Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết - Hoá học lớp 12

Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết

Với Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết Hoá học lớp 12 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập gọi tên este từ đó đạt điểm cao trong bài thi môn Hoá học lớp 12.

Lý thuyết

Tên este gồm: Tên gốc hidrocacbon R’ + tên anion gốc axit (thay đuôi ic thành đuôi at)

Lưu ý: Tên 1 số axit thông thường

Công thức	Tên thông thường	Tên quốc tế
Axit no đơn chức
H-COOH	Axit metanoic	Axit fomic
CH3-COOH	Axit etanoic	Axit axetic
CH3-CH2-COOH	Axit propanoic	Axit propinoic
CH3-(CH2)2-COOH	Axit butanoic	Axit butyric
(CH3)2CH-COOH	Axit 2-metylpropanoic	Axit isobutiric
CH3-(CH2)3-COOH	Axit pentanoic	Axit valeric
CH3-(CH2)4-COOH	Axit hexanoic	Axit caproic
CH3-(CH2)5-COOH	Axit heptanoic	Axit enantoic
CH3-(CH2)13-COOH	Axit pentadecanoic	Axit panmitic (axit béo)
CH3-(CH2)15-COOH	Axit heptadecanoic	Axit stearic (axit béo)
Axit không no có 1 nối đôi đơn chức
CH2=CH-COOH	Axit acrylic
CH2=CH(CH3)-COOH	Axit metacrylic
C17H33COOH	Axit oleic (axit béo)
Axit nhị chức
HOOC-COOH	Axit oxalic
HOOC-CH2-COOH	Axit malonic
HOOC-CH=CH-COOH	Axit maleic
Axit có vòng benzen
	Axit benzoic

Ví dụ tên gọi 1 số este

- HCOOC₂H₅: etyl fomat (hay etyl metanoat)

- CH₃COOCH=CH₂: vinyl axetat

- CH₂=CHCOOCH₃: metyl acrylat

- CH₂=C(CH₃)COOCH₃: metyl metacrylat

- CH₃COOCH₂CH₂CH(CH₃)₂: isoamyl axetat

- CH₃COOCH₂CH=CHCH₂CH₂CH₃: hex-2-en-1-yl axetat

- C₆H₅COOCH=CH₂: vinyl benzoat

- CH₃COOC₆H₅: phenyl axetat

- CH₃COOCH₂C₆H₅: benzyl axetat

- C₂H₅OOC[CH₂]₄COOCH(CH₃)₂: etyl isopropyl ađipat

- (CH₃COO)₂C₂H₄: etylenglicol điaxetat

- CH₂(COOC₂H₅)₂: đietyl malonat

- (CH₃[CH₂]₇CH=CH[CH₂]₇COO)₃C₃H₅: glixeryl trioleat (hay triolein hay trioleoylglixerol)

- CH₃[CH₂]₁₄COO[CH₂]15CH₃: miricyl panmitat (hay sáp ong)

Bài tập vận dụng

Câu 1. Metyl propionat là tên gọi của hợp chất có công thức cấu tạo nào sau đây?

A. C₂H₅COOCH₃     B. HCOOC₃H₇

C. C₃H₇COOH     D. CH₃COOC₂H₅

Lời giải:

Đáp án A

Metyl propionat: C₂H₅COOCH₃

Câu 2. A là một este có công thức thực nghiệm (C₃H₅O₂)n. Một mol A tác dụng vừa đủ hai mol KOH trong dung dịch, tạo một muối và hai rượu hơn kém nhau một nguyên tử cacbon trong phân tử. A là:

A. Metyl etyl malonat

B. Metyl Vinyl malonat

C. Vinyl alyl oxalat

D. Metyl etyl ađipat

Lời giải:

A tác dụng với 2 mol KOH ⇒ A là este hai chức ⇒ n = 2

⇒ A có CTPT là: C₆H₁₀O₄

Nhận thấy:

CH₃OOCCH₂COOC₂H₅ + 2KOH → CH₃OH + C₂H₅OH + KOOCCH₂COOK

(thỏa mãn)

Vậy A là: etyl metyl malonat

Đáp án: A

Câu 3. Viết công thức cấu tạo, gọi tên các đồng phần đơn chức, mạch hở có thể có của C₃H₆O₂.

Lời giải:

C₃H₆O₂ có độ bất bão hòa ∆ = 1 và phân tử có hai nguyên tử oxi .

⇒ Có đồng phân về este đơn chức no và axit carboxylic đơn chức, no.

Đồng phân este: HCOOC₂ H₅ etyl fomiat

CH₃COOCH₃metyl axetat

Đồng phân axit cacboxylic: CH₃CH₂ COOH axit propionic

Câu 4. Viết công thức cấu tạo các chất có tên sau đây:

a) Isopropyl     b) alylmetacrylat

c) Phenyl axetat     d) sec – Butyl fomiat

Lời giải:

a) Isopropyl: CH₃COOCH(CH₃)₂

b) alylmetacrylat: H₂C=C(CH₃)-COO-CH₂-CH=CH₂

c) Phenyl axetat: CH₃COOC₆H₅

d) sec – Butyl fomiat: HCOO-CH(CH₃)-CH₂-CH₃

Câu 5. Este CH₃COOCH=CH₂ có tên gọi là:

A. Metyl vinylat     B. Etyl axetat

C. Vinyl axetat     D. Metyl acrylat

Lời giải:

Đáp án C

CH₃COOCH=CH₂: vinyl axetat