Bài 1: Về thăm bà - Tiếng Việt lớp 4 Chân trời sáng tạo

---

Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải Tiếng Việt lớp 4 Bài 1: Về thăm bà sách Chân trời sáng tạo giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 Bài 1.

Bài 1: Về thăm bà - Tiếng Việt lớp 4 Chân trời sáng tạo

Đọc: Về thăm bà (trang 41, 42)

* Nội dung chính Về thăm bà:

Bạn Thanh về thăm bà ngoại. Vẫn là cảm giác, khung cảnh quen thuộc, yên bình làm Thanh thoải mái, hạnh phúc hơn mỗi khi được về với bà.

* Khởi động

Câu hỏi trang 41 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Nói về một lần em đi thăm họ hàng hoặc người thân.

Trả lời:

Vào mùa xuân năm ngoái, em cùng bố mẹ về quê thăm ông bà nội. Nhà ông bà cách nhà em vài trăm ki-lô-mét. Vì ông bà rất thương em, nấu những món ăn ngon cho em, nên mỗi khi Tết về, em rất háo hức được về thăm quê như Tết hồi đó. 

* Khám phá và luyện tập

Đọc

Văn bản: Về thăm bà

Thanh lách cánh cửa gỗ để khép, nhẹ nhàng bước vào. Thanh thấy mát hẳn cả người. Trên con đường lát gạch Bát Tràng rêu phủ, những vòng ánh sáng lọt qua vòm cây xuống nhảy múa theo chiều gió. Một mùi lá tươi non phảng phất trong không khí. Thanh rút khăn lau mồ hôi trên trán rồi thong thả đi bên bức tường hoa thấp chạy thẳng đến đầu nhà. Yên tĩnh quá, không một tiếng động nhỏ trong căn vườn, tựa như bao nhiêu sự ồn ào ở ngoài kia đều ngừng lại trên bậc cửa.

Thanh bước lên thềm, nhìn vào trong nhà. Cảnh tượng gian nhà cũ không có gì thay đổi. Sự yên lặng làm Thanh mãi mới cất được tiếng gọi khẽ:

– Bà ơi!

Thanh bước xuống dưới giàn thiên lí. Có tiếng người đi, rồi bà mái tóc bạc phơ, chống gậy trúc ở ngoài vườn vào. Thanh cảm động và mừng rỡ, chạy lại gần.

– Cháu đã về đấy ư?

Bà ngừng nhai trầu, đôi mắt hiền từ dưới làn tóc trắng nhìn cháu, âu yếm và mến thương:

– Đi vào trong nhà kẻo nắng, cháu!

Thanh đi, người thẳng, mạnh, cạnh bà lưng đã còng. Tuy vậy, Thanh cảm thấy chính bà che chở cho mình như những ngày còn nhỏ.

– Cháu đã ăn cơm chưa?

– Dạ chưa. Cháu xuống tàu về đây ngay. Nhưng cháu không thấy đói.

Bà nhìn cháu, giục:

– Cháu rửa mặt đi, rồi nghỉ kẻo mệt.

Thanh đến bên bể múc nước vào thau rửa mặt. Nước mát rượi và Thanh củi nhìn bóng mình trong lòng bể với những mảnh trời xanh.

Lần nào trở về với bà, Thanh cũng thấy thong thả và bình yên như thế. Căn nhà, thửa vườn này như một nơi mát mẻ và hiền lành. Ở đấy, bà lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi để mến yêu Thanh.

Theo Thạch Lam

Câu hỏi, bài tập:

Câu 1 trang 42 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Đường vào nhà bà được miêu tả bằng những hình ảnh nào?

Trả lời:

Đường vào nhà bà được miêu tả bằng những hình ảnh: cửa gỗ lách cách; con đường lát gạch Bát Tràng phủ rêu; có vòm cây; bức tường hoa thấp. 

Câu 2 trang 42 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Tìm từ ngữ thể hiện cảm xúc của hai bà cháu khi gặp lại nhau.

Trả lời:

Từ ngữ thể hiện cảm xúc của hai bà cháu khi gặp lại nhau: cảm động; mừng rỡ; âu yếm; mến thương.

Câu 3 trang 42 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Những chi tiết nào thể hiện sự quan tâm của bà đối với Thanh?

Trả lời:

Chi tiết nào thể hiện sự quan tâm của bà đối với Thanh là:

+ Bà nhắc Thanh đi vào trong nhà kẻo nắng.

+ Bà hỏi Thanh đã ăn cơm chưa.

+ Bà giục Thanh đi rửa mặt rồi nghỉ kẻo mệt.

Câu 4 trang 42 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Vì sao mỗi lần trở về với bà, Thanh luôn thấy thong thả và bình yên? Chọn câu trả lời đúng.

• Vì bà vẫn che chở cho Thanh như những ngày còn nhỏ.

• Vì bà lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi để mến yêu Thanh.

• Vì căn nhà và thửa vườn của bà rất mát mẻ, dễ chịu.

• Vì nước trong bể mát rượi, soi bóng những mảnh trời xanh.

Trả lời:

• Vì bà lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi để mến yêu Thanh.

Câu 5 trang 42 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Kể một vài việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của người thân đối với em.

Trả lời:

Một vài việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của người thân đối với em:

+ Khi em bị ốm, bố mẹ lo lắng cho sức khoẻ của em, sợ em lâu khỏi, sợ em phải uống nhiều thuốc. Bố mẹ dặn em không ăn đồ lạ, nấu những món ăn mà em thích, động viên em ăn nhiều cơm hơn.

+ Khi em buồn vì không làm được bài, anh trai khuyên em không buồn, dỗ em nín khóc rồi chỉ bài mà em chưa làm được. Anh thật tốt với em!

Luyện từ và câu: Luyện tập về động từ (trang 43)

Câu 1 trang 43 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Tìm động từ trong các đoạn thơ, đoạn văn dưới đây:

b. Mùa xuân về, những cành cây khẳng khiu bắt đầu nhủ lộc biếc. Nắng ban mai toả khắp mặt đất, đánh thức mọi vật. Hai bên đường, những khóm hoa dại đua nhau nở.

(Thanh Sơn)

Trả lời:

a. Động từ trong đoạn thơ là: mặc, ra trận, múa, hành quân, cuốn, bay, cuồn cuộn, rung, nghe, gỡ, đu đưa, bế, rạch, ghé, cười.

b. Động từ trong các đoạn văn là: về, nhú, toả, đánh thức, nở.

Câu 2 trang 43 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Tìm 2 – 3 động từ thể hiện tình cảm, cảm xúc của em:

Trả lời:

- Động từ thể hiện tình cảm cảm xúc của em sau một tiết học vui: cười, chạy, hát, kể, nói chuyện,…

- Động từ thể hiện tình cảm cảm xúc của em khi nhận được lời khen: nhảy lên, nheo mắt, cười, ôm,…

- Động từ thể hiện tình cảm cảm xúc của em khi được nghe một bài hát hoặc câu chuyện hay: vỗ tay, lắc lư, múa, hát, đọc, nói,…

Câu 3 trang 43 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Đặt 1 – 2 câu với từ ngữ tìm được ở bài tập 2.

Trả lời:

- Em lắc lư theo bài nhạc vui nhộn.

- Học xong tiết Mĩ thuật yêu thích, em chạy đùa cùng bạn khắp sân trường.

Câu 4 trang 43 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Chọn động từ phù hợp trong ngoặc đơn thay cho mỗi *:

Những ngày hai anh em Thành về quê nội, bố mẹ rất * (lo, nhớ, mong). Mẹ còn * (sợ, lo, nghĩ) ông bà vất vả hơn khi phải chăm sóc các cháu. Bố thì * (mong, nhớ, nghĩ) đây là dịp hai đứa được gặp ông bà, họ hàng bên nội.

Cả hai anh em đều cảm thấy * (vui, nhớ, tiếc) khi những ngày hè trôi qua rất nhanh.

(Minh Khuê)

Trả lời:

Những ngày hai anh em Thành về quê nội, bố mẹ rất lo. Mẹ còn sợ ông bà vất vả hơn khi phải chăm sóc các cháu. Bố thì nghĩ đây là dịp hai đứa được gặp ông bà, họ hàng bên nội.

Cả hai anh em đều cảm thấy tiếc khi những ngày hè trôi qua rất nhanh. 

Viết trang 44

Câu 1 trang 44 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Nghe thầy cô nhận xét chung về bài văn.

Ưu điểm: – Chọn được câu chuyện hấp dẫn – Chọn đúng ngôi kể – Cấu trúc rõ ràng – Kể cụ thể sự việc ca ngợi lòng dũng cảm hoặc trí thông minh – Biết thêm vào lời nói, hành động.... của nhân vật - ?

Hạn chế: – Diễn đạt – Chính tả - ?

Trả lời:

Em lắng nghe thầy cô nhận xét chung về bài văn. Ghi chú lại những điểm tốt, điểm chưa đạt khi thầy nhấn mạnh với bài văn đó để phát huy, khắc phục sau này.

Câu 2 trang 44 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Đọc lời nhận xét của thầy cô và chỉnh sửa bài viết của em.

Trả lời:

Em đọc lời nhận xét của thầy cô về bài văn của mình.

Dựa vào lời nhận xét của thầy cô, em chỉnh sửa bài văn cho phù hợp, trau chuốt hơn (Có thể nhờ thầy cô kiểm tra, đọc lại bài của em sau khi chữa).

Câu 3 trang 44 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Viết lại đoạn văn kể sự việc chính thể hiện lòng dũng cảm hoặc trí thông minh cho hay hơn.

Gợi ý:

Trả lời:

Trên đường ra chiến trường, chị không hề sợ hãi, ngắt một bông hoa ven đường và tặng cho người lính hành hình chị. Trước cái chết, chị kiên quyết không quỳ xuống, từ chối bịt mắt, đối diện với cái chết của mình rất bình tĩnh. Điều ân hận nhất của chị là chưa diệt hết được bọn thực dân Pháp. Trước khi chết, Chị Sáu bắt đầu hát Tiến quân ca. Khi lính lên đạn, chị ngừng hát, hô vang những lời cuối cùng “Đả đảo bọn thực dân Pháp. Việt Nam độc lập muôn năm. Hồ Chủ tịch muôn năm!”. Chị đã ngã xuống nhưng chắc chắn tấm gương của chị vẫn còn sáng mãi.

Tấm gương của chị Võ Thị Sáu làm cho chúng em vô cùng ngưỡng mộ, kính trọng vì những gì chị đã hy sinh cho quê hương, tổ quốc để chúng em hôm nay được hưởng cuộc sống thái bình.

Câu 4 trang 44 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Cùng bạn bình chọn:

Trả lời:

Em cùng bạn bình chọn đoạn mở bài hấp dẫn/ đoạn kết bài ấn tượng dựa trên lời nhận xét của thầy cô về bài văn đó (Em và bạn có thể thêm tiêu chí bình chọn khác)

* Vận dụng

Câu hỏi trang 44 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Nói hoặc viết lời yêu thương gửi tới một người thân của em.

Trả lời:

- Hôm nay là ngày 8 tháng 3, con xin chúc mẹ yêu mãi luôn xinh đẹp, rạng ngời, hạnh phúc bên bố và con. Cảm ơn mẹ thật nhiều!

- Bố ơi! Hôm nay là ngày sinh nhật của bố đó ạ. Có lẽ bố bận việc nên đã quên mất, nhưng với con thì không thể quên ngày sinh nhật của bố được. Bố luôn là người đàn ông tuyệt vời nhất thế gian này!