Soạn bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc - Phần 1: Tác giả Nguyễn Đình Chiểu ngắn nhất
Soạn bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc - Phần 1: Tác giả Nguyễn Đình Chiểu
PHẦN 1: Tác giả
Câu 1 (trang 59 sgk Văn 11 Tập 1):
- Những nét chính về cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu:
+ Ông sinh năm 1822, mất 1888, xuất thân trong gia đình nhà Nho.
+ năm 1843, đỗ tú tài
+ 1846, ra Huế học – mẹ mất – bỏ thi về chịu tang – bị mù
+ Về Gia Định mở trường dạy học, bốc thuốc, làm thơ
+ Pháp đánh vào Gia Định, ông về Ba Tri và hết lòng với nước, với dân cho đến hơi thở cuối cùng.
- Cuộc đời của nhà thơ tuy phải chịu nhiều đau thương, bệnh tật, công danh giang dở nhưng ông là một tấm gương sáng cao đẹp về nhân cách, nghị lực và ý chí, về lòng yêu nước, thương dân cùng thái độ kiên trung, bất khuất trước kẻ thù xâm lược
Câu 2 (trang 59 sgk Văn 11 Tập 1):
- Lí tưởng đạo đức, nhân nghĩa của Nguyễn Đình Chiểu
+ Nhân: lòng yêu thương con người, sẵn sàng cưu mang con người trong cơn hoạn nạn.
+ Nghĩa: mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người
+ Đạo lí làm người của ông mang tinh thần nhân nghĩa của đạo Nho nhưng lại đậm đà tính nhân dân và truyền thống dân tộc
+ Những mẫu người lí tưởng trong sáng tác của ông là những con người nhân hậu, ngay thẳng, thủy chung, dám đấu tranh với các thế lực tàn bạo, cứu độ nhân thế
- Nội dung của lòng yêu nước, thương dân
+ Thơ văn chống Pháp của ông ghi lại chân thực một thời đại đau thương của đất nước, tố cáo tội ác kẻ thù: Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ trong trận vong Lục tỉnh,...
+ Khích lệ lòng căm thù giặc và ý chí cứu nước của nhân dân ta
+ Biểu dương các anh hùng, nghĩa sĩ đã chiến đấu vì đất nước: Văn tế Trương Định, Kì Nhân Sư trong Ngư Tiều y thuật vấn đáp
- Nghệ thuật thơ văn mang đậm dấu ấn của người dân Nam Bộ thể hiện ở:
+ những câu văn mang đậm nét của lời ăn tiếng nói mộc mạc, giản dị, lối thơ thiên về kể
+ hình ảnh mỗi nhân vật trong các tác phẩm của ông đều mang đậm chất của người Nam Bộ
Câu 3 (trang 59 sgk Văn 11 Tập 1):
- Nguyễn Đình Chiểu và Nguyễn Trãi đều có những điều gần gũi về tư tưởng nhân nghĩa: tất cả vì nhân dân
+ Nguyễn Trãi lấy cái nền tảng của sự nhân nghĩa là ở dân Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân nhưng đến Nguyền Đình Chiểu thì phạm trù nhân nghĩa mới thực sự mở rộng đến nhân dân, gần gũi thực sự với nhân dân
+ Với Nguyễn Đình Chiểu, nhân chính là lòng yêu thương con người, sẵn sàng cưu mang con người trong cơn hoạn nạn còn nghĩa là những mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người trong xã hội
- Như vậy ở Nnguyễn Đình Chiểu tư tưởng nhân nghĩa đã có bước tiến dài
Luyện tập
- Nhận định trên của Xuân Diệu đã khái quát rất rõ về tình cảm, tấm lòng của Nguyễn Đình Chiểu đối với nhân dân.
+ Tấm lòng yêu nước thương dân trong ông chính là một điều khiến ông luôn lo nghĩ trong lòng
+ Khi viết về nhân dân, ông luôn dùng cả một tấm lòng nhiệt thành, trân trọng và nâng niu nhất
+ Tác giả tìm thấy được vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc, giản dị,để khẳng định và ngợi ca những nét đẹp ấy.
- Nguyễn Đinh Chiểu còn luôn ca ngợi tinh thân yêu nước sâu sắc và nồng cháy trong họ và luôn dành cho họ sự ưu ái, kính mến trong lòng và trong các tác phẩm của ông.
