Soạn bài Hồi trống Cổ Thành (La Quán Trung) ngắn nhất
Soạn bài Hồi trống Cổ Thành (La Quán Trung)
Xem thêm Tóm tắt: Hồi trống Cổ Thành (La Quán Trung)
Bố cục:
Đoạn 1: (từ đầu đến... bảo Trương Phi ra đón hai chị): Giới thiệu nhân vật, sự việc, hoàn cảnh trong câu chuyện.
Đoạn 2: (từ Trương Phi từ khi... đến... cũng phải theo ra thành): Mâu thuẫn giữa Trương Phi và Quan Công nảy sinh.
Đoạn 3: (từ " Quan Vũ trông thấy Trương Phi ra... đến... Không phải quân mã là gì kia): Các biến cố tiếp diễn.
Đoạn 4: (từ Quan Công ngoảnh lại... đến... Thừa tướng đến bắt mày): Sự xuất hiện của Sái D¬ương với mục đích trả thù Quan Công.
Đoạn 5: (phần còn lại): Việc Quan Công chém rơi đầu Sái Dương và anh em nhận ra tấm lòng của nhau.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2): Trương Phi nổi giận định đâm chết Quan Công bởi Trương Phi đã nghĩ Quan Công là kẻ thất tín, theo Tào Tháo, phản bội lại anh em, thêm vào đó câu nói "Hiền đệ cớ sao như thế, há quên nghĩa vườn đào ru?" của Quan Công như càng đổ thêm dầu vào lửa. Trong hoàn cảnh ấy, câu nói của Quan Công đã xúc phạm đến tình nghĩa huynh đệ gắn bó mà Trương Phi vốn tin tưởng. Sự nổi nóng của Trương Phi xuất phát từ tính cách vốn nóng nảy, nhưng nó còn thể hiện sự cương trực, nghĩa khí, trọng tình an hem, không chấp nhận thói quanh co, lắt léo của võ tướng dũng mãnh này.
Câu 2 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2): Có thể đặt nhan đề cho đoạn trích là Hồi trống Cổ Thành (tiếng trống được Trương Phi gióng lên ở Cổ Thành) bởi vì:
+ Tiếng trống được Trương Phi gióng lên là chi tiết có ý nghĩa quan trọng, là cao trào, điểm nhấn, cũng là chi tiết tháo gỡ nút thắt xung đột giữa Trương Phi và Quan Công. Nhờ chi tiết hồi trống ấy mà Trương Phi hiểu được sự trong sạch của người anh em thân thiết – Quan Công.
+ Tiếng trống Cổ Thành thâu tóm toàn bộ linh hồn của đoạn trích, là hồi trống thách thức, minh oan và đoàn tụ, thể hiện vẻ đẹp của nhân vật Trương Phi, Quan Công và làm bật nổi tình nghĩa anh em keo sơn giữa hai nhân vật.
Câu 3 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2): Nóng như Trương Phi trong cách dùng của người Việt chỉ đơn thuần nói đến tính khí nóng nảy của con người. Trong tính cách của Trương Phi, sự nóng nảy còn gắn liền với sự mạnh mẽ, quyết liệt, cương trực, đường hoàng, giàu tình cảm, nghĩa khí. Tuy nhiên khi người Việt ta nói "nóng như Trương Phi" nghĩa là chỉ đơn thuần nói đến bản chất nóng nảy, tính cách nóng nảy nên cách hiểu nóng lòng muốn biết sự thực, nóng lòng xác định phải trái, đúng sai hay nóng nảy do cá tính gàn dở đều là cách hiểu sai.
Câu 4 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2):
+ Ý vị Tam quốc chính là sự gửi gắm của nhân dân vào một triều đình có ông vua biết thương dân, văn võ bá quan biết thực hiện đường lối "nhân chính", vua tôi, huynh đệ trên dưới một lòng vì sự nghiệp cung, thề sống chết bên nhau.
+ Nếu không có chi tiết Trương Phi thẳng tay giục trống thì tính cách của các bậc anh hùng cũng như nghĩa khí, sự khảng khái cùng với tấm lòng quý trọng tình em của nhân vật anh hùng không được bộc lộ, câu chuyện sẽ rơi vào đơn thuần, tẻ nhạt.
Luyện tập
Câu 1 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2): Kể lại câu chuyện bằng một đoạn văn khoảng 30 dòng.
Sau thất thủ Từ Châu, ba anh em kết nghĩa Lưu – Quan - Trương phiêu bạt mỗi người một nơi. Quan Vũ túng thế đành phải tạm náu nhờ đất Tào Tháo với điều kiện hàng Hán chứ không hàng Tào, hễ biết tin anh ở đâu là sẽ đi ngay. Ngay khi nghe tin Lưu Bị đang ở với Viên Thiệu, Quan Vũ rời bỏ đất Tào, vượt qua năm cửa ai, chém sáu tướng Tào cản đường, hộ tống hai chị dâu trở về. Trên đường đi, Quan Vũ gặp Trương Phi ở Cổ Thành. Quan Vũ hết sức mừng rỡ khi gặp lại người em kết nghĩa, nhưng không may, Trương Phi nghe tin Quan Công theo Tào phản bội an hem nên đem quân ra cửa Bắc "hỏi tội" Vân Trường. Mặc cho sự can ngăn của hai chị dâu, Trương Phi vẫn không dẹp bỏ mối nghi ngờ với Quan Công, thậm chí còn quát mắng, kể tội thậm chí múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công. May thay Quan Công tránh kịp mũi mâu. Sau quá trình đối chất căng thẳng, Trương Phi càng nóng nảy. Mãi cho tới khi thấy quân Sái Dương đuổi theo Quan Công để trả thù việc giết Tần Kì, rồi nghe được tên lính cầm cờ hiệu kể lại đầu đuôi nông nỗi, Trương Phi mới tin anh mình, rỏ nước mắt khóc, thụp lạy anh.
Câu 2 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2): Những chi tiết thể hiện tính cách Trương Phi:
+ Khi nghe tin Tôn Càn nói Vân Trương đưa hai chị đến, "Trương Phi không nói không rằng, lập tức mặc áo giáp, vác mâu, lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc" hỏi tội Quan Công.
+ Khi thấy Quan Công mừng rỡ, tế ngựa lại đón thì Trường Phi "mắt trợn tròn xoe, râu hùm vểnh ngược, hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công".
+ Mặc cho lời nói của anh, Trương Phi vẫn xưng hô lạnh lùng mày, tao, gọi Quan Công là "thằng phụ nghĩa".
Câu 3 (trang 79 sgk Văn 10 Tập 2): Trương Phi và Quan Công mang những nét tính cách đối nghịch nhau:
+ Trương Phi nóng nảy, vội vàng.
+ Quan Công lại khiêm nhường, nhũn nhặn, kiên nhẫn.
Tuy nhiên ở cả người đều mang phẩm chất trung nghĩa, đặc biệt coi trọng nghĩa khí, coi trọng tình cảm huynh đệ đồng cam cộng khổ.
Nhận xét - Ý nghĩa
Học sinh nhận ra được đặc sắc trong đoạn trích thông qua những chi tiết thắt nút, mở nút đồng thời phân tích được ý nghĩa của chi tiết hồi trống qua đó thấy được vẻ đẹp các nhân vật trong đoạn trích.
