X

Giải bài tập Toán 12

Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của các hàm số bậc ba sau


Toán lớp 12 Bài 5: Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số

Bài 1 (trang 43 SGK Giải tích 12): Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của các hàm số bậc ba sau:

a) y = 2 + 3x - x3 ;

b) y = -x3 + 4x2 - 4x

c) y = x3 + x2 + 9x ;

d) y = -2x3 + 5

Lời giải:

a) Hàm số y = -x3 + 3x + 2.

1) Tập xác định: D = R

2) Sự biến thiên:

+ Chiều biến thiên:

y' = -3x2 + 3.

y' = 0 ⇔ x = ±1.

Trên các khoảng (-∞; -1) và (1; +∞), y’ < 0 nên hàm số nghịch biến.

Trên (-1 ; 1), y’ > 0 nên hàm số đồng biến.

+ Cực trị :

Hàm số đạt cực đại tại x = 1, y = 4 ;

Hàm số đạt cực tiểu tại x = -1 ; yCT = 0.

+ Giới hạn:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

+ Bảng biến thiên:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

3) Đồ thị:

Ta có : 2 + 3x – x3 = 0 ⇔ Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

Vậy giao điểm của đồ thị với trục Ox là (2; 0) và (-1; 0).

y(0) = 2 ⇒ giao điểm của đồ thị với trục Oy là (0; 2).

Đồ thị hàm số :

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

b) Hàm số y = -x3 + 4x2 - 4x.

1) Tập xác định: D = R

2) Sự biến thiên:

y' = -3x2 + 8x - 4;

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

Trên các khoảng (-∞; 2/3) và (2; +∞) thì y’ < 0 nên hàm số nghịch biến.

Trên (2/3; 2) thì y’ > 0 nên hàm số đồng biến.

+ Cực trị:

Hàm số đạt cực đại tại x = 2, fCD = 0;

Hàm số đạt cực tiểu tại x = 2/3; fCT = Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

+ Giới hạn:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

+ Bảng biến thiên:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

3) Đồ thị:

Ta có : -x3 + 4x2 - 4x = 0 ⇔ -x(x - 2)2 = 0 ⇔ Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

Vậy giao điểm của đồ thị với Ox là (0;0) và (2;0).

+ y(1) = -1. Vậy (1; -1) thuộc đồ thị hàm số.

+ y(3) = -3. Vậy (3;-3) thuộc đồ thị hàm số

y(-1) = -1 ⇒ (-1; -1) thuộc đồ thị hàm số

Đồ thị hàm số :

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

c) Hàm số y = x3 + x2 + 9x.

1) Tập xác định: D = R

2) Sự biến thiên:

+ Chiều biến thiên:

y' = 3x2 + 2x + 9 > 0

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

⇒ Hàm số luôn đồng biến trên R.

+ Hàm số không có cực trị.

+ Giới hạn:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

+ Bảng biến thiên:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

3) Đồ thị hàm số.

+ Đồ thị hàm số cắt trục Ox tại (0 ; 0).

+ Đồ thị hàm số đi qua (1; 11) ; (-1; -9)

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

d) Hàm số y = 2x3 + 5.

1) Tập xác định: D = R

2) Sự biến thiên:

+ Chiều biến thiên:

y' = 6x2 ≥ 0 ∀ x ∈ R

Hàm số đồng biến trên R

Hàm số không có cực trị.

+ Giới hạn:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

+ Bảng biến thiên:

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

3) Đồ thị:

Đồ thị hàm số cắt trục tung tại (0;5)

Đồ thị hàm số đi qua điểm (1;7) và (-1;3)

Giải bài 1 trang 43 sgk Giải tích 12 | Để học tốt Toán 12

Kiến thức áp dụng

Các bước khảo sát hàm số và vẽ đồ thị:

1, Tìm tập xác định.

2, Khảo sát sự biến thiên

+ Tính y’

⇒ Chiều biến thiên của hàm số.

+ Tìm cực trị.

+ Tính các giới hạn

Từ đó suy ra Bảng biến thiên.

3, Vẽ đồ thị hàm số.

Xem thêm các bài giải bài tập Toán 12 hay khác: