Soạn bài Phải coi luật pháp như khí trời để thở - ngắn nhất Cánh diều
Haylamdo biên soạn và sưu tầm Phải coi luật pháp như khí trời để thở trang 104, 105, 106, 107 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 11 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 11 dễ dàng hơn.
Soạn bài Phải coi luật pháp như khí trời để thở - ngắn nhất Cánh diều
1) Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 104 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều):
- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
- Khi đọc hiểu văn bản thông tin, các em cần chú ý…(…)
+ Văn bản viết về vấn đề (đề tài) gì? Vấn đề ấy gần gũi và thiết thực với cuộc sống của mỗi người như thế nào?
+ Mục đích của văn bản là gì? Nội dung và hình thức của văn bản được trình bày như thế nào?
+ Nội dung văn bản mang lại cho em những thông tin bổ ích gì?
+ Đặc điểm văn bản thông tin được thể hiện ở yếu tố nào?
+ Tình cảm và thái độ của người viết thể hiện trong văn bản như thế nào?
- Đọc trước văn bản Phải coi luật pháp như khi trời để thở và tìm hiểu thêm các bài viết về vấn đề tôn trọng, chấp hành pháp luật trong cuộc sống.
- Văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở được in trong cuốn sách Người Việt: Phẩm chất và thói hư tật xấu. Từ nhan đề cuốn sách, hãy dự đoán nội dung chính của văn bản này.
* Trả lời:
- Văn bản viết về những hiện tượng vi phạm pháp luật, coi nhẹ luật pháp của người Việt. Đây là môt vấn đề gần gũi, cần thiết trong cuộc sống.
- Mục đích của văn bản: cho người đọc thấy được tầm quan trọng của pháp luật.
Hình thức của văn bản được trình bày thành các đề mục lớn, rõ ràng.
- Để làm rõ mục đích ấy, nội dung bài viết đã được trình bày theo cách lần lượt nêu lên các hiện tượng vi phạm pháp luật của người Việt rất cụ thể, sinh động và hậu quả của sự vi phạm đó.
- Thái độ của người viết thể hiện rõ sự phê phán nghiêm túc với các hành vi vi phạm pháp luật và khẩn thiết kêu gọi mọi người chấp hành luật pháp.
- Các bài viết về vấn đề tôn trọng và chấp hành pháp luật trong cuộc sống:
+ Pháp luật với vấn đề thực hiện dân chủ ở nông thôn Việt Nam hiện nay.
+ Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.
+ Mấy vấn đề về phổ biến, giáo dục pháp luật nhìn từ góc độ quốc phòng - an ninh.
- Dự đoán nội dung chính của văn bản này: bàn về phẩm chất và những thói hư tật xấu của người Việt đó chính là việc coi thường pháp luật, không chấp hành pháp luật cần phải thay đổi. Khẳng định tậm quan trọng của luật pháp với cuộc sống con người.
2. Đọc hiểu
* Nội dung chính: Văn bản viết về hiện tượng vi phạm pháp luật, coi nhẹ pháp luật của người Việt. Qua đó góp phần giáo dục thế hệ trẻ tăng cường ý thức và hành vi tôn trọng luật pháp trong rất nhiều lĩnh vực của cuộc sống.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1. (trang 104 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Theo em, nội dung in đậm này có đúng yêu cầu của phần sa pô?
Trả lời:
Theo em, nội dung in đậm đúng yêu cầu của phần sa pô. Vì nó đã khơi mở vấn đề, nằm ngay dưới tiêu đề có vai trò mở đầu, tóm tắt nội dung bài viết.
Câu 2. (trang 104 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Quan sát toàn văn bản để biết có bao nhiêu tiêu mục được in đậm.
Trả lời:
Có 4 tiểu mục được in đậm.
+ Từ chuyện an toàn lao động.
+ Đến tai nạn giao thông
+ Và trò đùa tai hại
+ Phải coi pháp luật quan trọng như khí trời để thở.
Câu 3. (trang 105 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Nội dung chính của tiêu mục này là gì?
Trả lời:
Nội dung chính của tiểu mục này là bàn về vấn đề an toàn trong lao động ở Việt Nam.
Câu 4. (trang 105 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Chú ý việc nêu thông tin bằng cách kể chuyện.
Trả lời:
Làm cho thông tin thêm tính xác thực, thu hút người đọc hơn.
Câu 5. (trang 105 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Tác dụng của các số liệu ở đây là gì?
Trả lời:
Các số liệu làm tăng độ tin cậy cho thông tin được đưa ra, thu hút người đọc.
Câu 6. (trang 105 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Câu văn nào thể hiện thái độ của tác giả?
Trả lời:
Câu văn thể hiện tháo độ của tác giả: Hãy thử tưởng tượng… khủng khiếp biết chừng nào!
Câu 7. (trang 106 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Nhan đề tiểu mục này cho biết thái độ gì của tác giả?
Trả lời:
Thái độ lên án, phê phán
Câu 8. (trang 106 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Nội dung tiểu mục này liên quan với nhan đề như thế nào?
Trả lời:
Nội dung tiểu mục liên quan mật thiết tới nhan đề. Tên của tiểu mục đã chứa tên nhan đề bài viết. Cách ví con cho thấy tầm quan trọng của việc chấp hành pháp luật như khí trời để thở, như nước uống hàng ngày. Từ đó khẩn thiết kêu gọi mọi người phải chấp hành pháp luật như yếu tố sống còn của con người.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1. (trang 107 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Văn bản Phải coi luật pháp như khí trời để thở viết về vấn đề gì? Vấn đề ấy có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hiện nay?
Trả lời:
- Văn bản viết về hiện tượng vi phạm pháp luật, coi nhẹ pháp luật của người Việt.
- Đây là 1 trong những hạn chế và điểm yếu của người Việt. Bài học góp phần giáo dục thế hệ trẻ tăng cường ý thức và hành vi tôn trọng luật pháp trong rất nhiều lĩnh vực của cuộc sống.
Câu 2. (trang 107 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Bố cục và cách trình bày của văn bản có gì đáng chú ý? Tóm tắt nội dung chính của từng phần bằng một vài câu ngắn gọn.
Trả lời:
- Bố cục nội dung văn bản được trình bày theo các tiểu mục in đậm sau phần sa pô. Có thể thấy rõ các đề mục và tóm tắt như:
|
Đề mục |
Tóm tắt |
|
+ Từ chuyện an toàn lao động |
Bàn về vấn đề an toàn lao động. Kể 2 câu chuyện về tai nạn lao động ở mỏ Bạch Hổ mà tác giả biết được, từ đó đưa ra đánh giá, nhận xét cá nhân và từ một kĩ sư người Nga. |
|
+ Đến tai nạn giao thông |
Bàn về vấn đề tai nạn giao thông. Kể về một vụ tai nạn giao thông mà tác giả thấy trong một lần về quê thăm bạn. Tác giả đưa ra số liệu các vụ tai nạn giao thông và rút ra ý kiến cá nhân. |
|
+ Và trò đùa tai hại |
Bàn về các trò đùa tai hại. Kể về trò đùa tai hại của một người khiến chuyến bay bị ảnh hưởng. Từ đó đặt các vấn đề về đạo đức, văn hóa ứng xử và pháp luật. |
|
+ Phải coi pháp luật quan trọng như khí trời để thở. |
Phải coi luật pháp quan trọng như khí trời để thở. Tác giả kể về câu chuyện của giáo sư Phan Ngọc để từ đó rút ra kết luận về tầm quan trọng của pháp luật. |
Câu 3. (trang 107 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Chỉ ra tính chất tổng hợp của văn bản thông tin Phải coi luật pháp như khí trời để thở.
Trả lời:
Tính chất tổng hợp của văn bản này được thể hiện từ phương diện nội dụng: tác giả đã sử dụng kết hợp các phương thức: kể chuyện, miêu tả, thuyết minh, nghị luận. Ví dụ, đây là phương thức nghị luận: “Để tiến hành văn minh phải thượng tôn pháp luật. Hay nói cách khác, thượng tôn pháp luật cũng chính là để tiến đến văn minh. Phải coi một nhà nước biết đến pháp quyền và nhân dân hiểu pháp luật quan trọng như khí trời để thở, như nước uống hằng ngày.”.
Câu 4. (trang 107 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Theo em, văn bản này nhằm mục đích gì? Mục đích ấy đã được làm sáng tỏ như thế nào? Em có nhận xét gì về thái độ và tình cảm của người viết thể hiện trong văn bản?
Trả lời:
- Mục đích văn bản khá rõ, tác giả thể hiện ngay ở nhan văn bản. Nói một cách khác, mọi người cần thấy sự cần thiết phải chấp hành pháp luật như là yếu tố sống còn của con người.
- Để làm rõ mục đích ấy, nội dung bài viết đã được trình bày theo cách lần lượt nêu lên các hiện tượng vi phạm pháp luật của người Việt rất cụ thể, sinh động và hậu quả của sự vi phạm đó.
- Thái độ của người viết thể hiện rõ sự phê phán nghiêm túc với các hành vi vi phạm pháp luật và khẩn thiết kêu gọi mọi người chấp hành luật pháp.
Câu 5. (trang 107 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Nội dung văn bản mang lại cho em những thông tin và nhận thức bổ ích gì? Hãy kể lại một vài hiện tượng vi phạm pháp luật mà em biết trong cuộc sống (được chứng kiến, nghe kể hoặc qua các phương tiện thông tin đại chúng).
Trả lời:
- Thông qua văn bản em biết có cái nhìn trực quan về xã hội, biết thêm nhiều các câu chuyện thực tế, các vấn đề vi phạm pháp luật để từ đó hiểu hơn và ý thức tầm quan trọng của pháp luật với đời sống. Đồng thời rút ra bài học cho mình là phải cố gắng tu dưỡng đạo đức, tuân thủ pháp luật để xây dựng một xã hội văn minh hơn.
- Một vài hiện tượng vi phạm pháp luật trong cuộc sống mà em đã gặp hoặc biết được:
+ Hiện nay, nhiều cá nhân khi tham gia giao thông không chấp hành tốt luật giao thông, vượt đèn đỏ và gây ra nhiều những tai nạn thương tâm.
+ Ba cô tiếp viên hàng không bị bắt do vận chuyển ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam.
Câu 6. (trang 107 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 1 – Cánh diều): Viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) để trả lời câu hỏi: Vì sao phải coi luật pháp như khí trời để thở?
Trả lời:
Để xã hội tồn tại và phát triển ổn định, bền vững thì bắt buộc phải có pháp luật. Pháp luật chính là các quy tắc ứng xử mang tính quy phạm, bắt buộc ở một quốc gia, cộng đồng. Nhà nước sẽ xây dựng pháp luật trên tất cả các lĩnh vực của đời sống như văn hoá, xã hội, thông tin… và quy định mọi người phải thực hiện. Không phân biệt giai cấp, giới tính, dân tộc, mọi người đều bình đẳng như nhau trong việc thực hiện pháp luật. Không có chuyện cá nhân hay tổ chức nào từ chối việc làm việc theo pháp luật. Bất cứ hành vi nào vi phạm theo pháp luật, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội sẽ bị cưỡng chế thậm chí bị phạt nặng. Chính vì có tính nghiêm minh, răn đe nên mọi người đều phải sống theo pháp luật. Cũng nhờ có pháp luật nên mọi người yên tâm làm việc, cống hiến cho xã hội. Những tệ nạn, những hành vi gây ảnh hưởng đến người khác sẽ giảm hẳn. Xã hội sẽ phát triển bền vững, ổn định hơn. Trong xu thế hội nhập như hiện nay thì pháp luật càng cần thiết với các quốc gia nhiều hơn nữa. Nó giúp quốc gia đó khẳng định vị trí của mình trên thương trường quốc tế, giúp điều hành bộ máy quốc gia. Quan trọng hơn cả nó giúp bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mỗi người dân. Bởi vậy có thể khẳng định luật pháp quan trọng như khí trời để thở.
