Dàn ý Phân tích truyện cổ tích Tấm Cám năm 2023
Dàn ý Phân tích truyện cổ tích Tấm Cám năm 2023
Bài văn Phân tích truyện cổ tích Tấm Cám gồm dàn ý chi tiết, bài văn phân tích mẫu được tuyển chọn từ các bài văn phân tích đạt điểm cao của học sinh trên cả nước giúp bạn đạt điểm cao trong bài kiểm tra, bài thi môn Ngữ văn 10.
Đề bài: Dàn ý Phân tích truyện cổ tích Tấm Cám
Dàn ý mẫu
I. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về đặc trưng thể loại truyện cổ tích.
- Giới thiệu về truyện cổ tích Tấm Cám: Thuộc thể loại cổ tích thần kì kể về cuộc đời của Tấm thông qua đó thể hiện ước mơ cháy bỏng về khát vọng hạnh phúc và công lí của nhân dân.
II. Thân bài
1. Diến biến mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám
- Chặng 1: Con đường đến với hạnh phúc của Tấm.
+ Cám lừa Tấm, trút hết giỏ tép của Tấm vào giỏ của mình để cướp phần thưởng.
Tấm ôm mặt khóc, bụt hiện lên cho Tấm một con cá bống
+ Mẹ con Cám lừa Tấm đi chăn trâu ở cánh đồng xa để giết thịt cá bống. Tấm khóc. Bụt hiện lên bảo Tấm cho xương cá đựng vào bốn chiếc lọ chôn ở bốn chân giường.
+ Dì ghẻ trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm nhặt không cho đi trẩy hội. Tấm khóc. Bụt hiện lên, sai một đàn chhim sẻ xuống nhặt giúp.
⇒ Tấm hiện lên là một cô gái mồ côi, đau khổ, tội nghiệp, hiền lành, chỉ biết khóc mỗi khi bị ức hiếp. Mẹ con Cám lười biếng, đố kị, nhẫn tâm nhưng ở chặng này mới dừng lại ở đố kị, ghen nghét, chưa có hành động tiêu diệt.
- Chặng 2: Con đường đấu tranh giành lấy hạnh phúc của Tấm.
+ Tấm về giỗ cha, bị mẹ con Cám dụ trèo lên cây cau, sau đó chặt gốc cau. Tấm ngã chết, Cám được đưa vào cung thay thế.
+ Tấm chết hóa thành chim vàng anh, báo hiệu sự có mặt trên đời. Mẹ con Cám giết thịt chim
+ Tấm hóa thành cây xoan đào, tỏa bóng mát cho nhà vua. Mẹ con Cám chặt cây, đốt làm khung cửi.
+ Tấm hóa thành con ác trên khung cửi, trực tiếp tuyên chiến với kẻ thù . Mẹ con Cám đốt khung cửi.
+ Tấm hóa thành quả thị, ngày ngày chui ra quét dọn, nấu cơm cho bà hàng nước, sau đó gặp lại nhà vua và trở về làm hoàng hậu. Mẹ con Cám ngỡ ngàng và chết một cách thảm khốc
→ Chặng 2, mâu thuẫn xung đột dữ dội, một mất một còn xoay quanh ngôi vị hoàng hậu
→ Tấm luôn trong thế chủ động, đấu tranh mạnh mẽ, quyết liệt. Tấm không còn khóc, không còn Bụt giúp đỡ, những lần hóa thân của Tấm cho thấy sự chiến đấu không khoan nhượng, sức sống mãnh liệt không thể tiêu diệt của cái thiện.
→ Mâu thuẫn cũng được giải quyết theo hướng thiện thắng ác.
⇒ Tấm từ một cô gái nhu mì, yếu đuối trở nên mạnh mẽ, can đảm, kiên cường đấu tranh để giành lấy hạnh phúc, diệt trừ cái ác. Mẹ con Cám là những kẻ tham lam, độc ác truy sát Tấm đến tận cùng.
2. Bản chất của mâu thuẫn, xung đột
- Xuất phát từ mâu thuẫn trong gia đình phụ hệ: Dì ghẻ - con chồng
+ Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ
+ Tấm và dì ghẻ là con chồng dì ghẻ
→ Đây là mâu thuẫn phổ biến trong xã hội.
- Phản ánh mâu thuẫn xã hội giữa cái thiện và cái ác.
+ Tấm đại diện cho các nhân vật ở tuyến thiện: Hiền lành, nhu mì, đau khổ, tội nghiệp luôn nhận được sự giúp đỡ, dám đứng lên chống lại cái ác
+ Mẹ con Cám lười biếng, nhẫn tâm, độc ác
→ Thể hiện quan niệm của nhân dân ở hiền gặp lành, ác giả ác báo và ước mơ về một xã hội công bằng.
3. Hành động trả thù của Tấm
- Tấm trở về cung, làm hoàng hậu và trẻ đẹp hơn trước
- Cám ngỡ ngàng, khát khao được đẹp như chị. Tấm bày cách cho Cám xuống hố, dội nước sôi cho trắng đẹp rồi chết
- Mẹ Cám ăn lọ mắm làm từ thịt con gái, kinh khiếp lăn đùng ra chết.
→ Hành động này phù hợp với quá trình trưởng thành trong đấu tranh của Tấm: Từ hiền lành cam chịu, yếu đuối đến mạnh mẽ quyết liệt chống lại cái ác và cuối cùng ra tay trừng phạt cái ác
→ Phù hợp với quan niệm của nhân dân: Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo
4. Đặc sắc nghệ thuật
- Xây dựng những mâu thuẫn, xung đột theo hướng tăng tiến
- Xây dựng hai tuyến nhân vật thiện ác rõ rệt
- Sử dụng những mô típ truyền thống: mô típ vật duy nhất còn sót lại (con cá, chiếc giày, quả thị, trầu têm cánh phương), mô típ hóa thân,...
- Sử dụng các yếu tố thần kì: nhân vật thần kì (Bụt), vật thần kì (Xương cá bống, bầy chim sẻ), những lần hóa thân của Tấm.
III. Kết bài
- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện cổ tích Tấm Cám
- Mở rộng: Kiểu truyện Tấm Cám có mặt ở hầu hết các truyện kể dân gian ở các nước như “Cô bé Lọ lem”, “Cô Tro bếp”. Hình tượng cô Tấm và cốt truyện Tấm Cám cũng xuất hiện nhiều ở các loại hình nghệ thuật khác như truyện thơ, trèo. Từ đó cho thấy sự hấp dẫn và phổ biến của kiểu truyện Tấm Cám.
