Tìm nghiệm nguyên, biết: 12x2 + 6xy + 3y2 = 28(x + y).
Câu hỏi:
Trả lời:
Ta có:
12x2 + 6xy + 3y2 = 28(x + y)
⇔ 12x2 + 6xy + 3y2 – 28(x + y) = 0
⇔ 3y2 + 2y(3x – 14) + 12x2 – 28x = 0 (1)
Xem (1) là phương trình bậc 2 ẩn y
Thì (1) có nghiệm nguyên khi và chỉ khi ∆’ là số chính phương
∆’ = (3x – 14)2 – 3(12x2 – 28x) = 9x2 – 84x + 196 – 36x2 + 84x
= 196 – 27x2 = k2 ≥ 0
Suy ra 27x2 ≤ 196 hay x2 ≤ 7,26
Do đó x ∈ {0; 1; 2; –1; –2}
+) Thay x = 0 vào (1) ta có
3y2 + 2y(3 . 0 – 14) + 12 . 02 – 28 . 0 = 0
⇔ 3y2 – 28y = 0
⇔ y(3y – 28) = 0
(vì y ∈ ℤ)
+) Thay x = 1 vào (1) ta có
3y2 + 2y(3 . 1 – 14) + 12 . 12 – 28 . 1 = 0
⇔ 3y2 – 22y – 16 = 0
⇔ (y – 8)(2y + 3) = 0
(vì y ∈ ℤ)
+) Thay x = –1 vào (1) ta có
3y2 + 2y[3 . (–1) – 14] + 12 . (–1)2 – 28 . (–1) = 0
⇔ 3y2 – 34y + 40 = 0
⇔ (y – 10)(3y + 4) = 0
(vì y ∈ ℤ)
+) Thay x = 2 vào (1) ta có
3y2 + 2y(3 . 2 – 14) + 12 . 22 – 28 . 2 = 0
⇔ 3y2 – 8y – 8 = 0 (không có nghiệm y nguyên)
+) Thay x = –2 vào (1) ta có
3y2 + 2y[3 . (–2) – 14] + 12 . (–2)2 – 28 . (–2) = 0
⇔ 3y2 – 20y + 80 = 0 (vô nghiệm)
Vậy phương trình có nghiệm x, y nguyên là (0; 0), (1; 8), (–1; 10).