Soạn bài Người trong bao ngắn nhất
Soạn bài Người trong bao
Bố cục
3 phần
+ Mở truyện: cuộc trò chuyện ở gần nhà kho giữa hai người bạn Bu-rơ-kin và I-va I-van-nứt.
+ Thân truyện: Bu-rơ-kin kể về cuộc đời và tính cách của Bê-li-cốp.
+ Kết truyện: nhận xét của I-va I-van-nứt khi nghe chuyện
Tóm tắt
Truyện bắt đầu bằng bối cảnh cuộc nghỉ đêm sau chuyến đi săn muộn của bác sĩ I-va I-van-nưt và thầy giáo Bu-rơ-kin. Tại đây Bu-rơ-kin đã kể chuyện về Bê-li-côp- một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp cổ nổi tiếng với lối sống trong bao
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
- Chân dung Bê-li-cốp được vẽ bằng những nét kì quái, dị thường:
+ Bộ mặt: giấu trong cổ áo bành tô bẻ cao, mắt đeo kính râm, tai nhét bông
+ Trang phục: luôn đi giày cao su, mặc áo bành tô ấm cốt bông, mang theo ô
+ Đồ dùng : Cái ô, đồng hồ quả quít, chiếc dao nhỏ để gọt bút chì ... đều được để trong bao
⇒ Mọi thứ đều được giấu trong “bao”
- Tính cách kì dị:
+ nhút nhát, ghê sợ hiện tại nhưng tôn sùng, ca ngợi quá khứ ( say mê tiếng Hy Lạp cổ)
+ Thích sống theo những thông tư, chỉ thị một cách máy móc, giáo điều, rập khuôn như một cổ máy vô hồn: trong cuộc sống và sinh hoạt
- Lối sống cũng kì dị: cô độc, luôn lo lắng và sợ hãi với tất cả mọi thứ: Câu cữa miệng là Nhỡ lại xảy ra chuyện gì! ⇒ khắc hoạ tính cách hèn nhát, quái đản của y.
⇒ Lối sống làm cho các giáo viên đều sợ hắn, cả thành phố đâm ra sợ tất cả
Câu 2 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
Nguyên nhân cái chết:
- Trực tiếp:
+ Nỗi sợ bị chế giễu
+ Sốc trước thái độ, hành động của Va-ren-ca
- Sâu xa: khát vọng mãnh liệt được chui vào bao và chiếc quan tài là cái bao tốt nhất, bền vững nhất (thể hiện qua hình ảnh Bê-li-cốp khi nằm trong quan tài)
Thái độ của mọi người:
- Lúc đầu: cảm thấy thoát khỏi gánh năṇ g, thấy nhe ̣ nhàng, thoải mái.
- Chưa đầy môṭ tuần sau: cuôc̣ sống laị trở laị năṇ g nề, ngôṭ ngaṭ như cũ.
⇒ Mặc dù Bê-li-côp chết, nhưng những kiểu người như hắn thì vẫn còn tồn tại và có sự ảnh hưởng dai dẳng, nặng nề đối với nước Nga lúc bấy giờ.
Câu 3 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
- Hình tượng “Cái bao” (12 lần): là biểu tượng giàu ý nghĩa, là sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả:
+ Nghĩa đen: dùng để bao, gói đựng đồ vật, hàng hoá.
+ Nghĩa bóng: Chỉ lối sống và tính cách của Bê-li-cốp. Đó là kiểu người trong bao, lối sống thu mình trong bao- hệ quả của cuộc sống trói buộc, kìm hãm của nhân dân Nga, tri thức Nga cuối thế kỷ XIX.
⇒ Khái quát chủ đề tư tưởng của truyện
+ Lên án mạnh mẽ kiểu người trong bao và tác hại của nó đối với hiện tại và tương lai nước Nga.
+ Thức tỉnh mọi người hãy thoát khỏi lối sống trong bao mà sống có ý nghĩa.
Câu 4 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
Đặc sắc nghệ thuật truyện ngắn
- Chọn ngôi kể: Nhân vật trong truyện đồng thời là nhân vật người kể chuyện (Bu-rơ-kin ) ở ngôi thứ nhất (xưng “tôi” ) và tác giả (ngôi thứ ba giấu mình ).
- Cốt truyện:Kiểu truyện lồng truyện:
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật: tính cách kì quái mà vẫn chân thật qua nghệ thuật miêu tả tâm lý, ngoại hình, chân dung, thói quen sinh hoạt của nhân vật.
- Xây dựng biểu tượng: Cái bao, người trong bao.
- Giọng kể: bề ngoài kể chậm rãi vừa buồn, trầm tĩnh vừa giễu cợt, châm biếm, mỉa mai nhưng ẩn đằng sau là sự trăn trở, chua xót
Câu 5 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
- Văn bản vẫn có ý nghĩa thời sự nóng hổi: Rất dễ dàng tìm ra một phần nào đó tính cách của Bê-li-cop trong mỗi người:
+ Một bộ phận thanh niên sống thu mình, hèn nhát, chỉ biết đến mình, ngại giúp đỡ, chia sẻ với người xung quanh.
+Nhiều con người vô cảm, lạnh lùng, làm việc như một cái máy, không quan tâm đến suy nghĩ của người xung quanh.
+Nhiều bạn trẻ sống lạc hậu, bảo thủ, không hòa nhập với cộng đồng…
⇒ Tất cả những biểu hiện của lối sống Bê-li-cốp đều xuất hiện phổ biến quanh ta, trong bạn, trong tôi, và trong tất cả mọi người.
Luyện tập
Câu 1 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
Nhập vai nhân vật kể theo ngôi thứ nhất, chú ý xưng “tôi”, một số chi tiết cần phải tìm những lí do hợp lí để kể
Câu 2 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
- Tưởng tượng viết đoạn kết khác cho truyện : VD: Bê –li –cop không chết, ông lấy Va-ren-ca, chính sự tươi mới và thái độ sống tích cực của Va-ren-ca đã thay đổi quan điểm sống của Be-li-cop, khiến ông trở nên hòa nhập hơn, xã hội vì thế trở nên thoải mái hơn
Câu 3 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
- Đáp án E- Người mang vỏ ốc
- Đáp án này phù hợp vì nó cũng là cách nói hình ảnh ám chỉ những người có lối sống bó hẹp, thu mình
Câu 4 (SGK Ngữ văn 11 tập 2 trang 70)
- Một vài thành ngữ:
+ Nhát như thỏ đế
+ Rùa rụt cổ
+ Nói thì tỏ vẻ hung hăng – Đến bữa tối trời không dám ra sân
+ Ham sống sợ chết
Giá trị nội dung, nghệ thuật
Nội dung
- Thông qua câu chuyện về một con người có lối sống trong bao Bê – li-cốp, tác phẩm lên án, phê phán mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao và tác hại của nó đối với XH, đồng thời cảnh báo, kêu gọi mọi người thay đổi cuộc sống, cách sống, không thể mãi sống hèn nhát, vô vị như thế mãi.
Nghệ thuật
- Xây dựng nhân vật điển hình, mang tính biểu tượng cho một giai tầng xã hội.
- Giọng điệu kể chuyện chậm rãi, u buồn, giễu cợt một cách sâu cay
