Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ - Chân trời sáng tạo
Haylamdo soạn bài Mùa xuân nho nhỏ trang 22, 23 Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 9.
Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ - Chân trời sáng tạo
* Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính: Bài thơ nói về Tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước, cuộc đời và uớc nguyện được cống hiến “mùa xuân nho nhỏ” vào mùa xuân lớn của đất nước của tác giả.
Câu 1 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước được gợi tả như thế nào trong ba khổ thơ đầu?
Trả lời:
Mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước được gợi tả trong ba khổ thơ đầu là:
+ Hoa tím biếc, dòng sông xanh, chim chiền chiện hót vang trời
+ Không gian rộng lớn, bao la, màu sắc đặc trưng của Huế (tím, xanh), hòa với âm thanh sự sống.
+ Mùa xuân đất nước cụ thể hóa bằng hình ảnh người cầm súng, người ra đồng
+ Suy ngẫm và chiêm nghiệm của tác giả khi nhìn thấy "lộc" từ mùa xuân đất nước
+ Từ láy "hối hả" và "xôn xao" thể hiện nhịp phát triển, thời kì mới của đất nước
+ So sánh đất nước với vì sao: sự trường tồn vững bền của đất nước.
Câu 2 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Chỉ ra ít nhất hai biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ 4 và 5. Phân tích tác dụng của chúng.
Trả lời:
- Điệp từ “ta” được lặp đi lặp lại hai lần.
=> Thể hiện một ước nguyện chân thành, thiết tha. Nhà thơ đã lựa chọn những hình ảnh đẹp của thiên nhiên, của cuộc sống để bày tỏ ước nguyện: con chim, một cành hoa, một nốt trầm.
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: “một mùa xuân nho nhỏ”
=> “Mùa xuân nho nhỏ” là một ẩn dụ đầy sáng tạo, biểu lộ một cuộc đời đáng yêu, một khát vọng sống cao đẹp. Mỗi người hãy làm một mùa xuân, hãy đem tất cả những gì tốt đẹp, tinh túy của mình, dẫu có nhỏ bé để góp vào làm đẹp cho mùa xuân đất nước.
Câu 3 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Xác định bố cục, mạch cảm xúc và cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
Trả lời:
- Bố cục:Gồm 4 phần
+ Khổ 1: Cảm xúc trước mùa xuân thien nhiên đất nước
+ Khổ 2 + 3: Cảm xúc về mùa xuân của đất nước
+ Khổ 4 + 5: Ước nguyện của tác giả
+ Khổ 6: Lời ngợi ca quê hương đất nước qua điệu dân ca xứ Huế
- Mạch cảm xúc của bài thơ: được khơi nguồn, nảy nở từ sức sống, vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mở rộng ra với mùa xuân đất nước, cách mạng. Cảm xúc lắng đọng dần vào suy tư và ước nguyện: nhà thơ muốn nhập vào bản hoà ca vĩ đại của cuộc đời bằng một nốt trầm xao xuyến của riêng mình, góp vào mùa xuân chung lớn lao.
- Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: là sự rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước khi bước vào mùa xuân. Cùng với đó là niềm tin tưởng của tác giả vào tương lai rạng ngời của dân tộc Việt Nam. Âm thanh mùa xuân đất nước vang lên từ chính cuộc sống vất vả, gian lao mà tươi thắm đến vô ngần.
Câu 4 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Giải thích ý nghĩa nhan đề bài thơ.
Trả lời:
- Ý nghĩa nhan đề:
+ “Mùa xuân nho nhỏ” là một sáng tác độc đáo, một phát hiện mới mẻ của nhà thơ.
+ Hình ảnh “Mùa xuân nho nhỏ” là biểu tượng cho những gì tinh tuý, đẹp đẽ nhất của sự sống và cuộc đời mỗi con người.
+ Thể hiện quan điểm về sự thống nhất giữa cái riêng với cái chung, giữa cá nhân và cộng đồng.
+ Thể hiện nguyện ước của nhà thơ muốn làm một mùa xuân, nghĩa là sống đẹp, sống với tất cả sức sống tươi trẻ của mình nhưng rất khiêm nhường là một mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của thiên nhiên, đất nước, của cuộc đời chung và khát vọng sống chân thành, cao đẹp của nhà thơ.
Câu 5 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Chủ đề bài thơ là gì? Nêu một số căn cứ đã giúp em xác định chủ đề.
Trả lời:
- Chủ đề của bài thơ: Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời, thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.
- Căn cứ vào nội dung bài thơ: “Đất nước như vì sao, Cứ đi lên phía trước”; “Một mùa xuân nho nhỏ, Lặng lẽ dâng cho đời” …
