Non-bu và Heng-bu - tác giả, bố cục, tóm tắt, nội dung, dàn ý - Ngữ văn lớp 6 Chân trời sáng tạo

---

Tác giả tác phẩm Non-bu và Heng-bu - Ngữ văn lớp 6

Qua bài học về tác giả, tác phẩm Non-bu và Heng-bu Ngữ văn lớp 6 Chân trời sáng tạo gồm nội dung chính về tác giả, bố cục, tóm tắt tác phẩm, dàn ý chi tiết, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, phương thức biểu đạt sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm tác phẩm Non-bu và Heng-bu.

I. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm

1. Thể loại: Truyện cổ tích là thể loại truyện kể dân gian, kết quả của trí tưởng tượng dân gian, xoay quanh cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật. Qua đó thể hiện cách nhìn, cách nghĩ của người xưa đối với cuộc sống, đồng thời nói lên ước mơ về một xã hội công bằng tốt đẹp.

2. Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả.

3. Người kể chuyện: Ngôi thứ ba.

4. Tóm tắt: Ngày xưa, ở một làng nọ có hai anh em, anh trai Non-bu tham lam xấu tính và em trai Heng-bu tốt bụng, hiền lành. Tuy bị người anh cướp hết tài sản người cha để lại nhưng Heng-bu vẫn chăm chỉ làm ăn, thậm chí còn giúp đỡ người khác. Còn người anh thì xua đuổi em mình lúc em khốn khó nhất. Trong một lần cứu chú chim nhạn non, gia đình Heng-bu được đền ơn bằng hạt bầu. Khi trồng, cây bầu mang đến trân châu, hồng ngọc, tiền vàng, tiền bạc. Người anh biết được sự tình đó, cố tình bắt bước người em nuôi một đôi chim nhạn. Chờ mãi không được, Non-bu đã lôi một chú chim non bẻ chân rồi băng bó lại, dặn dò nhớ trả ơn. Rồi con chim cũng quay lại ngậm một hạt bầu. Người anh hớn hở trồng thế nhưng cứ bổ một quả bầu thì mọi tai họa, trừng phạt người anh trai. Người anh trai trở nên nghèo đói. Heng-bu nghe tin vội chạy đến mời gia đình anh trai về chung sống với mình.

5. Bố cục (2 phần): 

- Phần 1 (Từ đầu đến ...vô cùng giàu có): Quá trình Heng-bu trở nên giàu có

- Phần 2 (Còn lại): Sự trả giá của Non-bu vì sự tham lam.

6. Giá trị nội dung: Qua tác phẩm ta thấy được sự tham lam, ích kỉ của người anh đối với người em. Nhờ sự tốt bụng hiền lành, hay giúp đỡ người khác mà không nghĩ đến hậu quả, người em đã nhận được phần thưởng xứng đáng. Còn người anh trai bị trừng phạt bởi tính tham lam của mình một cách xứng đáng. Ngoài ra, câu chuyện còn đề cao tình yêu thương, gắn bó đoàn kết giữa các thành viên trong gia đình.

7. Giá trị nghệ thuật: 

- Sử dụng những chi tiết thần kì, kì ảo.

- Sử dụng thủ pháp đối lập trong việc xây dựng nhân vật. 

II. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm

1. Nhân vật người em

- Heng-bu tốt bụng, hiền lành, bị cướp tài sản nhưng vẫn siêng năng làm lụng, không ganh ghét ai.

- Chăm sóc, băng bó cho nhạn con → được trả ơn bằng một hạt bầu, khi gieo xuống:

+ Quả đầu tiên – trân châu tuôn ào ạt.

+ Quả thứ hai – đầy hồng ngọc.

+ Quả thứ ba, thứ tư – toàn tiền vàng, tiền bạc.

→ Người em trở nên giàu có.

2. Nhân vật người anh

- Non-bu tham lam, xấu tính, cướp hết tài sản mà cha để lại, không giúp đỡ em trai khi gặp khó khăn.

- Khi nghe tin người em giàu có như thế, Non-bu cố gắng bắt chước để được trả ơn như Heng-bu.

- Người anh cố tình kéo một con nhạn non ra khỏi tổ rồi bẻ gãy chân → băng bó và dặn dò chú chim nhớ trả ơn mình.

- Cuối cùng, người anh cũng nhất được một hạt bầu:

+ Quả đầu tiên – các tráng sĩ tay cầm gậy đánh và đòi tiền Non-bu rồi mới tha mạng.

+ Quả thứ hai – bọn cướp dữ dằn lấy hết tài sản, lúa gạo mang đi.

+ Quả thứ ba và các quả còn – bọn yêu tinh hung tợn trừng trị Non-bu.

→ Người em trở thành ăn mày, chẳng còn một xu.

3. Ý nghĩa, bài học

- Người em Heng-bu: Ở hiền gặp lành.

- Người anh Non-bu: Ác giả ác báo.

→ Ước mơ của nhân dân về một xã hội công bằng.

- Người em mời gia đình anh trai về sống cũng mình: Tấm lòng nhân hậu, nhân ái, giàu lòng yêu thương.