Dạng bài tập gọi tên hợp chất hữu cơ - Hoá học lớp 11

Dạng bài tập gọi tên hợp chất hữu cơ

Với Dạng bài tập gọi tên hợp chất hữu cơ Hoá học lớp 11 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập gọi tên hợp chất hữu cơ từ đó đạt điểm cao trong bài thi môn Hoá học lớp 11.

A. Phương pháp giải & Ví dụ minh họa

Bước 1: Chọn mạch cacbon chính. Đó là mạch cacbon dài nhất hoặc ít cacbon nhưng chứa nối đôi, nối ba, nhóm thế, nhóm chức, …

Bước 2: Đánh số thứ tự các nguyên tử cacbon trong mạch chính xuất phát từ phía gần nhóm chức, nối đôi, nối ba, nhóm thế, mạch nhánh.

Quy tắc đánh số, theo thứ tự sau:

+) Nhóm chức → nối đôi → nối ba → mạch nhánh

+) Đối với hợp chất tạp chức thì ưu tiên lần lượt:

        Axit → andehit → rượu

Bước 3: Xác định nhóm thế và vị trí của chúng trên mạch cacbon chính.

Bước 4: Gọi tên

+) Trước tiên gọi tên các nhóm thế và vị trí của chúng trên mạch cacbon chính, cuối cùng gọi tên hợp chất ứng với mạch cacbon chính.

Chú ý: Mạch cacbon phải liên tục, không có nguyên tố khác chen vào giữa, ví dụ: CH₃-CH₂-O-CH(CH₃)2 có 2 mạch cacbon, đều là mạch thẳng.

+) Nếu có nhiều nhóm thế giống nhau thì gộp chúng lại và thêm từ đi (2), tri (3), tetra (4), penta (5), …

+) Theo qui ước: con số chỉ vị trí nhóm thế đặt trước tên gọi của nó, con số chỉ vị trí nối đôi, nối ba, nhóm chức (ở mạch cacbon chính) đặt ở phía sau.

Ví dụ minh họa

Bài 1:

Hướng dẫn:

a/ 4- metylpen -3-en-1-al

b/ 3-metylbut-1-en

c/ 4-brompen-2-en

d/ 3–hidroxylbutanoic

Bài 2:

a/ CHCl₂ - CHCl₂.

b/ Cl – CH₂ – CH – CH – CH₃

                    CH₃    CH₃

c/ CH₃ - CH₂-Br

d/ CH₃ CH₂-O-CH₂CH₃

Hướng dẫn:

a/ 1, 1, 2, 2 – tetracloetan

b/ 1 - clo , 2 , 3 – đimetylbutan

c/ etyl bromua

d/ đietyl ete

Khi biết tên gọi viết công thức cấu tạo

Căn cứ vào đuôi của tên gọi để xác định chất ứng với mạch cacbon chính ( đọc ngược).

Bài 3:

a/ 1, 1, 2, 2-tetracloetan:

b/ 1- clo – 2, 3- đimetylbutan:

c/ 4-clo- 2, 4- đimetylpent-2-en:

d/ Isopropylxiclohexan:

e/ 4-metylpent-2-in

B. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1: Chất X có công thức CH₃ – CH(CH₃) – CH = CH₂. Tên thay thế của X là

A. 2-metylbut-3-en        B. 3-metylbut-1-in.

C. 3-metylbut-1-en        D. 2-metylbut-3-in

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 2: Hợp chất CH₃CH(OH)CH₂CH₂CH₃ có tên gọi là

A. but- 2-ol        B. pent- 2-ol

C. isopentan        D. pent- 4-ol

Lời giải:

Đáp án: B

Bài 3: Hợp chất (CH₃)₂CHCH₂C(CH₃)₃ có tên gọi là

A. 2,2,4-trimetylpentan        B. 2,2,4,4-tetrametytan

C. 2,4,4-trimetyltan        D. 2,4,4,4-tetrametylbutan

Lời giải:

Đáp án: A

Bài 4: 2-metylbutan là tên gọi của hợp chất nào sau đây:

A. (CH₃)₂CHCH₂CH₃        B. (CH₃)₂CHCH₃

C. CH₃CHCH₂CH₂CH₃        D. CH₃-C(CH₃)₂-CH₃

Lời giải:

Đáp án: A

Bài 5: CTCT sau có tên gọi là :

A. 2,2,4-trimetyl pentan.        B. 2,4-trimetyl petan.

C. 2,4,4-trimetyl pentan.        D. 2-đimetyl-4-metyl

Lời giải:

Đáp án: A

Bài 6: Tên gọi của CH₂=C(CH₂)CH₂-CH₃

A. 2-metylbut-1-en        B. 2-metylbut-2-en

C. 2-metylbut-1-en        D. 2-metylbut-2-en

Lời giải:

Đáp án: A

Bài 7: Tên gọi 3,3-đimetylbut-1-en là của hợp chất nào:

A. CH₂=CH-CH(CH₃)-CH₃

B. CH₂=CH-C(CH₃)₂-CH₃

C. CH₂=C(CH₃)-CH(CH₃)-CH₃

D. CH₂=CH₂-C(CH₃)₂-CH₃

Lời giải:

Đáp án: B

Bài 8: Tên gọi của CH₃ – C ≡ C - CH₂ - CH₃ là

A. 2- metyl- but- 2in        B. Pent-3-in

C. But-2-in        D. Pent-2-in

Lời giải:

Đáp án: D