Soạn bài Hôm qua tát nước đầu đình - ngắn nhất Cánh diều
Haylamdo biên soạn và sưu tầm soạn bài Tự đánh giá: Hôm qua tát nước đầu đình ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 11 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 11 dễ dàng hơn.
Soạn bài Hôm qua tát nước đầu đình - ngắn nhất Cánh diều
Đọc văn bản “Hôm qua tát nước đầu đình” (trang 32 - 34 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều) và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Ghi vào vở chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 4):
Câu 1 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Nội dung nào dưới đây nói không đúng về ca dao?
A. Ca dao có thể thưởng thức trong mối liên hệ với làn điệu, lối diễn xướng
B. Có thể thưởng thức ca dao như đọc một văn bản văn học viết
C. Ca dao là sáng tác của văn học viết, có tên tác giả
D. Ca dao được đọc như một văn bản văn học viết là khuynh hướng chủ yếu hiện nay.
Trả lời:
Chọn đáp án: C.
Câu 2 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Bài Hôm qua tát nước đầu đình thuộc chủ đề nào?
A. Quê hương, đất nước
B. Lao động sản xuất
C. Tình cảm gia đình
D. Tình yêu đôi lứa
Trả lời:
Chọn đáp án: D.
Câu 3 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Cách hiểu nào là phù hợp nhất với sự việc chàng trai “Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen”?
A. Chàng trai mải ngắm hoa sen nên bỏ quên áo
B. Chàng trai là người có tính lơ đễnh, hay quên
C. Chàng trai tạo cớ để làm quen và tiếp xúc với cô gái
D. Chàng trai mải mê với công việc nên bỏ quên áo
Trả lời:
Chọn đáp án: C.
Câu 4 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Sự kết hợp nào dưới đây phù hợp nhất với bài Hôm qua tát nước đầu đình?
A. Trữ tình – trào phúng
B. Trữ tình – triết lí
C. Tự sự - trữ tình
D. Tự sự - triết lí
Trả lời:
Chọn đáp án: C.
Câu 5 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Phương án nào thể hiện đúng và đủ nhất những nội dung mà tác giả dân gian thể hiện trong hai dòng thơ đầu?
(1) Thời gian
(2) Không gian
(3) Hoàn cảnh gia đình của chàng trai
(4) Lễ vật
(5) Sự việc
A. (1) – (2) – (3)
B. (1) – (2) – (4)
C. (1) – (2) – (5)
D. (2) – (3) – (4)
Trả lời:
Chọn đáp án: C.
Câu 6 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Hình tượng nào là hình tượng trung tâm, xuyên suốt tám dòng thơ đầu? Hình tượng đó có tác dụng nghệ thuật như thế nào trong việc thể hiện nỗi niềm, tâm trạng của chàng trai?
Trả lời:
- Hình tượng “chiếc áo” bỏ quên trên cành hoa sen là hình tượng trung tâm, được thể hiện xuyên suốt trong tám dòng thơ đầu.
- Chiếc áo được bỏ quên chỉ cái cớ được chàng trai sáng tạo, để có cơ hội giãi bày lời tỏ tình mà mình đã ấp ủ từ lâu. Đặc điểm rõ nhất của tấm áo mà anh con trai nói đến là “sứt chỉ” ở “đường tà”. Nhờ chiếc áo sứt chỉ, anh giới thiệu được trọn vẹn nét chính yếu trong bản “sơ yếu lý lịch” của mình: vợ thì chưa có, mẹ già chưa khâu.
Câu 7 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Những vật mà chàng trai hứa trả công cho cô gái có ý nghĩa như thế nào?
Trả lời:
- Ý nghĩa: bày tỏ lòng chân thành của chàng trai, mong muốn tỏ ý muốn hỏi cưới, kết hôn với cô gái.
Câu 8 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Nêu cảm nhận của em về nhân vật chàng trai trong bài Hôm qua tát nước đầu đình.
Trả lời:
Qua bài Hôm qua tát nước đầu đình, em thấy rằng nhân vật chàng trai có cách tiếp cận và làm quen cô gái nhanh chóng nhưng cách bộc lộ, bày tỏ tình cảm của anh chàng vẫn hết sức tế nhị và kín đáo. Chàng trai là người vừa tinh tế, hài hước hết sức chân thành với tình yêu, lại vừa chất phác như con người Việt Nam ta bao đời nay.
Câu 9 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Tìm đọc một số bài ca dao có mô típ “Hôm qua”, từ đó, nhận xét điểm giống và khác nhau giữa bài Hôm qua tát nước đầu đình với những bài ca dao đó.
Trả lời:
- Bài ca dao có mô típ “Hôm qua”:
Hôm qua anh đến chơi nhà,
Thấy mẹ nằm võng, thấy cha nằm giường.
Thấy em nằm đất anh thương,
Anh ra Kẻ Chợ đóng giường tám tháng.
- Giống nhau: từ “hôm qua” thực chất cũng là khoảng thời gian phiếm chỉ, nói đến sự việc trong quá khứ gần, có liên hệ tới hiện tại. Bởi vậy, mô típ của những bài ca dao này hầu như đều lột tả tâm tư, tình cảm nào đó của nhân vật trữ tình lúc hiện tại.
- Khác nhau: nội dung đi sau cụm từ hôm qua có thể khác nhau về không gian, tính chất, sự việc của nhân vật trữ tình muốn thổ lộ.
Câu 10 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Viết một đoạn văn (khoảng 10 – 12 dòng) nói lên điều em thích nhất (về nội dung hoặc nghệ thuật) ở bài Hôm qua tát nước đầu đình.
Trả lời:
Bài ca dao “Hôm qua tát nước đầu đình” nói về tâm tư tình cảm của chàng trai muốn được thổ lộ và tỏ tình với cô gái mình thương. Đây thật sự là một tình yêu lứa đôi đầy trong sáng và nhẹ nhàng, cho thấy sự ngại ngùi nhưng rất đỗi đáng yêu của chàng trai và cô gái trong chuyện tình cảm. Nhân vật trữ tình trong bài ca dao này là một chàng trai, anh ta muốn tỏ tình với cô gái trong làng mà anh ta để ý, vì vậy anh ta đã tìm ra bối cảnh để dãi bày cái tâm sự ấy. Cái hay của ca dao là việc sử dụng các hình ảnh tưởng chừng như không liên quan để thể hiện tình cảm của mình. Đó cũng chính là cách để ướm lòng hay thử lòng tình cảm của các cô gái mà các chàng trai thường sử dụng. Với bài ca dao Hôm qua tát nước đầu đình ta cảm nhận được tình cảm và cũng chính có thể là sự trêu đùa của chàng trai dành cho cô gái. Và nó cũng có thể là bài ca để thổ lộ tình cảm của chàng trai. Bài thơ chính là nét đẹp của tình yêu đôi lứa đầy lãng mạn sâu sắc.
