Soạn bài Mắt sói - ngắn nhất Kết nối tri thức
Haylamdo biên soạn và sưu tầm soạn bài Mắt sói trang 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức giúp học sinh soạn văn 8 dễ dàng hơn.
Soạn bài Mắt sói - ngắn nhất Kết nối tri thức
* Trước khi đọc
Câu hỏi 1 (trang 5 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Nêu tên một tác phẩm văn học hoặc một bộ phim có nội dung nói về sự đồng cảm, gắn bó giữa con người và thế giới tự nhiên (loài vật, cây cỏ, vũ trụ,...). Chia sẻ ngắn gọn cảm nhận của em về tác phẩm văn học hoặc bộ phim đó.
Trả lời:
- Một số tác phẩm văn học có nội dung nói về sự đồng cảm, gắn bó giữa con người và thế giới tự nhiên như: Con chào mào (Mai Văn Phấn), Bầy chim chìa vôi (Nguyễn Quang Thiều), Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (Nguyễn Ngọc Thuần), Ngàn sao làm việc (Võ Quảng),…
- Cảm nhận của em về truyện Bầy chim chìa vôi (Nguyễn Quang Thiều): Truyện kể về hành trình hai anh em Mên và Mon giải cứu bầy chim chìa vôi non nơi bãi cát giữa sông trong một đêm mưa lũ. Truyện gửi gắm thông điệp về tình yêu thiên nhiên, về lòng nhân ái và ý chí, nghị lực vượt qua thử thách, vượt lên chính mình.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc
1. Hình dung: Cảm nhận của cậu bé Phi Châu về mắt sói
- Cảm nhận: con mắt màu vàng, tròn xoe, chính giữa có một con ngươi màu đen, con mắt không chớp bao giờ, to, tròn, hệt như một ngọn đèn trong đêm, như một tuần trăng úa trên bầu trời trống trải, xuất hiện những điểm màu khác nhau, con ngươi cháy lên như một đám lửa thật sự,…
2. Theo dõi: Trong con mắt của sói, gia đình sói hiên ra như thế nào?
- Trong con mắt của sói, gia đình sói hiện ra: một con sói cái đang nằm cuộn tròn giữa bầy con nhỏ của mình; bảy đứa con nhỏ đang nằm vây quanh sói cái làm thành một quầng màu hung đỏ hệt như cầu vồng; bộ lông của con thứ sáu có màu xanh lam, xanh như màu nước đóng băng dưới nền trời trong veo – Sói Lam; con thứ bảy là một con sói cái màu vàng – Ánh Vàng.
3. Dự đoán: Chuyện gì sẽ xảy ra với Ánh Vàng khi nó muốn nhìn thấy con người
thật gần?
- Sự nguy hiểm có thể xảy ra với Ánh Vàng
4. Hình dung: Cảnh Sói Lam cứu Ánh Vàng.
- Sói Lam tung người bay trên làn không khí bỏng rát, dùng răng cắn đứt sợi dây, hét: “Chạy đi, Ánh Vàng…”; Sói Lam ngã xuống, ngã xuống, cứ xoay tròn và rơi mãi trong màn đêm đầy tia lửa,…
5. Suy luận: Nhân vật Sói Lam có tính cách như thế nào?
- Vô cùng dũng cảm, nhanh nhẹn, thông minh, mạnh mẽ, quyết đoán, sẵn sàng hi sinh vì em.
6. Hình dung: Cảm nhận của Sói Lam về con mắt của cậu bé.
- Mắt người thể hiện nỗi buồn đau, mất mát, sự cô đơn, tuyệt vọng.
7. Hình dung: Tâm trạng của Phi Châu khi đi tìm lạc đà Hàng Xén.
- Buồn bã, lo lắng hỏi khắp nơi, mất hàng giờ để tìm Hàng Xén nhưng chẳng thấy.
8. Theo dõi: Suy nghĩ của Phi Châu về các loài động vật.
- + Với Sư Tử: Đàn cừu và dê không có kẻ thù. Nếu thi thoảng có sư tử hay báo ăn thịt một con dê cái thì chỉ vì nó đói.
+ Với Báo: Chi tiết Phi Châu kết bạn với Báo bằng tâm hồn tinh tế, có tấm lòng nhân hậu, trân trọng tình bạn, yêu thương loài vật, tôn trọng thiên nhiên.
→ Phi Châu là một cậu bé có tâm hồn trong sáng, sâu sắc, tinh tế, có tấm lòng nhân hậu, trân trọng tình bạn, yêu thương loài vật, tôn trọng thiên nhiên.
9. Theo dõi: Lời Báo và hành động của Phi Châu với Báo.
- Gần gũi, trân trọng tình bạn.
10. Kết nối: Tình bạn của Phi Châu và Báo khiến em liên tưởng đến câu chuyện tình bạn trong tác phẩm nào khác?
- Tình bạn giữa Hoàng tử bé và cáo trong tác phẩm “Hoàng tử bé” (Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri)
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Câu chuyện ca ngợi vẻ đẹp của sự đồng cảm, thấu hiểu giữa muôn loài trên thế giới. Ca ngợi tình anh em, tình bạn giữa con người và loài vật. Đau đớn, xót xa trước sự tham lam, vô cảm, trước hành động tàn phá thế giới tự nhiên của con người.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc
Câu 1 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Tác phẩm Mắt sói có cốt truyện đa tuyến với kiểu truyện lồng truyện, tức là một hoặc nhiều câu chuyện được kể lại trong một câu chuyện khác. Hãy đọc kĩ phần tóm tắt tác phẩm và chỉ ra cốt truyện đa tuyến đó.
Trả lời:
⇒ Phi Châu và Sói Lam xích lại và đồng cảm với nhau vì giữa hai nhân vật có nhiều điểm tương đồng. Cả hai đều được sinh ra trong hoàn cảnh khốc liệt, đều bị bán và tạm thời sống sót từ Bắc Cực và châu Phi xa xôi – những nơi đang bị con người tàn phá.
Câu 2 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Cậu bé Phi Châu nhìn vào mắt sói và nhận ra những điều gì? Trong mắt sói, câu chuyện nào đã hiện lên?
Trả lời:
- Cậu bé cảm nhận được trong mắt sói chất chứa nỗi buồn thẳm sâu, sự u uất, cô đơn, trống trải. Điểm nhấn đặc biệt trong đôi mắt sói là con người “có sự sống”. Trong con ngươi của sói là một bức tranh đa sắc màu: màu lông của năm sói con hệt quầng hung đỏ của cầu vồng.
- Câu chuyện hiện lên trong mắt sói là hồi ức về gia đình nhà sói, việc Sói Lam cứu em gái Ánh Vàng.
Câu 3 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Theo dõi phần (2) thuôc Chương 2 và cho biết Sói Lam đã cứu Ánh Vàng như thế nào. Qua hành động đó, em hăy nhận xét về tính cách nhân vật Sói Lam.
Trả lời:
- Cảnh Sói Lam cứu Ánh Vàng:
+ Ánh Vàng bị nhốt trong lưới, bộ lông lấp lánh những ánh chớp vàng trong màn đêm.
+ Sói Lam tung người bay trên làn không khí bỏng rát, nó dùng răng cắn đứt sợi dây, hét: “Chạy đi, Ánh Vàng!”.
+ Đầu Sói Lam như nổ tung, Sói Lam ngã xuống, ngã xuống, cứ xoay tròn và rơi mãi trong màn đêm đầy tia lửa,…
- Nhận xét:
+ Sói Lam vô cùng dũng cảm, thông minh, mạnh mẽ, sẵn sàng hi sinh vì em.
+ Trong tác phẩm, Sói Lam được miêu tả là một con sói không bao giờ đùa, “nghiêm túc”, “uyên bác”, tính cách “vô cùng là sói”.
Câu 4 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Sói Lam nhìn vào mắt Phi Châu và nhận ra những điều gì? Trong mắt cậu bé, kí ức nào đã hiện lên?
Trả lời:
- Con mắt như một ánh sáng vụt tắt, như một đường hầm bị sập dưới lòng đất – một đường hầm giống như một cái hang cáo mà Sói Lam từng chui vào, mờ mịt, tối om, không còn giọt nắng nào,…
→ mối đồng cảm sâu sắc, sự thấu hiểu của sói với nỗi buồn đau của cậu bé Phi Châu.
- Câu chuyện hiện lên trong mắt người là tình bạn giữa Phi Châu với lạc đà Hàng Xén và Báo.
Câu 5 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Nêu cảm nhận của em về nhân vật Phi Châu. Chỉ ra những chi tiết giúp em có cảm nhận đó.
Trả lời:
- Phi Châu là một cậu bé có tâm hồn trong sáng, sâu sắc, tinh tế, có tấm lòng nhân hậu, trân trọng tình bạn, yêu thương loài vật, tôn trọng thiên nhiên.
- Một số chi tiết như:
+ Phi Châu “mất hàng giờ” để tìm lạc đà Hàng Xén – người bạn đầu tiên của cậu bé.
+ Phi Châu suy nghĩ về các loài động vật trong thế giới tự nhiên bằng sự đồng cảm, thấu hiểu, tôn trọng: Cậu là một người chăn cừu tốt, chỉ có vậy thôi. Cậu đã hiểu ra một điều rất đơn giản: Đàn cừu và dê không có kẻ thù. Nếu thi thoảng có sư tử hay báo ăn thịt một con dê cái thì chỉ vì nó đói.
+ Phi Châu kết bạn với Báo bằng tâm hồn tinh tế, tĩnh lặng, sự thấu cảm sâu sắc.
Câu 6 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Nhận xét về vai trò của hình ảnh mắt sói, mắt người trong việc tổ chức các sự kiện như cốt truyện.
Trả lời:
- Hình ảnh mắt sói, mắt người ở phần đầu Chương 2, Chương 3 có tác dụng kết nối và chuyển mạch truyện, dẫn dắt người đọc vào những cuộc phiêu lưu đậm màu sắc cổ tích như những cuốn phim.
- Việc sử dụng linh hoạt dòng thời gian hồi tưởng đã giúp nhà văn khắc hoạ đậm nét những câu chuyện, số phận trong tác phẩm. Cái nhìn hồi tưởng bằng một con mắt của Sói Lam và Phi Châu đưa hai nhân vật về quá khứ vừa u sầu, đau đớn, mất mát, vừa thẳm sâu sự đồng cảm.
Câu 7 (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Theo em, qua câu chuyện của Sói Lam và cậu bé Phi Châu, tác giả muốn ca ngợi hay phê phán điều gì? Câu chuyện đã tác động đến suy nghĩ và tình cảm của em như thế nào?
Trả lời:
- Tác phẩm ca ngợi tình cảm anh em, tình bạn, lòng dũng cảm, sự hi sinh, thái độ tôn trọng thiên nhiên,…
- Tác phẩm phê phán cách ứng xử thô bạo, tham lam của con người với thế giới tự nhiên.
* Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 13 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) kể lại sự kiện “Phi Châu và Báo đã trở thành đôi bạn thân thiết” (bằng lời của nhân vật Báo).
Đoạn văn tham khảo
(1) Tôi là Báo - hiện đang làm công việc chăn dê và cừu cho Vua Dê. (2) Phi Châu là người đồng nghiệp và cũng là người bạn thân thiết nhất của tôi. (3) Cậu ấy là một đứa trẻ tội nghiệp mồ côi cha mẹ từ rất sớm và phải lưu lạc khắp nơi để kiếm sống cho chiến tranh nổ ra. (4) Trước khi đến đây làm việc, Phi Châu đã từng suýt bị bán cho lão Toa - một tên buôn khét tiếng nhờ có người bạn Hàng Xén giúp đỡ. (5) Nhưng sau lần đó, cậu ấy vẫn không thoát khỏi số phận bị bán như một món hàng cho Vua Dê. (6) Khi Phi Châu mới đến, tôi không ấn tượng nhiều về cậu ấy ngoài vẻ ngoài tội nghiệp. (7) Tuy nhiên, sau một thời gian dài cùng sống và làm việc, chúng tôi dần thân thiết với nhau hơn. (8) Phi Châu rất thông minh nên học việc nhanh chóng, đã vậy cậu ấy còn có tấm lòng giàu tình yêu thương với các con vật, nên luôn hoàn thành công việc xuất sắc. (9) Chính trái tim ấm áp và tấm lòng chân thành ấy của Phi Châu đã khiến chúng tôi nhanh chóng trở thành đôi bạn thân.
