệu một đồ dùng trong học tập hoặc trong sinh hoạt
- Mở bài: Nêu đồ dùng học tập hoặc trong sinh hoạt
- Thân bài:
+ Nguồn gốc, tại sao có đồ dùng đó
+ Đặc điểm: hình dạng, màu sắc
+ Cấu tạo, cách sử dụng
+ Công dụng, lợi ích của đồ dùng đó
- Kết bài: Tình cảm của em với đồ dùng đó
b. Giới thiệu danh lam thắng cảnh ở quê hương em
- Mở bài: Danh làm thắng cảnh ở quê em là danh lam thắng cảnh nào
- Thân bài
+ Tên gọi, nguồn gốc, sự xuất hiện của danh lam thắng cảnh đó
+ Thắng cảnh đó nhìn từ xa như thế nào, có gắn liền với sự kiện lịch sử nào
+ Đi đến đó bằng phương tiện gì, quang cảnh thiên nhiên như thế nào.
→ Giới thiệu từ khái quát đến cụ thể
- Kết bài: Suy nghĩ của em về danh lam thắng cảnh đó.
c. Thuyết minh về một văn bản, một thể loại văn học mà em đã học
- Mở bài: Nêu thể loại văn học đó
- Thân bài:
+ Lần lượt trình bày đặc điểm của thể loại văn học đó
+ Lấy ví dụ chứng minh
- Kết bài: Cảm nhận của em về thể loại văn học đó.
d. Giới thiệu cách làm một đồ dùng học tập (một thí nghiệm)
- Nguyên vật liệu
- Cách thức tiến hành (giới thiệu theo trình tự)
- Kết quả thu được và yêu cầu chất lượng đối với đồ dùng học tập hay thí nghiệm đó.
Câu 2 (trang 36 sgk Văn 8 Tập 2): Tập viết đoạn văn
a) Giới thiệu một đồ dùng trong học tập hoặc trong sinh hoạt
Dù còn là học sinh, hay đã đi làm, ai trong chúng ta cũng cần phải sử dụng bút. Chiếc bút gắn liền với tất cả mọi người, không ai không biết đến tác dụng của nó. Thế nhưng bút có từ bao giờ và hiện nay có những loại như thế nào thì chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu.
b) Giới thiệu một danh lam thắng cảnh ở quê hương em
Vịnh Hạ Long ở Quảng Ninh quê em được công nhận là một trong những di sản thiên nhiên thế giới. Đến với vịnh Hạ Long quý khách không chỉ được ngắm cảnh, đi du thuyền mà còn được tắm mình trong những bãi biển mát lạnh và đẹp nhất cả nước. Ai đã từng đi Hạ Long chắc sẽ mãi không quên vẻ đẹp ngây ngất ở nơi này.
c) Thuyết minh về một bản, một thể loại văn học đơn giản (như văn bản đề nghị, báo cáo, thể thơ lục bát,…)
Trong các thể thơ đã học thì em thích nhất là thể thơ lục bát. Đây là thể thơ truyền thống của dân tộc với số tiếng cố định: câu lục là một dòng gồm 6 tiếng, còn câu bát là một dòng gồm 8 tiếng. Thể thơ góp phần tạo nên âm hưởng ngọt ngào tha thiết của những vần thơ, những làn điệu dân ca, ca dao.
d) Giới thiệu một loài hoa (như hoa đào, hoa mai,..) hoặc một loài cây (như cây chuối, cây na,..)
Nếu hoa mai là đặc trưng cho mùa xuân miền Nam, thì hoa đào báo hiệu mùa xuân miền Bắc. Hàng năm, mỗi độ tết đến xuân về, những cánh đào bắt đầu khoe sắc. Có rất nhiều loại đào: đào bích, đào phai,.. mỗi loại có một màu sắc riêng, vẻ đẹp riêng. Nói về trồng đào thì nổi tiếng nhất là Nhật tân (Hà Nội), nơi có những vườn đào rộng vài trăm ha.
e) Thuyết minh về một giống vật nuôi.
Trong tất cả các loài vật nuôi thì em thích nhất là con chó. Chó là loài thú bốn chân, tiến hóa từ chó sói, sau thành chó nhà. Chó có nhiều loại, có loại to 40-50kg, nhưng cũng có loại chỉ 5-10kg. Hiện nay, nhiều gia đình đang nuôi chó để giữ nhà, để làm người bạn thân thiết cùng các thành viên trong gia đình. Chó còn để phục vụ cho công tác điều tra của các chiến sĩ cảnh sát, những con chó được huấn luyện nghiệp vụ một cách kĩ lưỡng có thể phát hiện ra những thứ lạ thường giúp vụ án có thể phá nhanh chóng.
g) Giới thiệu về một sản phẩm, một trò chơi mang bản sắc Việt Nam (như chiếc nón lá, áo dài, trò chơi thả diều,..)
Nếu Hàn Quốc nổi tiếng với hanbook, Nhật Bản nổi tiếng với Kimono thì Việt Nam ta chiếc áo dài chính là biểu tượng cho người phụ nữ. Xuất phát từ chiếc áo tứ thân, áo bà ba của các bà, các mẹ, ngày nay chiếc áo dài đã được cải tiến rất nhiều về mẫu mã và chất liệu để phù hợp hơn với các hoạt độngcủa người phụ nữ. Không chỉ giáo viên, học sinh, áo dài còn được sử dụng rộng rãi với mọi đối tượng như nhân viên ngân hàng, tiếp viên hàng không,.. hay cả trong những đám cưới hỏi của các cô dâu.
