Bài tập về este của amino axit và cách giải

Bài tập về este của amino axit và cách giải

Với Bài tập về este của amino axit và cách giải Hoá học lớp 12 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập về este của amino axit từ đó đạt điểm cao trong bài thi môn Hoá 12.

I. Lý thuyết và phương pháp giải

Xét amino axit có một nhóm -COOH

+ Phản ứng hóa học:

+ Sản phẩm của phản ứng este hóa có dạng (NH₂)_a-R-COOR'.

+ (NH₂)_a-R-COOR' vừa có thể phản ứng trong môi trường axit vừa phản ứng trong môi trường bazơ nhưng đây không phải là chất lưỡng tính:

(NH₂)_a-R-COOR' + NaOH → (NH₂)_a-R-COONa + R'OH

(NH₂)_a-R-COOR' + aHCl → (NH₃Cl)_a-R-COOR'

II. Ví dụ minh họa

Câu 1: Aminoaxit có khả năng tham gia phản ứng este hóa vì:

A. Amino axit là chất lưỡng tính

B. Aminoaxit chứa nhóm chức –COOH

C. Aminoaxit chứa nhóm chức –NH₂

D. Tất cả đều sai

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Amino axit chứa nhóm –COOH trong phân tử

⇒ Mang đầy đủ tính chất của axit cacbonxylic, do đó amino axit có phản ứng este hóa.

→ Đáp án B

Câu 2:Thựchiệnphảnứng estehoágiữa -aminoaxitXvàancolCH₃OH thuđượceste A có tỷ khối hơi so với không khí bằng 3,07. Xác định công thức cấu tạo của X?

A. H₂N – CH₂- COOH

B. H₂N – CH₂- CH₂- COOH

C. H₂N-CH(NH₂)-COOH

D. CH₃-NH-CH₂-COOH

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

M_A= 29 . 3,07 = 89

⇒ A chỉ có 1 nhóm chức este

⇒ A có dạng (H₂N)_a-R-COOCH₃

⇒16a + R + 59 = 89

⇒16a + R = 30

⇒ a = 1, R = 14

⇒ A là : H₂N –CH₂–COOCH₃.

⇒ X là H₂N –CH₂–COOH

Câu 3: X là este của α - amino axit có công thức là C₅H₁₁O₂N. X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH thì thu được 13,32 gam muối Y và 5,52 gam ancol đơn chức Z. Vậy công thức cấu tạo của X là:

A.CH₃CH₂CH(NH₂)COOCH₃.

B. CH₃CH₂CH(NH₂)COOC₂H₅.

C. H₂NCH₂CH₂COOC₂H₅.

D. H₂NCH₂COOC₃H₇.

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

X là este của α - amino axit có công thức là C₅H₁₁O₂N ⇒ X chứa 1 nhóm -COOH và 1 -NH₂.

Gọi n_X= a (mol) ⇒ n_NaOH = a (mol)

Bảo toàn khối lượng cho phương trình ta có:

117a + 40a=13,32+5,52

⇒ a=0,12 mol

⇒ M_Z = ( C₂H₅OH)

⇒ X là CH₃CH₂CH(NH₂)COOC₂H₅

III. Bài tập tự luyện

Câu 1: Este A được điều chế từ α - amino axit và ancol metylic. Tỉ khối hơi của A so với hidro bằng 44,5. Công thức cấu tạo của A là:

A. CH₃–CH(NH₂)–COOCH₃.

B. H₂N-CH₂-CH₂-COOH

C. H₂N –CH₂–COOCH₃.

D.H₂N –CH₂–CH(NH₂)–COOCH₃.

Câu 2: Hợp chất hữu cơ X (C₅H₁₁O₂N) tác dụng với dung dịch NaOH dư, đun nóng thu được muối natri của α - amino axit và ancol. Số công thức cấu tạo của X là:

A. 6

B. 2

C. 5

D. 3

Câu 3: Este A được điều chế từ amino axit B (chỉ chứa C, H, O, N) và ancol metylic. Tỉ khối hơi của A so với H₂ là 44,5. Đốt cháy hoàn toàn 8,9g este A thu được 13,2g CO₂; 6,3g H₂O và 1,12 lít N₂ (đktc). Công thức cấu tạo thu gọn của A, B lần lượt là:

A. CH₂(NH₂)COOCH₃; CH₂(NH₂)COOH.

B. CH(NH₂)₂COOH; CH(NH₂)₂COOCH₃.

C. CH₂(NH₂)COOH; CH₂(NH₂)COOCH₃.

D. CH(NH₂)₂COOCH₃; CH(NH₂)₂COOH.

Câu 4: X là este của α - amino axit ( chứa 1 nhóm -COOH và 1 -NH₂) với ancol đơn chức. Đun nóng 2,314 gam X trong dung dịch NaOH ( vừa đủ ) sau phản ứng thu được 2,522 gam muối Y. Vậy công thức của X là:

A.H₂N-CH₂-COOCH₃.

B. H₂N-C₂H₄-COOCH₃.

C. H₂N-C₃H₆-COOC₂H₅.

D. H₂N-CH₂COOC₂H_5..

Câu 5: Cho axit acrylic tác dụng với ancol đơn chức X, thu được este Y. Trong Y, oxi chiếm 32% về khối lượng. Công thức của Y là

A. C₂H₃COOCH₃.

B. C₂H₃COOC₂H₅.

C. C₂H₅COOC₂H₅.

D. CH₃COOC₂H₅.

Câu 6: Khi đun nóng chất X có công thức phân tử C₄H₈O₂ với dung dịch NaOH, thu được CH₃COONa. Công thức cấu tạo của X là

A. CH₃COOC₂H₅

B. HCOOC₃H₇

C. CH₃CH₂COOCH₃.

D. CH₃COOC₂H₃

Câu 7: Cho α - amino axit X tác dụng với ancol đơn chức Y trong HCl khan thu được chất hữu cơ Z có công thức phân tử là C₅H₁₂O₂NCl. Cho Z tác dụng vừa đủ với 100 ml dung dịch NaOH 2M, đun nóng, thu được 18,35 gam muối. Công thức cấu tạo của X là:

A. CH₃-CH₂-CH(NH₂)-COOH.

B. CH₃-CH(NH₂)-COOH.

C. CH₃-CH(NH₂)-CH₂-COOH.

D. H₂N-CH₂-CH₂-COOH.

Câu 8: Cho glyxin tác dụng với ancol etylic trong môi trường HCl khan thu được chất X. CTPT của X là:

A. C₄H₁₀O₂NCl

B. C₄H₉O₂N

C. C₅H₁₃O₂NCl

D. C₄H₉O₂NCl.

Câu 9: Este X được điều chế từ α - amino axit và ancol etylic. Tỉ khối hơn của X so với hiđro là 51,5. Đun nóng 10,3 gam X trong 200 ml dung dịch KOH 1,4 M sau đó cô cạn dung dịch thu được chất rắn Y. Cho Y vào dung dịch HCl dư, sau đó cô cạn thu được chất rắn G (quá trình cô cạn không xảy ra phản ứng). Vậy khối lượng chất rắn G là:

A. 11,15 gam

B. 32,13 gam

C. 32,01 gam

D. 27,53 gam

Câu 10: Hòa tan 30 gam glyxin trong 60 gam etanol, rồi thêm từ từ 10 ml dung dịch H₂SO₄ đặc,sau đó đun nóng 1 thời gian. Để nguội, cho hỗn hợp vào nước lạnh, rồi trung hòa bằng NH₃ dư thu được một sản phẩm hữu cơ có khối lượng 32,96 gam. Hiệu suất của phản ứng là :

A. 75%

B. 80%

C. 85%

D. 60%

Đáp án tham khảo