Cách giải bài tập Oxit bazơ tác dụng với axit hay, chi tiết

Cách giải bài tập Oxit bazơ tác dụng với axit hay, chi tiết

Haylamdo biên soạn và sưu tầm Cách giải bài tập Oxit bazơ tác dụng với axit hay, chi tiết môn Hoá học lớp 9 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập Hóa 9.

Lý thuyết và Phương pháp giải

       Oxit bazơ + axit → muối + nước

VD: FeO + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂O

CuO + HCl → CuCl₂ + H₂O

Phương pháp giải bài tập oxit bazơ tác dụng với axit:

- Bước 1: Viết PTHH.

- Bước 2: Tính toán theo PTPU (có thể đặt ẩn).

- Bước 3: Tính toán theo yêu cầu của đề bài.

Bài tập vận dụng

Bài 1: Cho 4,48g oxit bazơ CaO tác dụng vừa đủ với axit H₂SO₄. Sau khi cô cạn sản phẩm, thu được bao nhiêu gam muối khan?

Hướng dẫn:

- Bước 1: Viết PTHH

        CaO + H₂SO₄ → CaSO₄ + H₂O

- Bước 2: Tính toán theo PTPU

        Theo phương trình phản ứng: n_CaO = n_CaSO4

        Theo đề bài:

⇒ n_CaSO4 = 0,08 (mol)

- Bước 3: Tính toán theo yêu cầu của đề bài

        Vậy m_{muối khan} = m_CaSO4 = 0,08.136 = 10,88 (gam)

Bài 2: Hòa tan hoàn toàn 2,81 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, ZnO trong 500 ml H₂SO₄ 0,1 M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối sunfat khan thu được khi cô cạn dung dịch có khối lượng là bao nhiêu?

Hướng dẫn:

♦ Cách 1 (Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng)

- Bước 1: Viết PTHH

        Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O       (1)

        MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O       (2)

        ZnO + H₂SO₄ → ZnSO₄ + H₂O       (3)

- Bước 2+3: Tính toán theo PTPU và tính kết quả theo yêu cầu của đề bài

        Từ 3 PTHH trên, ta thấy n_H2SO4 = n_H2O = 0,1.0,5 =0,05 (mol)

        Theo định luật bảo toàn khối lượng, ta có:

            m_oxit + m_H2SO4 = m_muối + m_H2O

⇒ m_muối =(m_oxit + m_H2SO4) - m_H2O= (2,81 + 0,05.98) – 0,05.18 = 6,81 g

Vậy khối lượng muối khan thu được sau phản ứng là 6,81 g

♦ Cách 2 (Phương pháp tăng giảm khối lượng)

        Áp dụng tăng giảm khối lượng, ta thấy 1 O được thay thế bởi 1 nhóm SO₄:

        Fe₂O₃ → Fe₂(SO₄)₃

        MgO → MgSO₄

        ZnO → ZnSO₄

⇒ 1 mol oxit tăng 96-16 = 80 g

⇒ Khối lượng muối sau phản ứng là:

m_muối = m_oxit + n_H2SO4 . 80 =2,81 + 0,1.0,5.80 = 6,81 g

Nhận xét:

-Trong phản ứng của oxit bazơ tác dụng với axit H₂SO₄ thì n_H2SO4 = n_H2O

⇒ Tương tự, trong phản ứng của oxit bazơ tác dụng với axit HCl thì n_HCl = 2.n_H2O

VD: Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

-Trong bài toán oxit bazơ tác dụng với axit ta có thể áp dụng phương pháp bảo toàn khối lượng.

        m_oxit + m_axit = m_muối + m_nước

-Trong bài toán oxit bazơ tác dụng với axit ta có thể áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng.

⇒ Với axit H₂SO₄, ta có công thức: m_muối = m_oxit + 80. n_H2SO4

⇒ Với axit HCl, ta có công thức: m_{muối clorua} = m_oxit + 27,5.n_HCl

Bài 3: Hòa tan hoàn toàn 2,8 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, CuO cần dùng 200 ml HCl 0,5M. Hỗn hợp muối clorua khan thu được khi cô cạn dd có khối lượng là bao nhiêu?

Hướng dẫn:

♦ Cách 1 (Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng)

    Ta biết n_HCl = 2.n_H2O = 0,5.0,2 = 0,1 (mol)

⇒ n_H2O = 0,05 (mol)

    Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

        m_oxit + m_{axit clohiđric} = m_{muối clorua} + m_nước

        m_{muối clorua} = (m_oxit + m_{axit clohiđric}) - m_nước

        m_{muối clorua} = (2,8 + 0,1.36,5) - 0,05.18 = 5,55 g

    Vậy khối lượng muối khan thu được là 5,55 g.

♦ Cách 2 (Phương pháp tăng giảm khối lượng)

    Ta có: n_HCl = 0,2.0,5 = 0,1 mol.

    Áp dụng công thức

        m_{muối clorua} = m_oxit + 27,5.n_HCl

        m_{muối clorua} = 2,8 + 27,5.0,1 = 5,55 g