Lý thuyết KHTN 9 Bài 20: Hydrocarbon, alkane - Cánh diều

Haylamdo biên soạn tóm tắt lý thuyết Khoa học tự nhiên 9 Bài 20: Hydrocarbon, alkane sách Cánh diều hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn KHTN 9.

Lý thuyết KHTN 9 Bài 20: Hydrocarbon, alkane - Cánh diều

I. KHÁI NIỆM HYDROCARBON

- Hydrocarbon là những hợp chất hữu cơ được tạo thành từ hai nguyên tố carbon và hydrogen.

- Công thức chung của các hydrocarbon là C_xH_y, trong đó x và y lần lượt là số nguyên tử C và H trong phân tử.

Ví dụ: CH₄, C₂H₄, C₄H₆,…

- Ở điều kiện thường, một số hydrocarbon là chất khí, còn lại là chất lỏng hoặc rắn. Các hydrocarbon đều nhẹ hơn nước và hầu như không tan trong nước.

II. ALKANE

1. Khái niệm

- Alkane là những hydrocarbon mạch hở, chỉ chứa các liên kết đơn trong phân tử.

- Công thức chung của các alkane là C_nH_2n+2 ( $n\ge 1$), trong đó n là số nguyên tử C trong phân tử.

2. Phản ứng cháy

- Alkane dễ cháy, tạo ra CO₂, H₂O và sinh ra nhiều nhiệt.

- Ví dụ: Phản ứng cháy của butane: $2C_4{H}_{10}+13O_2\stackrel{t^{°}}{\to }8C{O}_2+10H_{2}O$

3. Ứng dụng làm nhiên liệu của alkane

- Các alkane cháy thường sinh ra nhiều nhiệt. Vì vậy, chúng trở thành nguồn nhiên liệu quan trọng được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống và sản xuất.

+ Methane là thành phần chính của khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, biogas,… được dùng để đun nấu, làm nhiên liệu cho các nhà máy luyện kim, gốm sứ, nhà máy điện,…

+ Propane, butane là thành phần chính của khí hoá lỏng (LPG) được dùng để đun nấu, làm nhiên liệu cho một số động cơ, chạy máy phát điện,…

+ Xăng, dầu hoả, dầu diesel với thành phần chính là các alkane ở thể lỏng được sử dụng làm nhiên liệu cho các loại phương tiện giao thông vận tải và nhiều loại động cơ khác.