Viết và cân bằng phương trình hóa học Nhóm Nitơ - Hoá học lớp 11

Viết và cân bằng phương trình hóa học Nhóm Nitơ

Với Viết và cân bằng phương trình hóa học Nhóm Nitơ Hoá học lớp 11 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập Viết và cân bằng phương trình hóa học Nhóm Nitơ từ đó đạt điểm cao trong bài thi môn Hoá học lớp 11.

A. Phương pháp giải & Ví dụ minh họa

- Cân bằng phản ứng oxi hoá - khử theo phương pháp thăng bằng ion – electron cũng phải đảm bảo nguyên tắc: tổng electron mà chất khử cho bằng tổng electron mà chất oxi hoá nhận (như ở phương pháp thăng bằng electron).Chỉ khác là chất oxi hoá, chất khử viết dưới dạng ion.

Cần nhớ: Chất kết tủa (không tan), chất khí (chất dễ bay hơi), chất ít điện li (H₂O) phải để dạng phân tử.

- Tuỳ theo môi trường phản ứng là axit, bazơ hoặc trung tính mà sau khi xác định nhường, nhận electron ta phải cân bằng thêm điện tích hai vế.

- Nếu phản ứng xảy ra trong môi trường axit, ta thêm H⁺ vào vế nào dư oxi, vế còn lại thêm H₂O.

- Nếu phản ứng xảy ra trong môi trường bazơ, ta thêm OH^- vào vế nào thiếu oxi, vế còn lại thêm H₂O.

- Nếu phản ứng xảy ra trong môi trường nước thì nếu tạo axit ta cân bằng như môi trường axit, nếu tạo bazơ ta cân bằng như môi trường bazơ.

- Nhân hệ số cho hai quá trình nhường và nhận electron sao cho: số electron nhường ra của chất khử bằng số electron nhận vào của chất oxi hoá.

- Kiểm tra số nguyên tố ở hai vế.

Ví dụ minh họa

Bài 1: Cân bằng PTHH sau:

Cu + NaNO₃ + H₂SO₄ → Cu(NO₃)₂ + NO + Na₂SO₄ + H₂O

Hướng dẫn:

Phương trình dạng ion rút gọn:

        3Cu + 2NO^3- + 8H⁺ → 3Cu²⁺ + 2NO↑ + 4H₂O

Phương trình dạng phân tử:

        3Cu + 8NaNO₃ + 4H₂SO₄ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4Na₂SO₄ + 4H₂O

Bài 2: Hoàn thành các phương trình hóa học giữa các chất sau.cho biết phản ứng nào thể hiện tính oxi hóa mạnh?phản ứng thể hiện tính axit.

a) HNO₃ + NaOH

b) HNO₃(l) + CuO

c) HNO₃(l) + FeCO₃

d) HNO₃(đặc,nóng) + S

e) HNO₃(đặc nóng) + Fe(OH)₂

Hướng dẫn:

a) HNO₃ + NaOH → NaNO₃ + H₂O

b) 2HNO₃ + CuO → Cu(NO₃)₂ + H₂O

c) 10HNO₃ loãng + 3FeCO₃ → 3Fe(NO₃)₃ + 3CO₂ + NO + 5H₂O

d) 6HNO₃ đặc + S −^tº→ H₂SO₄ + 6NO₂ + 2H₂O

e) 4HNO₃ đặc + Fe(OH)₂ −^tº→ Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 3H₂O

- PƯ thể hiện tính acid của HNO₃: a, b.

- PƯ thể hiện tính OXH của HNO₃: c, d, e.

B. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1: Cho các phản ứng sau :

(1) Cu(NO₃)₂ −^tº→        (2) NH₄NO₂ −^tº→

(3) NH₃ + O₂ −^tº→        (4) NH₃ + Cl₂ −^tº→

(5) NH₄Cl −^tº→        (6) NH₃ + CuO −^tº→

Trong các phản ứng trên, những phản ứng tạo ra khí N₂ là

A. (2),(4),(6).        B. (3),(5),(6).

C. (1),(3),(4).        D. (1),(2),(5).

Lời giải:

Đáp án: A

(2) NH₄NO₂ −^tº→ N₂ + 2H₂O

(4) 2NH₃ + 3Cl₂ → N₂ + 6HCl

(6) NH₃ + CuO −^tº→ Cu + N₂ + H₂O7

Bài 2: Cho các phản ứng sau :

(1) NH₄Cl −^tº→        (2) NH₄NO₃ −^tº→

(3) NH₄NO₂ + NaOH −^tº→        (4) Cu + HCl + NaNO₃ −^tº→

(5) (NH₄)₂CO₃ −^tº→

Trong các phản ứng trên, số phản ứng tạo thành khí NH₃ là

A. 2.        B. 3.        C. 4.        D. 5.

Lời giải:

Đáp án: B

(1) NH₄Cl −^tº→ NH₃ + HCl

(3) NH₄NO₂ + NaOH −^tº→ NaNO₂ + NH₃ + H₂O

(5) (NH₄)₂CO₃ −^tº→ 2 NH₃ +CO₂ + H₂O

Bài 3: Cho 2 muối X, Y thỏa mãn điều kiện sau:

X + Y → không xảy ra phản ứng.

X + Cu → không xảy ra phản ứng.

Y + Cu → không xảy ra phản ứng.

X +Y + Cu → xảy ra phản ứng.

X và Y là:

A. Mg(NO₃)₂ và KNO₃        B. Fe(NO₃)₃ và NaHSO₄.

C. NaNO₃ và NaHCO₃        D. NaNO₃ và NaHSO₄.

Lời giải:

Đáp án: D

Bài 4: Cho sơ đồ chuyển hóa : P₂O₅ −^+KOH→ X −^+H₂PO₄→ Y −^+KOH→ Z.

Các chất X, Y, Z lần lượt là:

A. KH₂PO₄, K₂HPO₄, K₃PO₄        B. KH₂PO₄, K₃PO₄, K₂HPO₄

C. K₃PO₄, KH₂PO₄, K₂HPO₄        D. K₃PO₄, K₂HPO₄, KH₂PO₄

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 5: Trong các phản ứng sau, phản ứng nào NH₃ đóng vai trồ là chất oxi hóa ?

A. 2NH₃ + H₂O₂ +MnSO₄ → MnO₂ + (NH₄)₂SO₄

B. 2NH₃ + 3Cl₂ → N₂ + 6HCl

C. 4NH₃ + 5O₂ → 4NO + 6H₂O

D. 2NH₃ + 2 Na → 2NaNH₂ + H₂

Lời giải:

Đáp án: D

Bài 6: Tính tổng hệ số cân bằng của phản ứng sau:

Al + NaNO₃ + NaOH + H₂O → NaAlO₂ + NH₃

A. 29        B. 25        C. 21        D. 18

Lời giải:

Đáp án: A

8Al + 3NaNO₃ + 5NaOH + 2 H₂O → 8NaAlO₂ + 3NH₃

Bài 7: Cho Mg tác dụng với dd HNO₃ loãng tạo khí N₂O (là sản phẩm khử duy nhất). Tổng các hệ số trong phương trình hoá học là:

A. 18        B. 13        C. 24        D. 10

Lời giải:

Đáp án: C

4Mg + HNO₃ → 5H₂O + 4Mg(NO₃)₂ + N₂O