Bài 5: Hái trăng trên đỉnh núi - Tiếng Việt lớp 4 Chân trời sáng tạo
Haylamdo biên soạn và sưu tầm lời giải Tiếng Việt lớp 4 Bài 5: Hái trăng trên đỉnh núi sách Chân trời sáng tạo giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Tiếng Việt lớp 4 Tập 1 Bài 5.
Bài 5: Hái trăng trên đỉnh núi - Tiếng Việt lớp 4 Chân trời sáng tạo
Đọc: Hái trăng trên đỉnh núi (trang 127, 128)
* Nội dung chính Hái trăng trên đỉnh núi:
Những đôi mắt, suy nghĩ trẻ thơ, niềm vui vỡ oà của những đứa trẻ ước ao có được không gian vui chơi, được giao lưu kết bạn thật cháy bỏng. Đó là những quyền lợi đáng có, cần có cho Xíu và Dìu. Rồi hai em sẽ lại được thấy nhiều hơn nữa nhưng đêm trăng cổ tích ùa về.
* Khởi động
Câu hỏi trang 127 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Chia sẻ với bạn về một buổi tối Trung thu có ý nghĩa đối với em.
Trả lời:
Tớ nhớ nhất là một lần tổ chức trung thu tại quê. Do lần ấy quê tớ có việc, nên được mẹ cho theo về đúng dịp trung thu. Ở quê không có nhiều đồ chơi, không có nhiều ánh sáng đẹp như ở Hà Nội đi rước đèn. Tớ chỉ được mẹ bày một mâm cỗ rồi cùng phá cỗ với ông bà. Nhưng như thế lại làm tớ nhớ mới đêm trung thu năm ấy!
* Khám phá và luyện tập
Đọc
Văn bản: Hái trăng trên đỉnh núi
Tết Trung thu năm ấy mãi mãi lấp lánh trong tâm trí Xíu. Từ lúc đoàn từ thiện mới dựng rạp, Xíu đã chẳng chú tâm làm được việc gì. Đập tải ngô giữa ban ngày mà cũng thấy từng nhịp chày chấp chới ánh trăng. Đường xuống núi mọi khi Xíu đi nhanh lắm, thế nhưng tối hôm ấy ánh trăng rằm vằng vặc trên trời mà Xíu đi mãi vẫn chưa tới. Dưới chân núi, những con lân lấp lánh đã bắt đầu nhảy múa quanh đống lửa. Tiếng trống vang lên thúc giục, tiếng bạn bè đang hát mỗi lúc một lớn hơn.
Xíu chưa bao giờ được tận mắt xem múa lân nên lại càng háo hức. Em Dịu ngồi trên lưng Xíu luôn miệng hỏi: “Có bánh Trung thu hình con cá không chị ơi? Nó trắng muốt và thơm.”. Xíu gật đầu để em chịu ngồi yên trên lưng mình.
Xíu cùng em trai đi xem con chó được làm bằng tép bưởi, xem những chiếc bánh Trung thu được làm bằng rau câu. Đèn lồng thì đủ các hình con vật, được thắp lên lung linh bởi ánh nến phía bên trong, Xíu ngắm mãi không biết chán. Xíu và các bạn nắm tay nhau thành vòng tròn cùng cất tiếng hát.
Với Xíu, đó có lẽ là buổi tối cổ tích của tuổi thơ. Xíu sẽ không bao giờ quên được tiếng nhịp tim mình đập thình thịch trong lồng ngực vì vui. Lúc hai chị em leo núi về nhà, trăng rằm tròn vành vạnh, treo trên ngọn cây pơ lang giống hệt chiếc đèn lồng.
Dìu ngồi trên lưng Xíu đưa tay lên cao bảo: “Em sắp hái được trăng rồi này. Chị cố lên đi! Cố lên đi!”. Xíu cũng ước hái được trăng. Nó tin rằng, vầng trăng đêm rằm sẽ mang đến cho hai chị em nó những người bạn nhỏ và biết bao câu chuyện cổ tích của tuổi thơ.
(Vũ Thị Huyền Trang)
Câu hỏi, bài tập:
Câu 1 trang 128 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Những chi tiết nào cho thấy Xíu rất mong chờ đêm Trung thu?
Trả lời:
Những chi tiết cho thấy Xíu rất mong chờ đêm Trung thu:
+ Từ lúc có rạp, Xíu chẳng chú tâm làm được việc gì.
+ Đường xuống núi Xíu đi mãi vẫn chưa tới.
+ Xíu luôn miệng hỏi: “Có bánh trung thu hình con cá không chị ơi? Nó trắng muốt và thơm”
+ Xíu ngắm đèn lồng mãi mà không biết chán.
Câu 2 trang 128 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Hai chị em Xíu đã được trải nghiệm những gì trong đêm Trung thu?
Trả lời:
Những trải nghiệm của hai chị em Xíu trong đêm trung thu là:
+ Đi xem con chó được làm bằng tép bưởi, rau câu, hình con vật.
+ Nắm tay các bạn thành vòng tròn cùng cất tiếng hát.
+ Hai chị em cùng nhau hái trăng.
Câu 3 trang 128 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Tìm những hình ảnh cho thấy trăng rằm rất đẹp.
Trả lời:
Hình ảnh về trăng đẹp: trăng tròn vành vạnh; treo trên ngọn cây pơ lang như chiếc đèn lồng.
Câu 4 trang 128 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Vì sao Xíu ước hải được trăng?
Trả lời:
Xíu ước hái được trăng vì: Xíu tin rằng, vầng trăng đêm rằm sẽ mang đến cho hai chị em những người bạn nhỏ và biết bao câu chuyện cổ tích của tuổi thơ.
Câu 5 trang 128 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Theo em, vì sao Xíu cho rằng tối Trung thu hôm đó là buổi tối cổ tích của tuổi thơ?
Trả lời:
Xíu cho rằng tối Trung thu hôm đó là buổi tối cổ tích của tuổi thơ vì một buổi tối vui như vậy Xíu chưa từng tham gia. Chuyện lạ như vậy thì chỉ có trong cổ tích mà thôi.
Luyện từ và câu: Luyện tập sử dụng từ ngữ (trang 129)
Câu 1 trang 129 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Chọn từ phù hợp trong ngoặc đơn thay cho mỗi *
a. Bọn trẻ * (đeo, mang, vác) ba lô lên vai, bắt đầu cuộc hành trình.
b. Đàn hải âu * (bay, tung bay, chao liệng) trên bầu trời.
c. Ông mặt trời chầm chậm * (mọc, nhô, ngoi) lên sau dãy núi.
Trả lời:
a. Bọn trẻ đeo ba lô lên vai, bắt đầu cuộc hành trình.
b. Đàn hải âu chao liệng trên bầu trời.
c. Ông mặt trời chầm chậm nhô lên sau dãy núi.
Câu 2 trang 129 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Tìm từ phù hợp thay cho mỗi từ in đậm để câu văn sinh động hơn:
M: Trong vườn, những chùm hoa ngâu toả hương thơm.
=> Trong vườn, những chùm hoa ngâu toả hương ngan ngát.
a. Những bông hoa nở đỏ.
b. Trước mắt chúng tôi là những cảnh đồng rộng.
c. Sáng sớm, mặt sông sáng dưới ánh nắng.
d. Chú chim nhỏ xoải cánh bay nhanh.
Trả lời:
a. Những bông hoa nở đỏ rực.
b. Trước mắt chúng tôi là những cảnh đồng mênh mông.
c. Sáng sớm, mặt sông lóng lánh dưới ánh nắng.
d. Chú chim nhỏ xoải cánh bay vút đi.
Câu 3 trang 129 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Tìm từ ngữ phù hợp thay cho mỗi *:
Sáng sớm mùa thu, bầu trời *. Những cụm mây * trôi. Ánh nắng * chiếu xuống làm cho vườn hoa cúc càng thêm *. Những mắt lá * xoè ra, * trong gió.
Theo Minh Dương
Trả lời:
Sáng sớm mùa thu, bầu trời xanh ngắt. Những cụm mây lững lờ trôi. Ánh nắng lung linh chiếu xuống làm cho vườn hoa cúc càng thêm sặc sỡ. Những mắt lá he hé xoè ra, lắc lư trong gió.
Câu 4 trang 129 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Đặt câu với mỗi từ sau:
Trả lời:
- Cánh đồng ruộng lúa rộng mênh mông.
- Vực sâu thăm thẳm, không thấy đáy.
- Cái cây cao chót vót lạ thường.
Viết trang 129, 130
Đề bài: Viết đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc của em với một người gần gũi, thân thiết.
Câu 1 trang 129 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Viết đoạn văn dựa vào gợi ý:
– Câu đầu tiên: Giới thiệu người gần gũi, thân thiết với em.
– Các câu tiếp theo:
• Kể những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của người đó với em.
• Kể những việc làm thể hiện tình cảm, sự chăm sóc của em với người đó.
– Câu cuối:
• Bày tỏ cảm xúc của em khi nhận được sự quan tâm, chăm sóc và khi làm những việc thể hiện tình cảm với người đó.
• Nói lên mong ước của em cho người đó.
Trả lời:
Anh trai của em là một người vô cùng tâm lí, thân thiết với em. Thay vì la mắng mỗi khi em làm sai điều gì, anh thường trêu ghẹo, làm em bật cười rồi tự nhận ra lỗi mà mình đã mắc phải. Chắc sự yêu quý và cảm giác gần gũi giữa hai anh em có từ đấy mà ra. Biết anh thích đùa, mỗi lần tặng quà gì, em lại thường bày trò trước rồi mới tặng anh. Những món quà nhỏ xinh nhưng gửi gắm biết bao tình cảm của em. Thương anh, em sẽ nghe lời và chơi đùa cùng anh nhiều hơn. Mong sao anh em cũng sẽ luôn yêu quý và chiều chuộng em như vậy.
Câu 2 trang 130 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Đọc lại, rà soát và chữa các lỗi trong đoạn văn đã viết.
Trả lời:
Em đọc lại và rà soát các lỗi trong đoạn văn với các tiêu chí như đề bài đưa ra (em có thể bổ sung các tiêu chí nhận xét khác).
Câu 3 trang 130 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Chia sẻ trong nhóm, nghe bạn nhận xét để hoàn chỉnh đoạn văn.
Trả lời:
Em chia sẻ trong nhóm, nghe bạn nhận xét để hoàn chỉnh đoạn văn của mình hơn.
Câu 4 trang 130 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Cùng bạn bình chọn:
Trả lời:
Em và bạn cùng bình chọn đoạn văn có giàu cảm xúc, có ý nghĩa. Em có thể nhờ thầy cô xác minh, đọc lại các đoạn văn ấy một lần nữa.
* Vận dụng
Câu hỏi trang 130 sgk Tiếng Việt lớp 4 Tập 1: Viết 2 − 4 dòng thơ hoặc 2 – 3 câu văn về mơ ước của em trong đêm Trung thu.
Trả lời:
Em cũng có một ước mơ nhỏ nhoi vào đêm trung thu, em ước sao em có thật nhiều bạn bè, nhiều đồ ăn quanh mình. Sau giờ học, em có thể cùng chơi đùa, ăn uống đồ ăn mình thích thật vui vẻ. Em sẽ không còn sợ mình buồn và ở nhà một mình nữa.
