Công nghệ 10 Bài 9: Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
Công nghệ 10 Bài 9: Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá
Câu hỏi giữa bài
Trả lời câu hỏi Bài 9 trang 28 Công nghệ 10: Hãy cho biết tác dụng của từng biện pháp cải tạo đất xám bạc màu.
Trả lời:
- Tác dụng của các biện pháp cải tạo đất là:
- Xây dựng bờ vùng, bờ thửa và hệ thống mương máng, bảo đảm tưới tiêu hợp lí: Khắc phục hạn hán, tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật hoạt động.
- Cày sâu dần kết hợp bón tăng phân hữu cơ và bón phân hóa học hợp lí: Để tăng dinh dưỡng cho đất.
- Bón vôi cả tạo đất: Giảm chua.
- Luân canh cây trồng: Tăng vi sinh vật cố định đạm, tăng dinh dưỡng cho đất.
Trả lời câu hỏi Bài 9 trang 28 Công nghệ 10: Em hãy kể tên một số loại cây trồng được trồng trên đất xám bạc màu.
Trả lời:
Những cây phù hợp trồng trên đất xám bạc màu là: Lúa, ngô, sắn, keo lá chàm, keo tai tượng, lạc, đậu, vừng, chè....
Trả lời câu hỏi Bài 9 trang 29 Công nghệ 10: Từ các nguyên nhân gây xói mòn đất em hãy cho biết: Xói mòn đất xảy ra ở đâu (vùng nào)? Đất nông nghiệp và đất lâm nghiệm thì đất nào chịu tác động của quá trình xói mòn mạnh hơn? Tại sao?
Trả lời:
- Xói mòn thường xảy ra ở vùng đồi núi vì có độ dốc lớn.
- Đất lâm nghiệm chịu tác động của quá trình xói mòn mạnh hơn vì đất lâm nghiệp đa số ở vùng có độ dốc lớn hơn đất đất nông nghiệp (thường ở vùng đồng bằng, nếu ở vùng đồi núi thì đa số thiết kế theo dạng bậc thang để giảm xói mòn).
Trả lời câu hỏi Bài 9 trang 30 Công nghệ 10: Em hãy nêu tác dụng của từng biện pháp cải tạo đất xói mòn mạnh trở sỏi đá.
Trả lời:
- Làm ruộng bậc thang: Làm giảm độ dốc để hạn chế xói mòn.
- Thêm cây ăn quả: Bảo vệ đất, tăng dinh dưỡng cho đất nếu có cây họ Đậu.
- Biện pháp nông học: Làm giảm độ dốc (canh tác theo đường đồng mức), tăng dinh dưỡng cho đất, giảm chua (bón phân hữu cơ, bón vôi, luân canh,…), trồng cây thành băng dải để bảo vệ đất.
Câu hỏi & Bài tập
Câu 1 trang 30 Công nghệ 10: Nêu nguyên nhân hình thành đất xám bạc màu.
Trả lời:
Nguyên nhân hình thành đất xám bạc màu:
- Hình thành do quá trình rửa trôi các hạt sét, keo và các chất dinh dưỡng ở những vùng có địa hình dốc.
- Do canh tác lạc hậu và trồng lúa lâu đời.
Câu 2 trang 30 Công nghệ 10: Nêu những tính chất chính của đất xám bạc màu.
Trả lời:
- Đất xám bạc màu có những tính chất sau: Các hạt sét, keo, chất dinh dưỡng bị rửa trôi nên lượng sét, keo, mùn, chất dinh dưỡng còn lại ít, lượng cát thì lại lớn. Vì vậy tầng đất mặt rất mỏng. Đất thường chua hoặc rất chua. Lượng vi sinh vật hoạt động trong đất rất thấp.
Câu 3 trang 30 Công nghệ 10: Để cải tạo đất xám bạc màu, người ta thường sử dụng những biện pháp nào? Nêu một số biện pháp thường dùng để cải tạo đất xám bạc màu mà em biết.
Trả lời:
- Những biện pháp cải tạo đất xám bạc màu là:
+ Xây dựng bờ vùng, bờ thửa và hệ thống mương máng, bảo đảm tưới tiêu hợp lí.
+ Cày sâu dần kết hợp bón tăng phân hữu cơ và bón phân hóa học hợp lí.
+ Bón vôi cả tạo đất.
+ Luân canh cây trồng.
+ Trồng xen canh với những cây họ đậu như lạc, đậu tương... vì chúng có khả năng cố định đạm.
+ Che phủ đất làm giảm lượng nước bốc hơi, giữ ẩm cho đất.
- Những biện pháp thường dùng để cải tạo đât xám bạc màu là:
+ Xây dựng bờ vùng, bờ thửa và hệ thống mương máng, bảo đảm tưới tiêu hợp lí.
+ Cày sâu dần kết hợp bón tăng phân hữu cơ và bón phân hóa học hợp lí.
+ Bón vôi cả tạo đất.
+ Luân canh cây trồng.
Câu 4 trang 30 Công nghệ 10: Thế nào là xói mòn đất?
Trả lời:
- Xói mòn đất là hiện tượng lớp đất mặt và tầng đất dưới bị mang đi nơi khác và bị phá hủy dưới tác động của nước mưa, gió, tuyết hoặc các điều kiện vật lí khác.
Câu 5 trang 30 Công nghệ 10: Nêu nguyên nhân của xói mòn đất.
Trả lời:
Nguyên nhân của xói mòn đất:
- Các điều kiện vật lí như nước mưa, gió phá vỡ kết cấu đất và bào mòn, rửa trôi lớp đất mặt.
- Do địa hình dốc lớn làm tăng tốc độ của dòng chảy nên lớp đất mặt, mùn bị rửa trôi hoặc mất hẳn.
Câu 6 trang 30 Công nghệ 10: Nêu những biện pháp chính nhằm hạn chế xói mòn và cải tạo đất.
Trả lời:
Những biện pháp chính nhằm hạn chế xói mòn và cải tạo đất là:
- Làm giảm độ dốc để hạn chế xói mòn: Như làm ruộng bậc thang, trồng thêm cây ăn quả, canh tác theo các đường đồng mức, trồng cây thành băng dải, bảo vệ rừng đầu nguồn.
- Tăng vi khuẩn cố định đạm và bảo vệ đất bằng cách trồng những cây họ đậu như lạc, đậu tương…
- Tăng dinh dưỡng và độ phì nhiêu, giảm độ chua cho đất bằng cách bón phân hữu cơ kết hợp với phân khoáng, bón vôi.
