Soạn bài Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí ngắn nhất
Soạn bài Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí
1. Tìm hiểu đề và lập dàn ý
a. Tìm hiểu đề:
- Vấn đề nghị luận: Sống đẹp
- Với thanh niên, học sinh ngày nay, sống đẹp là sống có ích, cống hiến, học hỏi từ mọi người xung quanh. Sống có trách nhiệm, biết cho đi để được nhận lại.
Để sống đẹp, con người cần rèn luyện những phẩm chất như: tính trách nhiệm, tính chân thật, tính bao dung, vị tha, tính nhân hậu,…
- Cần sử dụng những thao tác lập luận như giải thích, bình luận, chứng minh,…
- Cần sử dụng các tư liệu thuộc các lĩnh vực như: báo chí, giáo dục, y học,..Có thể nêu các dẫn chứng từ văn học, bởi văn học là nhân học.
b. Lập dàn ý: (sgk)
2. Cách làm bài văn nghị luận về tư tưởng, đạo lí:
- Giới thiệu, giải thích tư tưởng, đạo lí cần bàn luận
- Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề nghị luận
- Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động về tư tưởng, đạo lí
Luyện tập
Câu 1 (trang 21 sgk Văn 12 Tập 1):
a.
- Vấn đề nghị luận ở đây là Văn hóa trong mối quan hệ với trí tuệ của con người.
- Tên cho văn bản: Văn hóa và trí tuệ của con người
b. Tác giả đã sử dụng những thao tác sau:
- Giải thích
- Phân tích
- Chứng minh
- Bình luận
c. Cách diễn đạt rõ ràng, giàu hình ảnh
Câu 2 (trang 22 sgk Văn 12 Tập 1):
a. Mở bài
Giới thiệu, dẫn dắt vấn đề tư tưởng, đạo lí cần nghị luận.
b. Thân bài
* Giải thích và bàn luận
- "Lí tưởng" là cái đích tốt đẹp để con người hướng tới.
• "Cuộc sống" ở trong câu nói của Lep Tôn-xtôi là chỉ giá trị sống trong cuộc đời của mỗi người.
- Câu nói của Lep Tôn-xtôi nêu vai trò của lí tưởng ở hai mức độ:
• "Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường": Không có lí tưởng thì hành động của con người không có phương hướng. Lí tưởng giúp cho con người không đi lạc đường.
• "Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống". Sống không có mục đích, không có lí tưởng, cuộc sống trở nên vô nghĩa. Có lí tưởng, con người có động lực thúc đẩy, có nghị lực để vượt qua thử thách, hướng tới mục đích sống rõ ràng, cuộc sống sẽ ý nghĩa hơn.
* Suy nghĩ về vai trò của lí tưởng đối với cuộc sống của mỗi người.
- Lý tưởng sống tầm thường, nhỏ bé, ích kỉ có thể làm hại cuộc đời của một người và nhiều người.
- Lý tưởng sống đẹp đẽ sẽ tạo động lực cho chúng ta thực hiện những hành động đẹp, tạo nên niềm say mê sáng tạo, tạo niềm vui trong cuộc sống.
* Suy nghĩ của bản thân về ý kiến của Lep Tôn-xtôi:
- Con người sống phải biết lựa chọn lí tưởng và có hướng phấn đấu thực hiện lí tưởng.
- Vấn đề bức thiết đặt ra cho mỗi học sinh sau khi rời ghế nhà trường là lựa chọn một nghề nghiệp đúng với ý thích và khả năng của bản thân, sẽ phấn đấu hết mình vì lí tưởng nghề nghiệp mình đã theo đuổi.
c. Kết bài
- Khái quát lại vấn đề.
- Nêu ý nghĩa và rút ra bài học nhận thức từ tư tưởng đạo lí đã nghị luận.
