SBT Ngữ văn 12 Bài tập 8 trang 24 - Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải sách bài tập Văn 12 Bài tập 8 trang 24 sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Ngữ Văn 12.
Giải SBT Ngữ văn 12 Bài tập 8 trang 24 - Kết nối tri thức
Bài tập 8 trang 24 SBT Ngữ văn 12 Tập 1: Đọc lại văn bản Bến trần gian trong SGK Ngữ văn 12, tập một (tr. 124 – 129) và trả lời các câu hỏi:
Câu 1 trang 24 SBT Ngữ Văn 12 Tập 1: Tóm tắt câu chuyện được kể trong truyện ngắn Bến trần gian.
Trả lời:
Truyện ngắn “Bến trần gian” của Lưu Sơn Minh kể về hành trình trở về quê hương của một người lính sau nhiều năm xa cách. Anh đã vượt qua bao nhiêu khuôn mặt, bao nhiêu nơi chốn chỉ để đêm nay tới bến sông và gọi “Đò ơi!”. Dòng sông, ánh trăng, và những kỷ niệm xưa cũ hiện lên trong tâm trí anh, gợi nhớ về những ngày tháng đã qua.
Bà cụ Lăng, mẹ của anh, nhớ lại đêm trước ngày anh đi bộ đội, khi anh ngồi thổi sáo dưới ánh trăng. Bà cũng nhớ về Thùy, người con gái đã chờ đợi anh suốt đời, dù bây giờ đã có năm đứa con. Thùy vẫn thường ra bến sông khóc, mong đợi ngày anh trở về.
Trong cuộc hành trình vô định, anh gặp một ông già râu tóc bạc phơ, người đã cho anh một chiếc lá để giữ cho linh hồn không tan ra khi quay về chốn cũ. Cuối cùng, anh đã trở về bến sông, nơi Thùy đang ngồi khóc, và gọi “Đò ơi!” để được qua sông, tìm lại những kỷ niệm và tình yêu đã mất
Trả lời:
Ở truyện ngắn này, cần lưu ý đến cách tổ chức truyện kể của nhà văn Lưu Sơn Minh:
- Văn bản truyện được phân chia thành từng đoạn rõ rệt, được đánh dấu (*). Mỗi đoạn diễn tả cảm nghĩ, hành động của một nhân vật ở thời hiện tại đan xen hồi ức.
- Câu chuyện triển khai theo cách kết nối đan xen các đoạn kể về từng nhân vật, từng cặp nhân vật tạo thành liên hệ vòng xoáy, diễn tả những mối liên hệ tình cảm khăng khít giữa ba nhân vật.
Trả lời:
- Về anh Lăng: Kính trọng người thanh niên có ý thức công dân (là con một vẫn xung phong đi bộ đội); thương tiếc người hi sinh khi còn rất trẻ; xót xa với nỗi niềm nhớ nhà, nhớ mẹ của người lính.
- Về bà cụ Lăng: Kính trọng bà mẹ đã thầm lặng chịu đựng buồn khổ khi con ra trận không trở về; nể phục bà vì tấm lòng nhân hậu vị tha (luôn an ủi, động viên, giúp đỡ Thuỳ).
- Về chị Thuỳ: Cảm thương số phận bất hạnh của người phụ nữ (người yêu hi sinh, cuộc sống gia đình vất vả,...).
Trả lời:
- Nhân vật kì ảo: linh hồn anh bộ đội đã hi sinh mấy chục năm trước, ông già râu tóc bạc phơ.
- Vật thiêng: chiếc lá có phép lạ.
- Những chi tiết huyền hoặc: dòng sông không chảy, cây si và chuyện ma, con thuyền trôi thẳng băng, ánh trăng – cái bóng, nén hương,...
Từ các yếu tố kì ảo đã xác định, có thể liên hệ với truyện Muối của rừng để rút ra một số nhận xét:
- Ở Bến trần gian, các yếu tố kì ảo có tính chất “ảo” nhiều hơn là “kì”, còn ở Muối của rừng chủ yếu là “kì”.
Các yếu tố kì ảo ở Bến trần gian có nguồn gốc từ văn hoá dân gian. Nhân vật ông già râu tóc bạc phơ gợi nhớ ông Tiên, ông Bụt, chiếc lá có phép là vật thiêng từ các truyện cổ dân gian. Các chi tiết về chuyện ma, dòng sông, đêm trăng, màn sương, cái bóng, nén hương,... đều có nguồn cội từ những tín niệm của người ว Việt về cõi âm, cõi trần, về những ranh giới và liên thông giữa cõi sống và cõi chết.
- Các yếu tố kì ảo đã trở thành những phương tiện nghệ thuật đắc dụng trong việc diễn tả phẩm chất và số phận của con người Việt Nam thời hậu chiến.
Trả lời:
Phân tích chi tiết nén hương:
- Xuất hiện tám lần với những biểu hiện đa dạng: chị Thuỳ “rút mấy que hương”; “vừa châm hương vừa lầm rầm khấn”; “mùi khói hương thơm nhè nhẹ đưa về phía anh”; “vì khói hương của loài ma mị này mà anh bị dính chặt ở đây”; “mấy nén hương đầu thuyền đã lụi”; “bị ngửi hương ma nên hoá đá”; “lúc chị thắp mấy nén hương lên bàn thờ thì thấy trong khung ảnh Lăng có một chiếc lá màu xám”; “bà phải ra vườn hải mấy quả vào thắp hương cho nó”; “lại thắp hương trên mũi thuyền”.
- Nén hương kết nối tâm linh giữa chị Thuỳ và anh Lăng, giữa trần gian và cõi âm. Khi cuộc sống hiện tại quá vất vả, đau buồn, chị tâm tình với người yêu đã hi sinh. Nhưng nén hương đã làm linh hồn anh Lăng hoá đá, bị trói chặt dưới thuyền, không thể lên bến trần gian để gặp lại người yêu cũ. Nén hương là một vật có thực nhưng lại có sức mạnh hơn cả chiếc lá thần kì, phân định rõ ràng cõi thực và cõi ảo. Dù khao khát mãnh liệt, họ vẫn không thể gặp lại. Bi kịch tình yêu trong chiến tranh là những tổn thất không thể hoá giải được.
- Linh hồn anh Lăng bị hoá đá nên coi đó là “hương ma. Đây là sự thay đổi, hoán vị giữa cõi ma và cõi người, giữa cõi thực và cõi ảo. Nén hương được chuyển cõi để anh Lăng được trở lại cõi người.
- Nhưng khi “mấy nén hương đầu thuyền đã lụi, anh lính đã gọi mẹ và bà mẹ đã nghe thấy tiếng con. Tình mẫu tử đã vượt qua những giới hạn của cõi âm, cõi dương.
- Sáng hôm sau, chị Thuỳ đến thắp hương trên bàn thờ, bà cụ Lăng hái quả trên cây ổi anh Lăng trồng để thắp hương cho anh. Đây là nén hương tưởng nhớ của người ở cõi trần gian, những người đang nhọc nhằn chịu đựng vất vả, buồn đau nhưng không quên người đã đến cõi khác.
Câu 6 trang 24 SBT Ngữ Văn 12 Tập 1: Bạn cảm nhận như thế nào về đoạn kết tác phẩm?
Trả lời:
Đoạn kết của tác phẩm “Bến trần gian” để lại trong lòng người đọc nhiều cảm xúc sâu lắng và suy tư. Khi người lính trở về bến sông, nơi Thùy đang ngồi khóc, và gọi “Đò ơi!” để được qua sông, hình ảnh này gợi lên sự trở về với quá khứ, với những kỷ niệm và tình yêu đã mất.
Sự gặp gỡ giữa người lính và Thùy, dù chỉ là trong tâm tưởng, thể hiện nỗi nhớ nhung, sự chờ đợi và lòng chung thủy của Thùy. Đồng thời, nó cũng phản ánh nỗi đau và sự tiếc nuối của người lính khi không thể trở về bên người mình yêu trong cuộc sống thực.
Đoạn kết mở ra một không gian mơ hồ, giữa thực và ảo, giữa hiện tại và quá khứ, khiến người đọc cảm nhận được sự mong manh của kiếp người và sự vĩnh cửu của tình yêu. Nó cũng nhắc nhở chúng ta về giá trị của những kỷ niệm và tình cảm chân thành, dù thời gian có trôi qua và hoàn cảnh có thay đổi.
Trả lời:
Nhan đề Bến trần gian được kết nối chặt chẽ với nội dung và ý nghĩa câu chuyện.
- Bến sông quê là không gian diễn ra câu chuyện.“Trần gian” gợi cảm nghĩ về cuộc sống hiện tại, về cõi trần thế nhọc nhằn, gợi liên tưởng về mối liên hệ dương gian – âm phủ.
- Nội dung câu chuyện kể về việc linh hồn anh bộ đội trở về gặp mẹ, gặp người yêu cũ. Đây là câu chuyện tưởng tượng về sự tương thông, giao cảm giữa người sống và người chết.
- Câu chuyện khơi gợi nhiều ý nghĩa sâu sắc: phẩm chất cao đẹp của con người, những tổn thất do chiến tranh, cuộc sống nhọc nhằn thời hậu chiến, văn hoá tâm linh của người Việt.
- “Bến trần gian” trở thành một biểu tượng khơi gợi nhiều cảm xúc.
Trả lời:
Một chi tiết kỳ ảo trong truyện “Bến trần gian” của Lưu Sơn Minh gây ấn tượng mạnh mẽ là khi người lính gặp ông già râu tóc bạc phơ và nhận được chiếc lá giữ cho linh hồn không tan ra khi quay về chốn cũ. Chi tiết này không chỉ tạo nên một không gian huyền bí, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự gắn kết giữa quá khứ và hiện tại. Chiếc lá như một biểu tượng của hy vọng và sự bảo vệ, giúp người lính có thể trở về quê hương, nơi chứa đựng những kỷ niệm và tình yêu đã mất. Hình ảnh này gợi lên sự mong manh của kiếp người và sự vĩnh cửu của tình yêu, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn những giá trị tinh thần trong cuộc sống. Chi tiết kỳ ảo này không chỉ làm tăng thêm tính hấp dẫn cho câu chuyện mà còn giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về nỗi nhớ nhung, sự chờ đợi và lòng chung thủy của những người ở lại. Nó cũng nhắc nhở chúng ta về giá trị của những kỷ niệm và tình cảm chân thành, dù thời gian có trôi qua và hoàn cảnh có thay đổi.
Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 4: Yếu tố kì ảo trong truyện kể hay khác: