X

Soạn văn lớp 11

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền ngắn nhất


Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền

Với các mẫu Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền hay, ngắn gọn nhất sẽ giúp học sinh nắm được nội dung chính của các tác phẩm qua đó dễ dàng soạn văn lớp 11 hơn.

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền ngắn nhất - Ngữ văn lớp 11

A/ Nội dung bài Chiếu cầu hiền

Chiếu cầu hiền là một văn kiện lịch sử quan trọng thể hiện chủ trương đúng đắn của nhà Tây Sơn, cũng như ngợi ca tầm nhìn chiến lược và tình cảm đại lượng của vua Quang Trung trong việc vận động trí thức Bắc Hà tham gia xây dựng đất nước.

B/ 5 mẫu Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền - mẫu 1

“Chiếu cầu hiền” được viết khoảng năm 1788 - 1789 nhằm thuyết phục sĩ phu Bắc Hà, các trí thức triều đại Lê -Trịnh ra công tác với triều đại Tây Sơn. Đầu tiên, Ngô Thì Nhậm đã nêu ra mối quan hệ giữa hiền tài với thiên tử - hiền tài là sứ giả của thiên tử. Nhưng thực tế bấy giờ lại ngược lại, họ hoặc là trốn tránh không ra giúp nước hoặc là làm việc không đúng năng lực của mình. Điều đó chẳng khác nào làm trái với ý trời - có tài mà không được đời dùng. Từ đó là những đường lối cầu hiền vô cùng tiến bộ. Con đường cầu hiền theo vua Quang Trung là tiến cử với ba cách: tự mình dâng thư tỏ bày công việc, các quan tiến cử, dâng thư tự tiến cử.

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền - mẫu 2

Năm 1788, sau khi nhà Lê - Trịnh sụp đổ, Ngô Thì Nhậm đã đi theo nghĩa quân Tây Sơn. Nguyễn Huệ đánh bại quân Thanh, lên ngôi hoàng đế và lấy hiệu là Quang Trung. Ngô Thì Nhậm được Quang Trung giao cho viết “Chiếu cầu hiền” để kêu gọi sĩ phu Bắc Hà ra giúp nước cứu đời. Hiền tài cũng giống như ngôi sao sáng trên trời cao. Người hiền sẽ là sứ giả của thiên tử. Nhưng trong hoàn cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, có người thì mai danh ẩn tích bỏ phí tài năng “trốn tránh việc đời”. Có người ra làm quan thì sợ hãi, im lặng như bù nhìn “không dám lên tiếng”, hoặc làm việc cầm chừng “đánh mõ, giữ cửa”. Có kẻ “ra biển vào sông, chết đuối trên cạn mà không biết, dường như muốn lẩn tránh suốt đời”. Từ đó, vua Quang Trung đưa ra đường lối cầu hiền đúng đắn, kêu gọi người tài ra giúp nước cứu đời.

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền - mẫu 3

“Chiếu cầu hiền” của vua Quang Trung do Ngô Thì Nhậm viết thay vào khoảng năm 1788 - 1789 nhằm thuyết phục sĩ phu Bắc Hà, tức các trí thức của triều đại cũ (Lê - Trịnh) ra cộng tác với triều đại Tây Sơn. Trước hết, tác giả đã nêu ra mối quan hệ giữa thiên tử và hiền tài. Sau đó là ứng xử của hiền tài trước thực trạng đất nước còn nhiều khó khăn. Cuối cùng là đường lối cầu hiền của vua Quang Trung.

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền - mẫu 4

Chiếu cầu hiền” được Ngô Thì Nhậm viết thay vua Quang Trung vào khoảng năm 1788 - 1789. Đầu tiên, tác giả đã nêu ra quan điểm hiền tài giống như sứ giả của thiên tử. Nhưng trong hoàn cảnh đất nước khó khăn lúc bấy giờ, các sĩ phu Bắc Hà hoặc là mai danh ẩn tích bỏ phí tài năng “trốn tránh việc đời”. Hoặc là ra làm quan thì sợ hãi, im lặng như bù nhìn “không dám lên tiếng” hoặc làm việc cầm chừng “đánh mõ, giữ cửa”. Thậm chí có kẻ “ra biển vào sông, chết đuối trên cạn mà không biết, dường như muốn lẩn tránh suốt đời”. Từ đó vua Quang Trung đưa ra tư tưởng dân chủ tiến bộ, chính sách cầu hiền đúng đắn.

Tóm tắt bài Chiếu cầu hiền - mẫu 5

Năm 1788, Lê Chiêu Thống rước quân Thanh vào xâm lược nước ta. Nguyễn Huệ lên ngôi, quét sạch quân Thanh. Triều Lê sụp đổ, trước sự kiện ấy, một số bề tôi của triều Lê đã bỏ trốn hoặc đi ở ẩn. Quang Trung giao cho Ngô Thì Nhậm thay mình viết “Chiếu cầu hiền” nhằm thuyết phục sĩ phu Bắc Hà, tức các tri thức của triều đại cũ (Lê – Trịnh) ra cộng tác với triều đại Tây Sơn. Ngô Thì Nhậm lấy ý từ câu nói của Khổng Tử trong Luận ngữ để thuyết phục các sĩ phu Bắc Hà. Ông ví người hiền: Như sao sáng trên trời. Sao sáng ắt chầu về ngôi Bắc Thần (ngôi vua). Tức là tác giả nhấn mạnh: giữa thiên tử và người hiền tài có mối quan hệ khăng khít, người hiền là do thiên sử sử dụng, nếu không làm như vậy là trái với đạo trời. Tác giả có nói lên thực tế cách ứng xử của hiền tài Bắc Hà và thực trạng đất nước ta lúc bấy giờ. Các sĩ phu mai danh ẩn tích bỏ phí tài năng “Trốn tránh việc đời. Có một số sĩ phu ra làm quan thì sợ hãi, im lặng như bù nhìn “không dám lên tiếng”, hoặc làm việc cầm chừng “đánh mõ, giữ cửa”. Còn một số sĩ phu thì đi tự tử “ra biển vào sông”. Trong khi đó nhu cầu của đất nước đang rất cần người hiền bởi bối cảnh đất nước đang còn gặp nhiều khó khăn. Từ đó, vua Quang Trung đề ra tư tưởng dân chủ tiến bộ đường lối cầu hiền đúng đắn. Cuối cùng tác giả kêu gọi người có tài đức cố gắng hãy cùng triều đình phục vụ sự nghiệp đất nước và hưởng phúc lâu dài.

C/ Hoàn cảnh sáng tác và Giá trị

- Hoàn cảnh sáng tác: Bài chiếu được viết vào khoảng những năm 1788- 1789 nhằm thuyết phục các sĩ phu Bắc Hà, tức các trí thức của triều đại cũ (Lê- Trịnh) ra cộng tác với triều đại Tây Sơn. 

- Giá trị nội dung: Tác phẩm là một văn kiện quan trọng thể hiện chủ trương đúng đắn của Nguyễn Huệ nhằm động viên trí thức Bắc Hà tham gia xây dựng đất nước.

- Giá trị nghệ thuật: 

+ Lập luận chặt chẽ, hợp lí, thuyết phục.

+ Lời lẽ khiêm nhường, chân thành.

+ Sử dụng điển cố, hình ảnh ẩn dụ.

+ Từ ngữ giàu sức gợi, tạo cảm giác trang trọng cho lời kêu gọi.

Xem thêm các bài tóm tắt ngữ văn lớp 11 chọn lọc, hay khác: