Phản ứng thủy phân muối - Hoá học lớp 11

Phản ứng thủy phân muối

Với Phản ứng thủy phân muối Hoá học lớp 11 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập Phản ứng thủy phân muối từ đó đạt điểm cao trong bài thi môn Hoá học lớp 11.

A. Phương pháp giải & Ví dụ minh họa

+ Viết phương trình điện li các chất tạo thành ion, nhận xét khả năng thủy phân trong nước của các ion vừa tạo thành.

+ Ion gốc của axit yếu thủy phân trong nước tạo môi trường bazơ.

+ Ion gốc của bazơ yếu thủy phân trong nước tạo môi trường axit.

+ Ion gốc của axit mạnh và ion gốc của bazơ mạnh không bị thủy phân trong nước, đóng vai trò trung tính.

Ví dụ minh họa

Bài 1: Giải thích môi trường của các dung dịch muối: Fe₂(SO₄)₃; KHSO₄; NaHCO₃; K₂S; Ba(NO₃)₂; CH₃COOK.

Hướng dẫn:

+ Fe₂(SO₄)₃ → 2Fe³⁺ + 3SO₄^2-

Fe³⁺ + H₂O ⇔ Fe(OH)²⁺ + H⁺

⇒ Môi trường axit

+ KHSO₄ → K⁺ + HSO₄^-

HSO₄^- + H₂O ⇔ SO₄^2- + H₃O⁺

⇒ Môi trường axit

+ NaHCO₃ → Na⁺ + HCO₃^-

HCO₃^- + H₂O ⇔ CO₃^2- + H₃O⁺

HCO₃^- + H₂O ⇔ H₂CO₃ + OH^-

⇒ Môi trường trung tính

+ K₂S → 2K⁺ + S^2-

S^2- + H₂O ⇔ HS^- + OH^-

⇒ Môi trường bazo

+ Ba(NO₃)₂ → Ba²⁺ + 2NO₃^-

⇒ Môi trường trung tính

+ CH₃COOK → CH₃COO^- + K⁺

CH₃COO^- + H₂O ⇔ CH₃COOH + OH^-

⇒ Môi trường bazo.

Bài 2: Chỉ dung quỳ tím nhận biết các dung dịch sau:

a) HCl, Na₂SO₄, Na₂CO₃, Ba(OH)₂, FeCl₃

b) H₂SO₄, HNO₃, NH₄Cl, Ba(NO₃)₂, NaOH, Ba(OH)₂.

Hướng dẫn:

a.

Phương trình phản ứng:

Na₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄↓ + 2NaOH

Ba(OH)₂ + FeCl₃ → Fe(OH)₃ ↓ + BaCl₂

b.

Phương trình phản ứng:

Ba(NO₃)₂ + H₂SO₄ → BaSO₄↓ + HNO₃

Ba(OH)₂ + H₂SO₄ → BaSO₄↓ + H₂O

Ba(OH)₂ + NH₄Cl → BaCl₂ + NH₃↑ + H₂O

Bài 3: Cho vào mỗi ống dung dịch sau đây một mẩu quì tím

NaCl(1) ; NH₄Cl(2) ; NaHSO₄ (3) ; Na₂S(4) ; CH₃COONa(5). Nhận xét đúng là

A. 1, 2 không làm đổi màu quì tím

B. 3, 5 làm quì tím hóa xanh

C. 2, 3 làm quì tím hóa đỏ

D. 1,5 làm quì tím hóa xanh

Hướng dẫn:

Đáp án C

Bài 4: Đặc điểm nào dưới đây không phải là của phản ứng thủy phân?

A. Luôn luôn là phản ứng thuận nghịch.

B. Những chất thủy phân được luôn có môi trường pH < 7.

C. Sau phản ứng luôn có axit hoặc bazơ.

D. Những chất thủy phân được không thể có môi trường trung tính.

Hướng dẫn:

Đáp án B

B. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1: Dung dịch chất nào dưới đây có pH > 7?

A. Na₂CO₃,        B. Na₂SO₄        C. NaHSO₄        D. NH₄NO₃

Lời giải:

Đáp án: A

Bài 2: Chọn nhận xét đúng

A. Dung dịch Na₂S có pH = 7

B. Dung dịch NaCl có pH = 7

C. Dung dịch Na₂SO₃ có pH < 7

D. Dung dịch Na₂SO₄ có pH > 7

Lời giải:

Đáp án: B

Bài 3: Phản ứng thủy phân của muối

A. Là phản ứng giữa muối và nước.

B. Là phản ứng trao đổi giữa các ion với nhau.

C. Là phản ứng trao đổi ion giữa muối và nước.

D. Là phản ứng thủy phân của các ion.

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 4: Câu kết luận nào sau đây không đúng?

A. Muối tạo bởi bazơ mạnh-axit mạnh: dung dịch trung tính (pH = 7, không đổi màu chất chỉ thị).

B. Muối tạo bởi bazơ mạnh-axit yếu: dung dịch có tính axit (pH < 7, làm quì tím hoá đỏ).

C. Muối tạo bởi bazơ yếu-axit mạnh: dung dịch có tính axit (pH < 7, làm quì tím hoá đỏ).

D. Muối tạo bởi bazơ mạnh-axit yếu: dung dịch có tính bazơ (pH > 7, làm quì tím hoá xanh và phenolphtalein hoá hồng.

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 5: Cho các muối sau: CuSO₄, KCl, NH₄NO₃, (NH₄)₂S, Na₂SO₄, K₂CO₃, Al₂(SO₄)₃, Fe(NO₃)₃. Có bao nhiêu muối bị thủy phân khi hòa tan vào nước?

A.3        B. 4        C.5        D.6

Lời giải:

Đáp án: D

Bài 6: Dung dịch chất nào dưới đây có pH = 7?

A. NaF        B. Cu(NO₃)₂        C. KBr        D. SnCl₂

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 7: Dung dịch chất nào dưới đây có pH < 7?

A. KNO₃        B. Cu(NO₃)₂        C. CH₃COONa        D. NaNO₂

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 8: Đặc điểm nào dưới đây không phải là của phản ứng thủy phân?

A. Luôn luôn là phản ứng thuận nghịch.

B. Những chất thủy phân được luôn có môi trường pH < 7.

C. Sau phản ứng luôn có axit hoặc bazơ.

D. Những chất thủy phân được không thể có môi trường trung tính.

Lời giải:

Đáp án: B

Bài 9: Cho các chất sau: CH₃COONa, NH₄Cl, NaCl, Na₂S, Na₂SO₃, KCl, Cu(NO₃)₂, FeCl₃, K₂SO₄. Có bao nhiêu chất khi tan trong nước tạo dung dịch có môi trường axit?

A.2        B. 3        C.4        D.5

Lời giải:

Đáp án: B

Bài 10: Cho các muối sau: CuSO₄, KCl, NH₄NO₃, (NH₄)₂S, Na₂SO₄, K₂CO₃, Al₂(SO₄)₃, Fe(NO₃)₃. Có bao nhiêu muối bị thủy phân khi hòa tan vào nước?

A.3        B. 4        C.5        D.6

Lời giải:

Đáp án: D