Soạn bài Đấu tranh cho một thế giới hòa bình - ngắn nhất Kết nối tri thức
Haylamdo sưu tâm và biên soạn bài Đấu tranh cho một thế giới hòa bình ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 9 Kết nối tri thức giúp học sinh soạn văn 9 dễ dàng hơn.
Soạn bài Đấu tranh cho một thế giới hòa bình - Kết nối tri thức
1. Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 68 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Em hãy cho biết đất nước nào đã phải hứng chịu những quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới. Vì sao hằng năm ở đất nước đó, người ta vẫn tổ chức tưởng niệm ngày bị ném bom nguyên tử?
Trả lời
- Nhật Bản là quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới phải hứng chịu bom nguyên tử trong chiến tranh. Vào ngày 6 tháng 8 năm 1945, quả bom nguyên tử mang tên "Little Boy" được quân đội Hoa Kỳ thả xuống thành phố Hiroshima, cướp đi sinh mạng của hơn 140.000 người. Ba ngày sau, ngày 9 tháng 8 năm 1945, quả bom nguyên tử thứ hai mang tên "Fat Man" được thả xuống Nagasaki, khiến hơn 70.000 người thiệt mạng.
- Lý do tổ chức tưởng niệm:
+ Tưởng nhớ các nạn nhân: Lễ tưởng niệm là dịp để người dân Nhật Bản tưởng nhớ và bày tỏ lòng thành kính đối với những người vô tội đã thiệt mạng trong thảm họa bom nguyên tử.
+ Kêu gọi hòa bình: Lễ tưởng niệm là lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự tàn khốc của chiến tranh và tầm quan trọng của hòa bình. Đây là lời kêu gọi toàn thế giới chung tay loại bỏ vũ khí hạt nhân, hướng đến một tương lai hòa bình và an toàn cho tất cả mọi người.
2. Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi (trang 68 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Nhân loại đang đối mặt với nguy cơ gì?
Trả lời:
- Nhân loại đang đứng trước nguy cơ biến mất khỏi Trái Đất vì hạt nhân.
2. Theo dõi (trang 68 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cách sử dụng lí lẽ để tác động đến tình cảm và nhận thức của người nghe, người đọc
Trả lời:
- Tác giả đã sử dụng lí lẽ rất chân thực, cụ thể, rõ ràng, thuyết phục người đọc người nghe.
3. Đánh giá (trang 69 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cách nêu bằng chứng kèm phân tích so sánh có tác dụng gì?
Trả lời:
- Tác giả nêu bằng chứng so sánh giữa số tiền để giải quyết vấn đề cho trẻ em nghèo khổ với số tiền bỏ ra cho những vũ khí hạt nhân. Khi đem ra so sánh chúng ta thấy rằng con số khi chi cho trẻ em nghèo khổ tưởng chừng như là giấc mơ không thể thực hiện được thì nó chưa là gì so với số tiền bỏ ra cho vũ khí hạt nhân. Từ đó người đọc sẽ thấy rõ được sự tốn kém về tiền bạc của vũ khí hạt nhân mang lại.
4. Theo dõi (trang 69 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cách bình luận của tác giả về vấn đề.
Trả lời:
- Cách bình luận: Tác giả bình luận về vấn đề bằng cách đưa ra một câu hỏi của một nhà tiểu thuyết lớn của thời đại sau đó tự trả lời như một lời khẳng định về vấn đề Trái Đất có phải địa ngục của các hành tinh khác.
5. Đánh giá (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cách kết thúc văn bản có gì độc đáo?
Trả lời:
- Tác giả thể hiện trực tiếp thái độ quan điểm của bản thân, đưa ra phương án giải quyết đó là mở một nhà băng lưu trữ trí nhớ.
3. Sau khi đọc
* Nội dung chính của đoạn trích: Văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hòa bình” kêu gọi toàn nhân loại đoàn kết ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, bảo vệ hòa bình và sự sống trên trái đất.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Nêu luận đề của bài nghị luận. Từ luận đề đó, tác giả triển khai thành những luận điểm nào? Chỉ ra mối quan hệ giữa các luận điểm đó.
Trả lời:
- Luận đề: Đấu tranh cho một thế giới hòa bình.
- Luận điểm:
+ Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe dọa toàn thể loài người và sự sống trên Trái Đất.
+ Từ đó, đấu tranh cho hòa bình, ngăn chặn và xoá bỏ nguy cơ chiến tranh hạt nhân là nhiệm vụ thiết thực và cấp bách của mỗi người.
- Các luận điểm có mối quan hệ chặt chẽ, bổ sung cho nhau.
Câu 2 (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Chọn một luận điểm em cho là tiêu biểu, phân tích cách dùng lí lẽ, bằng chứng và nói rõ vai trò của lí lẽ, bằng chứng trong việc làm nổi bật luận điểm đó.
Trả lời:
- Luận điểm: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe dọa toàn thể loài người và sự sống trên Trái Đất.
- Phân tích:
+ Kho vũ khí hạt nhân đang được tàng trữ có khả năng hủy diệt cả Trái Đất và các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời.
+ Cuộc chạy đua vũ trang làm mất đi khả năng cải thiện đời sống cho hàng tỷ người.
+ Chiến tranh hạt nhân không những đi ngược lại lý trí của loài người mà còn ngược lại với lý trí của tự nhiên, phản lại sự tiến hoá.
Câu 3 (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Dựa vào nội dung văn bản và các thông tin giới thiệu, chú thích, cho biết văn bản được viết ra trong bối cảnh nào của thế giới. Từ đó, nêu tầm quan trọng của vấn đề được bàn luận.
Trả lời:
- Văn bản được viết ra trong bối cảnh Trái Đất đang đứng trước nguy cơ bị phá hủy bởi đạn hạt nhân.
- Vấn đề này rất quan trọng, nó chính là mạng sống của chính chúng ta, của toàn bộ Trái Đất. Mỗi chúng ta phải có trách nhiệm ngăn chặn thảm họa này.
Câu 4 (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Chiến tranh hạt nhân “Không những đi ngược lại lí trí con người mà còn đi ngược lại cả lí trí tự nhiên nữa” là ý kiến chủ quan hay ý kiến khách quan? Để thuyết phục người đọc tin vào điều đó, tác giả đã chọn cách triển khai đoạn văn như thế nào?
Trả lời:
- Đây là ý kiến chủ quan của tác giả.
- Để thuyết phục, tác giả đã sử dụng cách đưa ra những bằng chứng lí lẽ, các con số về sự phát triển lâu đời của Trái Đất: mất rất lâu mới có được ngày hôm nay tuy nhiên chỉ cần một nút bấm sẽ đưa tất cả những quá trình vĩ đại đó về lại từ đầu.
Câu 5 (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Khi bàn về vấn đề được nêu, Mác-két bộc lộ thái độ gì? Chỉ ra cách thể hiện thái độ của tác giả.
Trả lời:
- Khi bàn luận về vấn đề, tác giả đã đưa ra lời văn kiên quyết, đanh thép và quan điểm nghiêm khắc, cụ thể bày tỏ việc chống lại chiến tranh hạt nhân là công việc cấp bách, là nhiệm vụ chung của tất cả mọi người.
- Tác giả bày tỏ thông qua đưa ra ý kiến quan niệm của những người có tầm ảnh hưởng sau đó trực tiếp khẳng định lại.
Câu 6 (trang 70 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Qua văn bản này tác giả muốn truyền đi thông điệp gì? Trong tình hình hiện nay của thế giới, thông điệp đó còn có ý nghĩa nữa không? Vì sao?
Trả lời:
- Thông điệp: Kêu gọi toàn nhân loại đoàn kết ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, bảo vệ hòa bình và sự sống trên Trái Đất.
- Thông điệp này vẫn còn ý nghĩa rất to lớn đến ngày nay vì mặc dù đã có nhiều nỗ lực giải trừ vũ khí hạt nhân, nhưng hiện nay vẫn còn nhiều quốc gia sở hữu loại vũ khí nguy hiểm này. Các căng thẳng chính trị, xung đột quốc gia và nguy cơ khủng bố có thể dẫn đến việc sử dụng vũ khí hạt nhân. Sức tàn phá của vũ khí hạt nhân là vô cùng to lớn, có thể gây ra cái chết cho hàng triệu người, phá hủy môi trường sống và đẩy nhân loại vào thảm họa sinh thái. Thông điệp này là lời kêu gọi hành động thiết thực, mang tính nhân văn sâu sắc. Nó thể hiện mong muốn chung của toàn nhân loại về một thế giới hòa bình, không có chiến tranh hạt nhân.
Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 49 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) với chủ đề: Vũ khí hạt nhân đang là hiểm họa đe dọa sự tồn vong của nhân loại.
Trả lời:
Đoạn văn tham khảo
Vũ khí hạt nhân hiện đang là hiểm họa đe dọa trực tiếp đến sự tồn vong của nhân loại. Sức công phá khủng khiếp của chúng đã được chứng minh qua thảm họa Hiroshima và Nagasaki, để lại hậu quả nặng nề về môi trường và sức khỏe con người cho đến nay. Nguy cơ một cuộc chiến tranh hạt nhân bùng nổ vẫn luôn hiện hữu, xuất phát từ các tranh chấp chính trị, sự bất đồng giữa các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, hoặc nguy cơ khủng bố. Việc sử dụng vũ khí hạt nhân sẽ dẫn đến thảm họa diệt vong cho toàn cầu, gây ra cái chết cho hàng triệu người, phá hủy môi trường sống và đẩy nhân loại vào thảm họa sinh thái. Dù cho kết quả có thắng hay thua thì người chịu thiệt thòi và đau khổ nhất vẫn luôn là những người dân vô tội, đó là những con người luôn chuộng hòa bình, luôn không muốn có chiến tranh xảy ra. Do đó, việc giải trừ vũ khí hạt nhân và xây dựng một thế giới hòa bình, không có vũ khí hạt nhân là mục tiêu chung của toàn nhân loại. Các quốc gia cần chung tay nỗ lực, tăng cường hợp tác quốc tế để đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát, giám sát và phi hạt hóa, hướng tới một thế giới an toàn và bền vững cho các thế hệ mai sau.