Soạn bài Lời tiễn dặn - ngắn nhất Chân trời sáng tạo
Haylamdo biên soạn và sưu tầm soạn bài Lời tiễn dặn ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 11 Chân trời sáng tạo giúp học sinh soạn văn 11 dễ dàng hơn.
Soạn bài Lời tiễn dặn - ngắn nhất Chân trời sáng tạo
* Chuẩn bị đọc
Câu hỏi (trang 59 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Dựa vào phần kiến thức đã học về truyện thơ Nôm ở lớp 9, bạn hãy cho biết khi đọc một truyện thơ, chúng ta cần chú ý điều gì.
Trả lời:
Khi đọc một truyện thơ, chúng ta cần chú ý những yếu tố về hình thức và nội dung.
* Trải nghiệm cùng văn bản
1. Suy luận: Vì sao chàng trai lại nói đến điều này? Lời nói của anh có ý nghĩa gì?
- Chàng trai nói đến điều này vì cô gái đi lấy chồng.
- Lời nói của anh cho ta thấy ý nghĩa của thứ tình cảm chân thành, sâu sắc.
2. Tưởng tượng: Bạn hình dung như thế nào về hoàn cảnh của cô gái và hành động của chàng trai lúc này?
- Hoàn cảnh của cô gái: đau khổ, bị đánh đập, hành hạ, bị nhà chồng hắt hủi.
- Hành động của chàng trai: ân cần chăm sóc, quan tâm, mua thuốc thang… thể hiện tình cảm bền chặt, thắm thiết.
3. Suy luận: Những câu thơ này thể hiện tình cảm của hai nhân vật như thế nào?
Những câu thơ này cho ta thấy, tình cảm của hai nhân vật là tình cảm dâng trào mãnh liệt, đó là tình cảm thuần phác, trong lành, mạnh mẽ như thiên nhiên.
* Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính: Văn bản thể hiện tâm trạng tuyệt vọng, đau xót của chàng trai trên đường tiễn cô gái về nhà chồng và phải chứng kiến cảnh khi ở nhà chồng, cô gái bị chính người chồng đánh đập.
Câu 1 (trang 62 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Lời “tiễn dặn” được thuật lại theo ngôi kể nào? Dựa vào đâu để bạn khẳng định như vậy?
Trả lời:
Lời tiễn dặn được thuật lại theo ngôi kể thứ nhất. Qua các đại từ nhân xưng trong đoạn trích như: ta, anh đã cho biết điều đó.
Câu 2 (trang 62 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Lời “tiễn dặn” giúp bạn biết gì về nhân vật chàng trai và cô gái? Qua đó, hãy nhận xét cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ dân gian.
Trả lời:
- Qua lời “tiễn dặn” ta biết được hoàn cảnh đau khổ éo le của chàng trai và cô gái: yêu nhau sâu đậm nhưng không đến được với nhau.Từ đó thấy được tình cảm chân thành, sâu sắc của chàng trai dành cho cô gái.
- Cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ:
+ Nhân vật có số phận bất hạnh, ngang trái trong tình yêu.
+ Xây dựng tình cảm, tính cách của các nhân vật một cách chân thật.
Câu 3 (trang 62 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Bạn hãy chỉ ra những chi tiết quan trọng trong văn bản Lời tiễn dặn và phân tích vai trò của chúng trong việc thể hiện nội dung truyện thơ.
Trả lời:
Những chi tiết quan trọng trong văn bản Lời tiễn dặn là:
- Vừa đi vừa ngoảnh lại
Vừa đi vừa ngoái trông
- Chân bước xa lòng càng đau nhớ
- Tới rừng cà gắt là cà ngồi đợi
Tới rừng lá ngón ngóng trông
=> Những chi tiết trên đã khắc họa rõ nét tâm trạng, cảm xúc cùng tình cảm của đôi trai gái.
Câu 4 (trang 62 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Nêu chủ đề của văn bản và cho biết qua văn bản này, tác giả dân gian muốn gửi gắm thông điệp gì.
Trả lời:
- Chủ đề: Khát vọng tình yêu đôi lứa
- Thông điệp:
+ Ca ngợi tình yêu đôi lứa, sâu đậm; phải đấu tranh và bảo vệ tình yêu của cuộc đời mình.
+ Phê phán những phong tục cổ hủ lạc hậu.
Câu 5 (trang 62 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận biết văn bản Lời tiễn dặn thuộc thể loại truyện thơ?
Trả lời:
Dấu hiệu nhận biết Lời tiễn dặn là truyện thơ:
- Là tác phẩm tự sự dân gian, thể hiện dưới hình thức bài thơ, lời thơ giàu chất trữ tình, viết về để tài tình yêu đôi lứa.
- Có sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình.
- Thể hiện tình yêu đôi lứa đầy nhưng đầy ngang trái, bất hạnh.
Câu 6 (trang 62 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1): Từ văn bản Lời tiễn dặn, bạn có suy nghĩ gì về khát khao đoàn tụ của đôi trai gái người Thái ngày xưa?
Trả lời:
Văn bản Lời tiễn dặn đã thể hiện khát khao đoàn tụ của đôi trai gái người Thái ngày xưa. Do số phận ngang trái nên cô gái phải đi lấy chồng, không đến được với tình yêu của đời mình. Thế nhưng trong trái tim họ vẫn khát khao, bất chấp để có được tình yêu.
