Những người bạn - tác giả, bố cục, tóm tắt, nội dung, dàn ý - Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức
Tác giả tác phẩm: Những người bạn - Ngữ văn lớp 6
Qua bài học về tác giả, tác phẩm Những người bạn Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức với cuộc sống gồm nội dung chính về tác giả, bố cục, tóm tắt tác phẩm, dàn ý chi tiết, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, phương thức biểu đạt sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm tác phẩm Những người bạn.
I. Tác giả
- Nguyễn Nhật Ánh (sinh năm 1955)
- Quê: Quảng Nam
- Là nhà văn được độc giả lứa tuổi thiếu nhi yêu thích.
- Nhiều sáng tác tiêu biểu như: Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Cô gái đến từ hôm qua, Tôi là Bê-tô, Trại hoa vàng, Mắt biếc, ….
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
1. Thể loại: Truyện đồng thoại.
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- Đoạn trích “Những người bạn” được trích từ chương 4 và chương 5 của truyện “Tôi là Bê-tô” (2007)
- Đây là câu chuyện gồm 10 chương, kể về cuộc sống của chú chó Bê-tô cùng hai bạn Bi-nô và Lai-ca. Chủ của Bê-tô và Bi-nô là chị Ni, còn Lai-ca sống ở nhà của bà cố chị Ni.
- Nhan đề đoạn trích “Những người bạn” do người biên soạn đặt.
3. Phương thức biểu đạt : Tự sự
4. Người kể chuyện: Ngôi thứ nhất (chú chó Bê-tô xưng “tôi” kể lại câu chuyện)
5. Tóm tắt:
Đoạn trích kể về tình cảm yêu mến, gắn bó Bê-tô dành cho Lai-ca và Bi-nô. Ngay từ lần đầu gặp gỡ, Bê-tô đã sung sướng khi Lai-ca và mình quá giống nhau. Cả hai cùng bày đủ thứ trò nghịch ngợm đồ đạc trong gia đình. Sau đó, Bi-nô đến đã giúp Bê-tô có một cái nhìn khác về bạn bè. Bi-nô đã mở ra cho Bê-tô những kích thước mới của cuộc sống bằng bảng liệt kê những cái thú ở đời. Cả hai cùng ngồi ngắm mưa rơi, cùng trò chuyện.
6. Bố cục:
Gồm 2 phần:
+ Phần 1: Từ đầu đến “chồm chồm trong giờ ăn”: Suy nghĩ của Bê-tô về Lai-ca.
+ Phần 2: Đoạn còn lại: Suy nghĩ của Bê-tô về Bi-nô và những cơn mưa.
7. Giá trị nội dung:
+ Đoạn trích kể lại cuộc sống dưới góc nhìn của một con chó tên là Bê-tô. Thể hiện được ý nghĩa của tình bạn: tình bạn không phân biệt màu da, không bị ngăn cách bởi cá tính hay khoảng cách; mỗi người bạn lại mang đến cho chúng ta những trải nghiệm khác nhau.
8. Giá trị nghệ thuật:
+ Thể loại truyện đồng thoại với lối nhân cách hóa con vật thành công.
+ Sử dụng nhiều trường từ vựng đối lập, biện pháp so sánh,... cùng lối hành văn sinh động, hấp dẫn.
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
1. Người kể chuyện, ngôi kể và nhân vật trong truyện đồng thoại.
- Người kể chuyện: Bê-tô (là một con chó)
- Ngôi kể chuyện: ngôi thứ nhất (xưng tôi)
- Nhân vật: các con vật được nhân cách hóa, nhưng không mất đi những thói quen đặc trưng của loài vật.
2. Lời đối thoại, cử chỉ, hành động của hai nhân vật Lai-ca và Bi-nô.
- Lai-ca:
+ Giục Bê-tô nhằn chiếc dép của mẹ chị Ni.
+ Thi nhau với Bê-tô xem đứa nào gặm nát được nhiều thứ hơn đứa nào.
+ Lẻn vào phòng tắm đánh cắp cục xà phòng và hớn hở tha vào dưới gầm tủ, hào hứng rủ Bê-tô gặm.
+ Bày trò cho Bê-tô cái trò nhảy chồm chồm trong giờ ăn.
- Bi-nô:
+ Dẫn Bê-tô đến dưới mái tôn che dọc hành lang chạy xuống bếp, chui vào dưới chạn thức ăn, nằm nghe mưa.
+ Bi-nô gãi mõm vào tai Bê-tô, hỏi bạn: “Mày sao thế? Sợ à?”, “Sợ nhưng mà thích chứ?”.
+ Thò đầu ra khỏi gầm chạn, lặng lẽ ngắm mưa rơi.
3. Cảm nhận suy nghĩ của nhân vật “tôi” (Bê-tô) về hai người bạn.
* Lai-ca:
- Trước khi gặp Bi-nô: “Tôi và thằng Lai-ca đã sung sướng nhìn vào nhau như thể nhìn vào gương. Tại hai đứa tôi giống nhau quá sức, đến nỗi chúng tôi có thể đọc thấu tâm hồn của nhau ngay từ cái nhìn đầu tiên”.
=> Sung sướng khi tìm được một người bạn tri kỉ.
- Sau khi gặp Bi-nô:
+ Lai ca dĩ nhiên vẫn còn là một đứa bạn hấp dẫn, cho dù vì hắn mà tôi thường xuyên bị mắng.
+ Tôi vẫn giữ nguyên thiện cảm mà tôi đã trót dành cho hắn.
+ Hình ảnh thằng Lai-ca trong mắt tôi hẳn nhiên không còn như cũ. Nhưng ngay cả khi hình ảnh đó tan vỡ thì tôi vẫn không tìm thấy lí do gì để không yêu những mảnh vỡ đó.
+ Một đứa bạn như Lai-ca là một đứa bạn hấp dẫn.
ð Vẫn dành cho Lai-ca một tình yêu nhất định.
* Bi-nô:
+ Thằng Bi-nô đến bổ sung cho tôi một cách nhìn khác về bạn bè.
+ Bi-nô mang đến một cách nhìn đời mới mẻ.
+ Một đứa bạn thông thái cũng hấp dẫn không kém.
+ Bị chinh phục bởi sự thông tuệ…
+ Bi-nô mở ra cho tôi những kích thước mới của cuộc sống bằng bản liệt kê dài dằng dặc của nó về những cái thú ở đời.
ð Bi-nô đã đem đến cho Bê-tô những suy nghĩ khác về tình bạn. Nó thích thú khi được khám phá điều đó, bị hấp dẫn bởi Bi-nô.
4. Thông điệp về tình bạn mà em nhận được từ văn bản.
- Tình bạn được xây dựng dựa trên cơ sở cùng chung sở thích, đồng điệu về tâm hồn. Nhưng đôi khi tình bạn còn là khi người bạn đó đem đến những bài học mới mẻ thú vị về cuộc sống.
