Lý thuyết Vật Lí 10 Kết nối tri thức Bài 12: Chuyển động ném

---

Haylamdo sưu tầm và biên soạn lý thuyết Vật Lí lớp 10 Bài 12: Chuyển động ném sách Kết nối tri thức hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Vật Lí 10.

Lý thuyết Vật Lí 10 Kết nối tri thức Bài 12: Chuyển động ném

I. Chuyển động ném ngang

1. Khái niệm chuyển động ném ngang

Chuyển động ném ngang là chuyển động có vận tốc ban đầu theo phương nằm ngang và chuyển động dưới tác dụng của trọng lực.

Máy bay thả hàng cứu trợ là một chuyển động ném ngang

2. Thí nghiệm

Dùng búa đập nhẹ vào thanh thép giữ bi B, thanh thép chuyển động thả bi B rơi tự do đồng thời đẩy bi A theo phương nằm ngang khỏi giá đỡ với vận tốc v₀.

3. Phân tích kết quả thí nghiệm

Phân tích chuyển động ném ngang thành hai thành phần:

- Thành phần chuyển động theo phương thẳng đứng.

- Thành phần chuyển động theo phương nằm ngang.

a) Thành phần chuyển động theo phương thẳng đứng

- Nếu bỏ qua sức cản không khí thì chuyển động thành phần theo phương thẳng đứng của vật là chuyển động rơi tự do với vận tốc ban đầu bằng 0.

- Chọn chiều dương hướng xuống, độ cao của vật bị ném ngang:

$H=\frac{1}{2}g{t}^2\Rightarrow t=\sqrt{\frac{2H}{g}}$

Nhận xét:

- Thời gian rơi của vật bị ném ngang chỉ phụ thuộc độ cao H của vật bị ném, không phụ thuộc vận tốc ném.

- Nếu từ cùng một độ cao, đồng thời ném ngang các vật khác nhau với các vận tốc khác nhau thì chúng đều rơi xuống đất cùng một lúc.

b) Thành phần chuyển động theo phương nằm ngang

- Giá trị cực đại của độ dịch chuyển trong chuyển động thành phần nằm ngang được gọi là tầm xa L của chuyển động ném ngang.

L = d_{x max} = v₀.t_max với t_max là thời gian rơi của vật

- Suy ra: $L=v_0\sqrt{\frac{2H}{g}}$

Nhận xét:

- Tầm xa của vật bị ném ngang phụ thuộc và độ cao H của vật khi bị ném và vận tốc ném. Nếu từ cùng một độ cao đồng thời ném các vật khác nhau với vận tốc khác nhau thì vật nào có vận tốc ném lớn hơn sẽ có tầm xa lớn hơn.

- Nếu từ các độ cao khác nhau ném ngang các vật với cùng vận tốc thì vật nào được ném ở độ cao lớn hơn sẽ có tầm xa lớn hơn.

II. Chuyển động ném xiên

Chuyển động của vật có quỹ đạo hình dạng parabol được gọi là chuyển động ném xiên.

Quỹ đạo chuyển động của quả bóng rổ

1. Phân tích chuyển động ném xiên

Phân tích chuyển động ném xiên thành hai chuyển động thành phần: chuyển động thành phần theo phương thẳng đứng và chuyển động thành phần theo phương nằm ngang.

2. Công thức xác định tầm cao và tầm xa của chuyển động ném xiên

- Tầm cao: $H=d_{y\max }=\frac{v_0^2.{\sin }^2\alpha }{2g}$

- Tầm xa: $L=d_{x\max }=\frac{v_0^2.\sin 2\alpha }{g}$