Soạn bài Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt ngắn nhất
Soạn bài Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt
I. Tìm hiểu chung về văn bản và phương thức biểu đạt
1. Tìm hiểu chung về văn bản và phương thức biểu đạt
a. Để diễn đạt cho một người hay một ai đó biết được những mong muốn, tình cảm của bản thân mình thì em sẽ dùng lời nói hoặc chữ viết để diễn đạt.
b. Khi muốn biểu đạt tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng ấy một cách đầy đủ, trọn vẹn cho người khác hiểu thì em cần phải xác định rõ ràng thành một văn bản có chủ đề cụ thể, có các ý mạch lạc, có logic để phục vụ mục đích mà mình đặt ra.
c. Câu ca dao được sáng tác và truyền miệng để khuyên nhủ mọi người về sự vững vàng trong ý chí, không giao động trước sự tác động của người khác.
- Chủ đề: Giữ ý chí luôn vững vàng.
- Hai câu 6 và 8 liên kết với nhau theo luật của thể thơ lục bát đó là:
+ Về vần: tiếng cuối cùng của câu 6 vần với tiếng thứ 6 của câu 8, đó là vần "ên".
+ Về ý nghĩa: ý nghĩa của câu 8 nhằm bổ sung, giải thích ý nghĩa thêm cho câu 6.
- Sự biểu đạt của câu ca dao khá rõ ràng, đầy đủ về tư tưởng của nhân dân.
- Vì thế, câu ca dao này là một văn bản.
d. Đó cũng là một văn bản, vì nó có nội dung diễn đạt rõ ràng (văn bản nói, hoặc viết),có mục đích yêu cầu thể thức nhất định.
đ. Bức thư em viết cho bạn bè hay người thân cũng được coi là một văn bản.
e. Những văn bản mà em biết đó là: một cuốn truyện, một cuốn tiểu thuyết, một công văn, một bài báo, ...
Phương thức biểu đạt:
| STT | Kiểu văn bản, phương thức biểu đạt | Mục đích giao tiếp | Ví dụ |
| 1 | Tự sự | Trình bày diễn biến sự việc | Tấm Cám |
| 2 | Miêu tả | Tái hiện trạng thái sự vật, con người | Các bài miêu tả người (mẹ, bố, cô giáo, ...) |
| 3 | Biểu cảm | Bày tỏ tình cảm, cảm xúc | Kể lại một câu chuyện diễn cảm (truyện Con Rồng cháu Tiên, Bánh chưng bánh giầy, ...) |
| 4 | Nghị luận | Nêu ý kiến đánh giá, bàn luận | |
| 5 | Thuyết minh | Giới thiệu đặc điểm, tính chất, phương pháp | |
| 6 | Hành chính – công vụ | Trình bày ý muốn, quyết định nào đó, thể hiện quyền hạn, trách nhiệm giữa người với người |
2. Bài tập (trang 17 sgk Văn 6 Tập 1)
- Hai đội bóng đá muốn xin phép sử dụng sân vận động của thành phố (Hành chính- công vụ).
- Tường thuật diễn biến trận đấu bóng đá (Tự sự ).
- Tả lại những pha bóng đẹp trong trận đấu (Miêu tả).
- Giới thiệu quá trình thành lập và thành tích thi đấu của hai đội (Thuyết minh).
- Bày tỏ lòng yêu mến môn bóng đá (Biểu cảm).
- Bác bỏ ý kiến cho rằng bóng đá là môn thể thao tốn kém, làm ảnh hưởng không tốt tới việc học tập và công tác của nhiều người. (Nghị luận)
II. Luyện tập
Câu 1 (Trang 17 sgk Văn 6 Tập 1):
a, Tự sự
b, Miêu tả
c, Nghị luận
d, Biểu cảm
đ, Thuyết minh
Câu 2 (trang 17 sgk Văn 6 Tập 1):
- Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên thuộc kiểu văn bản tự sự kết hợp miêu tả vì:
+ Kể lại sự tích về nguồn gốc của các dân tộc sống trên đất nước ta.(tự sự)
+ Có những chi tiết miêu tả hình dáng của Lạc Long Quân, Âu Cơ và đàn con: "thần mình rồng", "xin đẹp tuyệt trần", "khôi ngô tuấn tú", "hồng hào, đẹp đẽ" (miêu tả).
