Soạn bài Câu cá mùa thu (Thu điếu) ngắn gọn - Soạn văn lớp 11
Soạn bài Câu cá mùa thu (Thu điếu) ngắn nhất năm 2021
Với Soạn bài Câu cá mùa thu (Thu điếu) ngắn gọn nhất Ngữ văn lớp 11 năm 2021 mới sẽ giúp các bạn học sinh dễ dàng soạn văn lớp 11. Ngoài ra, bản soạn văn lớp 11 này còn giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm để giúp bạn nắm vững được kiến thức văn bản trước khi đến lớp.
A. Soạn bài Câu cá mùa thu (Thu điếu) (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 22 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):
- Điềm nhìn cảnh thu xuất phát từ “ao thu”
- Từ điểm nhìn ấy, cảnh thu mở ra nhiều hướng thật sinh động từ gần đến cao xa: “thuyền câu bé tẻo teo” trong “ao thu” đến “tầng mây lơ lửng” rồi lại tiếp tục từ cao xa trở lại gần: “trời xanh ngắt” quay trở về với thuyền câu, ao thu
=> Bức tranh mùa thu toàn diện: từ một khoảng ao, cảnh sắc mùa thu mở ra sinh động theo nhiều hướng
Câu 2 (trang 22 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):
- Từ ngữ, hình ảnh gợi nét riêng mùa thu: sóng biếc, lá vàng trước gió, tầng mây lơ lửng, trời xanh, ngõ trúc…
- Đó là cảnh thu đặc trưng tiêu biểu cho cảnh thu làng quê miền đồng bằng Bắc Bộ
Câu 3 (trang 22 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):
Không gian trong câu cá mùa thu:
- Hình ảnh:
+ Những hình ảnh đặc trưng của mùa thu xuất hiện với sóng biếc, lá vàng trước gió, tầng mây lơ lửng
+ Hình ảnh làng quê quen thuộc: “ngõ trúc quanh co”
- Âm thanh: Tiếng cá “đớp động dưới chân bèo, tiếng động rất khẽ, rất nhẹ
- Chuyển động: Những chuyển động nhẹ nhàng: “hơi gợn tí”, “khẽ đưa vèo”,..
- Màu sắc: sắc vàng của mùa thu, sắc xanh của trời nước
=> Không gian trong câu cá mùa thu gợi tình yêu quê hương thiết tha cùng cảm giác buồn, suy tư trước thời cuộc
Câu 4 (trang 22 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):
- Cách gieo vần đặc biệt ở chỗ, tác giả chủ yếu gieo vần chân (vần cuối câu), hiệp vần “eo”
- Cách gieo vần gợi cảm giác về cảnh thu đẹp nhưng tĩnh lặng, trầm buồn, đồng thời gợi cảm giác nhỏ bé, sự trăn trở trong tâm trạng
Câu 5 (trang 22 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):
Qua bài thơ, ta cảm nhận được Nguyễn Khuyến:
+ Là một người yêu và hòa hợp với thiên nhiên làng cảnh Việt Nam thông qua những quan sát tinh tế, tỉ mỉ
+ Có tấm lòng yêu đất nước thiết tha, mang tâm sự đau buồn trước tình cảnh đất nước đau thương
Luyện tập (trang 22 sgk Ngữ văn 11 Tập 1)
Bài 1
- Cái hay của nghệ thuật sử dụng từ ngữ:
+ Cách gieo vần chân ( hiệp vần “eo”) gợi sự nhỏ bé, tĩnh lặng
+ Sử dụng động từ, tính từ tinh tế, chọn lọc
+ Sáng tạo trong cách kết hợp từ: “khẽ đưa vèo”, “hơi gợn tí”,…
+ Sử dụng từ láy “đắt”
=> Khắc họa tinh tế cảnh thu và tình thu
Bài 2
HS học thuộc và đọc diễn cảm
B. Tác giả
- Tên Nguyễn Khuyến (1835 - 1909)
- Quê quán: Nam Định
- Ông xuất thân trong một gia đình nhà Nho nghèo từng đỗ đầu ba kì thi Hương, Hội, Đình nên được mệnh danh là Tam nguyên Yên Đổ
- Ông chỉ làm quan hơn 10 năm sau cáo quan về quê, phần lớn cuộc đời Nguyễn Khuyến là dạy học sống thanh bạc ở quê nhà
- Nhưng Nguyễn Khuyến không được yên thân, thực dân Pháp tìm mọi thủ đoạn để mua chuộc nhưng trước sau Nguyễn Khuyến bày tỏ thái độ kiên quyết không hợp tác
⇒ Nguyễn Khuyến là người có tài năng cốt cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước thương dân
- Phong cách nghệ thuật:
+ Về nội dung:
• Thể hiện tình yêu quê hương đất nước
• Tấm lòng ưu ái với dân với nước
• Phản ánh cuộc sống chất phác, khổ cực của người lao động
• Châm biếm đả kích thực dân Pháp
+ Về nghệ thuật:
• Sử dụng nhuần nhuyễn các thể thơ, việt hóa sâu sắc những thể loại thơ Đường luật
• Ngôn ngữ hết sức bình dị, dân dã mà tinh tế, tài hoa
• Có biệt tài sử dụng từ láy và các hư từ
⇒ Nguyễn Khuyến là nhà thơ Nôm xuất sắc, nhà thơ của làng cảnh Việt Nam, nhà thơ lớn của nền văn học trung đại
- Tác phẩm chính:
+ Nguyễn Khuyến có hơn 800 bài gồm chữ Hán và chữ Nôm với nhiều thể loại phong phú: thơ, văn, câu đối.
+ chủ yếu được sáng tác lúc ông từ quan về quê dạy học .
C. Tác phẩm Câu cá mùa thu (Thu điếu)
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
+ Vị trí: nằm trong chùm ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến
+ Hoàn cảnh sáng tác: được sáng tác khi tác giả về ở ẩn tại quê nhà
- Thể thơ: 7 chữ
- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
- Bố cục:
+ Phần 1 (hai câu đầu): giới thiệu việc câu cá mùa thu
+ Phần 2 (bốn câu tiếp): cảnh thu ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ
+ Phần 3 (còn lại): tâm trạng của tác giả
- Giá trị nội dung:
+ Bài thơ là bức tranh cảnh sắc mùa thu ở đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời cho thấy tình yêu thiên nhiên, đất nước cùng tâm trạng đau xót của tác giả trước thời thế
- Giá trị nghệ thuật:
+ Nghệ thuật sử dụng từ ngữ đạt mức tinh tế, trong sáng và giàu phẩm chất nghệ thuật
+ Nghệ thuật sử dụng từ láy, cách gieo vần chọn vần, tả cảnh ngụ tình lồng ghép vào nhau.
