Lý thuyết Công nghệ 12 Bài 3: Nguyên nhân suy thoái tài nguyên rừng - Cánh diều

Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Công nghệ 12 Bài 3: Nguyên nhân suy thoái tài nguyên rừng sách Cánh diều hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Công nghệ 12.

Lý thuyết Công nghệ 12 Bài 3: Nguyên nhân suy thoái tài nguyên rừng - Cánh diều

1. Một số nguyên nhân chủ yếu gây suy thoái tài nguyên rừng

* Khái niệm suy thoái rừng: là sự suy giảm về hệ sinh thái rừng, làm giảm chức năng của rừng.

* Nguyên nhân:

1.1. Khai thác gỗ và lâm sản ngoài gỗ

a) Khai thác gỗ

- Khai thác gỗ với cường độ cao vượt quá khả năng tăng trưởng của rừng làm cho nhiều khu vực rừng trở nên nghèo kiệt, khó có khả năng phục hồi.

- Khai thác gỗ bất hợp pháp làm cho nguồn tài nguyên rừng bị suy giảm nghiêm trọng.

b) Khai thác củi

- Khai thác để nấu ăn, sưởi ấm, sản xuất điện, ....

- Khoảng 50% gỗ tròn khai thác hàng năm từ các hệ sinh thái rừng trên thế giới sử dụng để nấu ăn, sưởi ấm.

- Chặt phá rừng lấy củi là nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng.

c) Khai thác trái phép, quá mức các loại lâm sản khác

- Săn bắn trái phép động vật rừng hoang dã đã đẩy nhiều loại động vật rừng đến nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng trong tự nhiên.

- Khai thác tận diệt các cây thuốc quý làm cho nhiều loài cây thuốc quý trở nên khan hiếm.

- Thu hái hoa quả, măng, lấy nhựa, ... quá mức cũng làm mất khả năng tái sinh, phục hồi tự nhiên của cây lâm sản, nhanh chóng bị suy thoái và cạn kiệt.

1.2. Phá rừng để lấy đất sản xuất nông nghiệp

- Vùng nhiệt đới có tốc độ suy giảm diện tích rừng lớn.

- Khu vực miền núi phía Bắc và Tây Nguyên có nhiều diện tích rừng bị chặt phá lấy đất phục vụ trồng cây lương thực, thực phẩm.

1.3. Phá rừng để trồng cây công nghiệp và cây đặc sản

- Các cây được trồng nhiều: cao su, cà phê, hồ tiêu, điều, ... và cây ăn quả làm suy giảm diện tích rừng ở nước ta.

- Điển hình: Tây Nguyên

1.4. Cháy rừng

- Là nguyên nhân gây mất rừng phổ biến ở các quốc gia.

- Cháy rừng làm mất rừng nhanh chóng, gây thiệt hại lớn về tài nguyên rừng, làm đất rừng thoái hóa.

- Thời điểm thường xảy ra cháy rừng: mùa khô, ở một số rừng: rừng thông, rừng tre nứa, rừng bạch đàn, rừng khộp, rừng tràm, rừng phi lao.

- Nguyên nhân cháy rừng: đốt dọn thực bì, làm nương rẫy, săn bẫy động vật rừng.

1.5. Chăn thả gia súc

- Mở rộng diện tích đồng cỏ cho hoạt động chăn thả gia súc trên đất rừng làm suy thoái tài nguyên rừng.

- Chăn thả gia súc tự do vào trong hệ sinh thái rừng đã tàn phá rừng trên diện rộng.

- Ảnh hưởng đến lớp cây tái sinh, cấu trúc đất, hệ vi sinh vật đất, sự sinh trưởng của quần thể thực vật rừng.

1.6. Phát triển cơ sở hạ tầng và khai khoáng

- Làm nhiều diện tích rừng bị suy giảm

- Làm mất hoặc chia cắt sinh cảnh tự nhiên của nhiều loài sinh vật rừng do hình thành rào cản di cư của các loài, gây tác hại nghiêm trọng tới sự sống còn của các quần thể động vật hoang dã.

- Chính sách về di cư, định cư

- Chính sách quản lí rừng

- Chính sách về đất đai

2. Giải pháp khắc phục suy thoái tài nguyên rừng

Các giải pháp khắc phục suy thoái tài nguyên rừng:

- Lập quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng:

+ Đánh giá hiện trạng rừng.

+ Ngăn chặn tác động tiêu cực vào rừng.

+ Bảo vệ diện tích rừng hiện có, cải tạo rừng tự nhiên, trồng mới và trồng lại rừng.

- Hoàn thành việc giao đất, giao rừng, cho thuê và thu hồi rừng, đất rừng:

+ Giao đất, giao rừng, cho thuê rừng và đất rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp.

+ Thu hồi rừng và đất rừng đối với chủ rừng sử dụng rừng và đất rừng không đúng mục đích hoặc vi phạm quy định.

- Kiểm soát, quản lí, bảo vệ và phát triển mỗi loại rừng theo quy chế quản lý riêng

- Kiểm soát suy thoái động, thực vật rừng

- Kiện toàn tổ chức, bộ máy quản lý nhà nước về lâm nghiệp từ trung ương tới địa phương.

- Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về quản lí và bảo vệ rừng.