Lý thuyết Điện từ trường ngắn gọn, chi tiết - Vật Lí lớp 12
Lý thuyết Điện từ trường ngắn gọn, chi tiết
Tài liệu Lý thuyết Điện từ trường ngắn gọn, chi tiết Vật Lí lớp 12 sẽ tóm tắt kiến thức trọng tâm về Điện từ trường từ đó giúp học sinh ôn tập để nắm vứng kiến thức môn Vật Lí lớp 12.
I. Liên hệ giữa điện trường biến thiên và từ trường biến thiên:
* Nếu tại một nơi có một từ trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một điện trường xoáy. Điện trường xoáy là điện trường có các đường sức là đường cong kín.
* Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một từ trường. Đường sức của từ trường luôn khép kín.
Từ trường biến thiên và điện trường xoáy | Điện trường biến thiên và từ trường xoáy | ||
---|---|---|---|
+ Xung quanh khoảng không gian có từ trường biến thiên xuất hiện điện trường xoáy. | + Xung quanh khoảng không gian có điện trường biến thiênxuất hiện từ trường xoáy. | ||
Điện trường xoáy | Điện trường tĩnh | Từ trường xoáy | Từ trường tĩnh |
- Đường sức khép kín, bao xung quanh các đường sức từ. |
- Đường sức không kín, ra dương vào âm. |
- Đường sức luôn khép kín, bao xung quanh các đượng sức điện. |
- Đường sức khép kín hoặc vô hạn. |
Vai trò điện trường xoáy: đẩy các điện tích tự do chuyển động thành dòng khép kín sinh ra dòng điện cảm ứng. | Vai trò của từ trường xoáy: Tương đương với một dòng điện (dòng điện dịch) đi qua tụ C => khép kín dòng điện trong mạch dao động. |
Chiều của đường sức điện trường xoáy E ⃗ xác định giống chiều của dòng điện cảm ứng + Chiều đường sức từ trường xoáy:
Tụ nạp điện dòng tới bản dương, điện trường tăng; Tụ phóng điện dòng tới bản âm và điện trường giảm
- Chiều của từ trường xoáy B ⃗ tuân theo quy tác nắm bàn tay phải với chiều của dòng điện qua tụ.
Vai trò điện trường xoáy: đẩy các điện tích tự do chuyển động thành dòng khép kín sinh ra dòng điện cảm ứng. Vai trò của từ trường xoáy: Tương đương với một dòng điện (dòng điện dịch) đi qua tụ C => khép kín dòng điện trong mạch dao động.
II. Điện từ trường:
a) Từ trường của mạch dao động
Xét mạch dao động lí tưởng có tụ điện là phẵng có điện dung C và hai bản cách nhau một khoảng d đang hoạt động. Tại thời điểm t cường độ dòng điện trong mạch là:
Vì i gây ra từ trường. Như vậy, xung quanh chổ có điện trường biến thiên trong tụ điện đã xuất hiện một từ trường.
b) Kết luận
Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một từ trường. Đường sức của từ trường bao giờ cũng khép kín.
c) Điện từ trường.
Mỗi biến thiên theo thời gian của từ trường sinh ra trong không gian xung quanh một điện trường xoáy biến thiên theo thời gian, ngược lại mỗi biến thiên theo thời gian của điện trường cũng sinh ra một từ trường biến thiên theo thời gian trong không gian xung quanh.
Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên cùng tồn tại trong không gian. Chúng có thể chuyển hóa lẫn nhau trong một trường thống nhất được gọi là điện từ trường.
d) Thuyết điện từ Mắc-xoen
Mắc-xoen đã xây dựng được một hệ thống bốn phương trình diễn tả mối quan hệ giữa: Điện tích, điện trường, dòng điện và từ trường. Sự biến thiên của từ trường theo thời gian và điện trường xoáy. Sự biến thiên của điện trường theo thời gian và từ trường. Đó là các phương trình Mắc-xoen, hạt nhân của thuyết điện từ.