Giáo án KHTN 6 Bài 29: Virus - Kết nối tri thức

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 

+ GV yêu cầu đọc thông tin trong mục I dựa vào đó để nêu khái niệm virus và nhận xét kích thước của virus so với tế bào các loài khác

+ Sau khi tìm hiểu về kích thước virus, GV yêu cầu HS đọc SGK về hình dạng virus

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

 + HS quan sát tranh, ảnh của các virus có hình dạng khác nhau và phân chia chúng vào các nhóm hình dạng phù hợp

 - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

Gv gọi 1 HS phát biểu, HS còn lại nhận xét

- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức 

1. Đa dạng virus

Virus là dạng sống có kích thước vô cùng nhỏ bé, không có cấu tạo tế bào, chỉ nhân lên được trong tế bào của sinh vật sống.

Kích thước: nhỏ

Virus có 3 dạng:

+ Dạng xoắn (virus Ebola, virus cúm,...)

+ Dạng khối (virus HIV, virus bại liệt,...)

+ Dạng hỗn hợp ( thể thực khuẩn T4, virus đậu mùa,...)

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 

- GV cung cấp hình ảnh một virus chưa có chú thích các thành phần, HS tự tìm hiểu thông tin trong SGK để chú thích vào hình và cho biết:

Câu 1.Vì sao nói virus chưa có cấu tạo tế bào điển hình? Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virus là vật thể không? Giải thích.

Câu 2.Quan sát hình 5.2 và hình 3.2 (bài 3 chương VI), hãy phân biệt vi khuẩn và virus.

- GV tổ chức hoạt động nhóm, chia lớp thành các nhóm gồm 4-6 HS để trả lời câu hỏi và hoạt động trong SGK và hoàn thành PHT1

 - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

HS quan sát và hoàn thiện PHT1

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

GV gọi HS trả lời và thu lại PHT1

- Bước 4: Kết luận, nhận định: 

Gv nhận xét đánh giá, bổ sung kiến thức:

+ Virus không phải là một cơ thể sống. Bởi vì chúng không có cấu tạo tế bào, không thể thực hiện các chức năng của cơ thể sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng,... Chúng phải sống dựa vào vật chủ và nếu không có chủ thể thì virus chỉ là vật không sống.

+ Đặc điểm cấu tạo của vi khuẩn khác với virus đó là: vi khuẩn được cấu tạo nên từ tế bào, virus thì không.

II. Cấu tạo của virus

Virus chưa có cấu tạo tế bào. Tất cả các virus đều gồm 2 thành phần:

+ Vỏ protein

+ Lõi là vật chất di truyền (ADN hoặc ARN)

Một số virus có thêm vỏ ngoài và gai glicoprotein.

CH:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 

Gv yêu cầu HS đọc SGK và kết hợp hiểu biết của mình và nêu những điều đã biết về vai trò và ứng dụng của virus

 - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

HS thực hiện theo yêu cầu của HS ghi lại những vai trò và ứng dụng của virus

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

GV gọi một số HS đứng phát biểu trước lớp, các HS còn lại nhận xét bổ sung

- Bước 4: Kết luận, nhận định: 

GV nghe và chốt kiến thức

III. Vai trò và ứng dụng của virus

+ Ứng dụng rộng rãi trong y hoạc và nông nghiệp

+ Sử dụng trong sản xuất vaccine

+ Sản xuất chế phẩm sinh học có giá trị như hormone, protein,...

+ Dùng để sản xuất thuốc trừ sâu cho hiệu quả cao mà không gây ô nhiễm môi trường.

+ Sử dụng để chuyển gen từ loài này sang loài khác góp phần tạo ra giống vật nuôi, cây trồng có năng suất cao và chất lượng

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 

GV cho HS đọc SGK mục IV. Yêu cầu HS trình bày ngắn gọn tác hại của virus.

GV giới thiệu một số bệnh phổ biến ở người do virus gây ra như: viêm gan B, HIV/AIDS, Covid-19 (xuất hiện năm 2019)... Yêu cầu HS từ những kiến thức đã biết hãy nêu các con đường lây truyền các bệnh trên, từ đó đưa ra các biện pháp phòng, tránh bệnh. Biện pháp nào là hữu ích nhất?

+ Kể tên các loại vaccine mà em biết.

+ Em có biết mình đã từng được tiêm những loại vaccine nào không? Tại sao cần tiêm phòng nhiều loại vaccine khác nhau?

+ Nêu cách phòng tránh các bệnh do virus gây ra.

 - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

HS đọc, nghiên cứu và hoàn thành câu hỏi gv đưa ra

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

Gọi 1 số HS trả lời, số HS còn lại nghe và nhận xét

- Bước 4: Kết luận, nhận định: 

GV giải thích thêm cho HS về cơ chế của vaccine trong việc phòng bệnh: Vaccine tạo từ chính vi khuẩn, virus đã chết hoặc được làm suy yếu được tiêm vào cơ thể giúp cơ thể “ làm quen trước” với mầm bệnh và tìm được cách đối phó với chúng

IV. Một số bệnh do virus và cách phòng bệnh

1. Một số bệnh do virus

+ Ở người: thủy đậu, quai bị, viêm gan B, cúm, COVID 19,… ( 90% lây qua đường hô hấp)

+ Ở động vật: tai xanh ở lợn, lở mồm ở trâu bò, cúm gia cầm,…

+ Ở thực vật: khảm ở cây đậu, xoăn lá cà chua,…

2. Phòng bệnh do virus

+ Hiểu về con đường truyền bệnh để có các hành động phù hợp tránh lây bệnh (VD: Đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng,….)

+ Sử dụng vaccine

Hình thức đánh giá

Phương pháp

đánh giá

Công cụ đánh giá

Ghi Chú

- Thu hút được sự tham gia tích cực của người học

- Gắn với thực tế

- Tạo cơ hội thực hành cho người học

- Sự đa dạng, đáp ứng các phong cách học khác nhau của người học

- Hấp dẫn, sinh động

- Thu hút được sự tham gia tích cực của người học

- Phù hợp với mục tiêu, nội dung

- Hệ thống câu hỏi và bài tập

- Trao đổi, thảo luận

- Ứng dụng, vận dụng