Bức tranh của em gái tôi - tác giả, bố cục, tóm tắt, nội dung, dàn ý - Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức
Tác giả tác phẩm: Bức tranh của em gái tôi - Ngữ văn lớp 6
Qua bài học về tác giả, tác phẩm Bức tranh của em gái tôi Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức với cuộc sống gồm nội dung chính về tác giả, bố cục, tóm tắt tác phẩm, dàn ý chi tiết, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, phương thức biểu đạt sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm tác phẩm Bức tranh của em gái tôi.
I. Tác giả
- Tạ Duy Anh (1959), tên khai sinh là Tạ Viết Đãng.
- Quê: Hà Nội.
- Truyện viết cho thiếu nhi của ông trong sáng, đậm chất thơ và giàu ý nghĩa nhân văn. Viết cho thiếu nhi chính là cách ông bày tỏ tình yêu với thế giới tuổi thơ thuần khiết.
- Nhiều sáng tác cho thiếu nhi như: Các tập truyện Bản nhạc con đà điểu, Quả trứng vàng, Vó ngựa trở về, …
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
1. Thể loại: Truyện ngắn
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- “Bức tranh của em gái tôi” là truyện ngắn đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiến niên tiền phong.
- Truyện được in trong tập “Bản nhạc con đà điểu”.
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự
4. Người kể chuyện: Ngôi thứ nhất (người anh xưng “tôi” kể lại câu chuyện)
5. Tóm tắt:
Câu chuyện kể về hai anh em Kiều Phương (còn gọi là mèo) qua lời kể của người anh. Mèo là một cô bé hay nghịch ngợm nhưng lại có năng khiếu vẽ đặc biệt. Sau một thời gian theo dõi, nhất là khi nghe chú Tiến Lê khen tranh của em gái, người anh rơi vào trạng thái mặc cảm. Trạng thái tâm lý này khiến người anh thường gắt gỏng với Mèo mặc dù cô bé chẳng có tội tình gì. Nhưng thật bất ngờ, bức tranh đạt giải của Kiều Phương lại là bức tranh vẽ về người anh thân yêu của mình. Trước bức tranh, người anh nhận ra tấm lòng nhân hậu của em gái và hối hận vì đã có lúc mình đã đối xử không đúng với em.
6. Bố cục:
Gồm 2 phần:
+ Phần 1 (từ đầu đến “phát huy tài năng”): Tài năng của em gái được phát hiện
+ Phần 2 (tiếp đó đến “anh cùng đi nhận giả”): Lòng ghen tị và mặc cảm của người anh
+ Phần 3 (còn lại): Người anh nhận ra sai lầm của mình và tấm lòng của em gái
7. Giá trị nội dung:
Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài năng hội họa, truyện “Bức tranh của em gái tôi” cho thấy: Tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình
8. Giá trị nghệ thuật:
+ Ngôi kể thứ nhất tự nhiên, chân thật
+ Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sắc sảo
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
1. Nhân vật người anh trai
- Từ trước cho đến lúc nhìn thấy em gái tự chế màu vẽ: nhìn bằng cái nhìn kẻ cả, xem thường
- Khi tài năng của em gái được phát hiện: cảm thấy buồn và thất vọng về mình, cảm thấy mặc cảm vì bản thân mình không có tài năng gì, khó chịu và hay gắt gỏng với em, không thể chơi thân với em như trước
- Khi lén xem những bức tranh em gái vẽ: thầm cảm phục tài năng của em gái mình
- Khi đứng trước bức tranh đạt giải nhất của em gái trong phòng trưng bày: ngạc nhiên, hãnh diện rồi xấu hổ
→ Người anh vừa đáng trách nhưng đồng thời cũng đáng cảm thông vì đã nhận ra tấm lòng trong sáng, nhân hậu của em gái, biết nhận ra sai lầm của bản thân và sữa chữa nó
2. Nhân vật người em gái – Kiều Phương
- Say mê hội họa: mặt luôn bị bôi bẩn, hay lục lọi các đồ vật, tự chế thuốc vẽ, vẽ đẹp
- Hồn nhiên, trong sáng, hiếu động
- Độ lượng, nhân hậu
- Giúp người anh nhận ra lỗi lầm của mình bằng tài năng và tấm lòng
